Nhìn lại thương vụ bạc tỷ của tỷ phú Trần Bá Dương

Khánh Hà• 05/05/2020 11:00

Đến với nông nghiệp nhờ lương duyên, lần đầu tiên báo cáo tài chính của Thaco ghi nhận doanh thu từ mảng nông nghiệp, với 1.564,6 tỷ đồng.

Câu chuyện đầu tư vào nông nghiệp được ông Dương chia sẻ khởi sự từ ba mối lương duyên. Lương duyên đầu tiên là việc Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp đề nghị ông đầu tư vào nông nghiệp.

Mối lương duyên thứ hai là gặp bầu Ðức để rồi sau đó thương vụ “giải cứu” HNG diễn ra và mối lương duyên thứ ba là việc hợp tác với Hùng Vương.

1 tỷ đô và khát vọng hồi sinh Hoàng Anh Gia Lai

Câu chuyện Thaco đầu tư nông nghiệp phải bắt nguồn từ sự hợp tác với Tập đoàn Lộc Trời và sản xuất máy kéo và máy gặt đập liên hợp. Nhưng Thaco thực sự đầu tư vào ngành nông nghiệp khi quyết định hợp tác chiến lược với bầu Đức và Hoàng Anh Gia Lai Agrico.

Chuối đang là sản phẩm chủ lực của HAGL Agrico

Chuối đang là sản phẩm chủ lực của HAGL Agrico.

Khi bầu Đức chuyển hướng từ đầu tư bất động sản sang đầu tư nông nghiệp với hàng ngàn hecta cao su, cọ dầu và các dự án bò thịt, người ta vẫn chưa thấy ngày bầu Đức thu lợi được từ các dự án này. Thậm chí đến năm 2018, bầu Đức đã phải dừng hoàn toàn mảng chăn nuôi bò thịt.

Năm 2017, bầu Đức công bố dự án trồng cây ăn trái với tham vọng trở thành một trong những nhà sản xuất trái cây nhiệt đới tầm cỡ toàn cầu. Tuy nhiên sau 3 năm, con số trên báo cáo tài chính cho thấy tham vọng của bầu Đức đã không trở thành hiện thực. Năm 2019, HAGL Agrico đang quản lý 31.085 ha cây cao su và 18.305 ha cây ăn trái, trong đó chuối là sản phẩm chủ lực (hơn 10.000 ha). Công ty này lỗ 2.300 tỷ, lỗ lũy kế tại thời điểm 31/12/2019 là 2.200 tỷ. Gặp khó khăn về tài chính, Hoàng Anh Gia Lai Agrico đã phải chuyển nhượng hàng loạt công ty con cho Tập đoàn Trường Hải (Thaco). Và cuộc chơi ngành nông nghiệp của Thaco bắt đầu.

Tính đến thời điểm hiện tại, Thaco đã rót vốn 1 tỷ USD "giải cứu" Hoàng Anh Gia Lai, bao gồm gần 2.630 tỷ chuyển đổi trái phiếu HAGL Agrico thành cổ phần (26,29%), Đại Quang Minh tiếp quản dự án BĐS của HAGL tại Myanmar, và công ty con của Thaco là CTCP Sản xuất chế biến và phân phối Nông nghiệp Thadi đã đầu tư 11.684 tỷ vào lĩnh vực nông nghiệp, bằng cách tiếp nhận các công ty con của HAGL Agrico tại Campuchia, bao gồm công ty TNHH Đầu tư và phát triển cao su Đông Dương (sở hữu 2 công ty đang có quyền thuê đất dài hạn có tổng diện tích 9.634 ha tạ Campuchia), Công ty TNHH Đông Pênh (sở hữu các công ty có quyền thuê đất canh tác nông nghiệp tại Campuchia với tổng diện tích 9.063 ha), công ty TNHH MTV Cao su Trung Nguyên (sở hữu 3.765 ha diện tích đất canh tác nông nghiệp tại Gia Lai).

Do đó, cuộc chơi ngành nông nghiệp của Thaco gắn liền với số phận của Hoàng Anh Gia Lai Agrico, sự hợp tác tỷ USD này là một ván bài lớn của ông Trần Bá Dương khi đặt niềm tin vào bầu Đức. Năm 2019, Chủ tịch Thadi là ông Đỗ Xuân Diện đã nắm một ghế Phó Chủ tịch HĐQT của HAGL Agrico.

Là một ông lớn trong ngành sản xuất lắp ráp ô tô, khi đầu tư vào nông nghiệp, Thaco muốn "cơ giới hóa tất cả các khâu trong chuỗi giá trị sản xuất nông nghiệp: từ canh tác đến thu hoạch, vận chuyển, lưu kho, chế biến và phân phối", nghĩa là THACO quyết tâm phát triển nông nghiệp công nghệ cao.

Tháng 3/2019, THACO khởi công xây dựng Khu công nghiệp Nông Lâm Nghiệp rộng 451 ha, tổng vốn đầu tư cho hạ tầng là 8.118 tỉ đồng. Trong số đó bao gồm nhà máy chế biến trái cây có công suất thiết kế 500.000 tấn/năm, tổng mức đầu tư trên 2.400 tỷ đồng; đưa vào hoạt động giai đoạn 1 từ tháng 6 năm 2020 với công suất 200.000 tấn/năm.

Kết quả đầu tiên sau sự hợp tác, là Thadi đã xuất khẩu được 30 container chuối sang Trung Quốc vào tháng 3/2019. Thadi xuất khẩu 12 container chuối mỗi tuần, đồng thời chịu trách nhiệm bao tiêu sản phẩm của HNG với diện tích 26.500 ha (trong đó có 11.000 ha chuối).

Năm nay, Thadi đặt mục tiêu đạt tổng doanh thu 1 tỷ USD, trong đó Thadi là 600 triệu USD và HNG ước đạt 400 triệu USD.

Ông Dương cho biết, hiện nay, Thadi đã có lãi và HNG đã tự cân đối được dòng tiền.

Xắn tay nuôi heo với Hùng Vương

Hơn một năm sau quyết định đầu tư vào CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh, tỷ phú Trần Bá Dương, ông chủ Ô tô Trường Hải tiếp tục hợp tác với một doanh nghiệp trong mảng chăn nuôi là CTCP Hùng Vương.

Theo công bố hợp tác, CTCP Sản xuất, chế biến, phân phối nông nghiệp (Thadi) - công ty con của Tập đoàn Ô tô Trường Hải (Thaco) sẽ đầu tư vào CTCP Hùng Vương với tỷ lệ 35% cổ phần; đồng thời tham gia hỗ trợ công ty này trong các hoạt động tái cấu trúc hoạt động cũng như hỗ trợ những khó khăn về tài chính trong thời gian sắp tới.

Thadi đầu tư 65% vào liên doanh Thadi - Hùng Vương trong mảng sản xuất heo giống (bố mẹ) với quy mô 45.000 con trong năm 2020, tổng giá trị đầu tư là 2.000 tỷ đồng, được triển khai tại An Giang và Bình Ðịnh.

Ðợt đầu trong tháng 3 này là 15.000 con. Ngoài ra, Thadi đầu tư chăn nuôi heo thịt theo tiêu chuẩn châu Âu với quy mô 1,2 triệu con/năm nhằm cung cấp sản phẩm sạch, chất lượng cao cho xuất khẩu và thị trường trong nước.

Nếu như thương vụ đầu tư vào Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh cho cảm giác là nghĩa cử giải cứu một doanh nghiệp lớn đang bên bờ vực phá sản thì với thương vụ đầu tư vào CTCP Hùng Vương, thị trường cảm nhận rõ nét bước đi chiến lược của tỷ phú Trần Bá Dương vào lĩnh vực nông nghiệp.

Thông qua M&A, ông Dương nhanh chóng phát triển sản xuất nông nghiệp quy mô lớn.

Quyết định hợp tác với Hùng Vương cũng đến rất nhanh. Chủ tịch Công ty Hùng Vương, ông Dương Ngọc Minh, Chủ tịch Hội đồng quản trị CTCP Hùng Vương kể: “Tôi đã nghiên cứu về Thaco và chủ động gặp anh Trần Bá Dương để bàn về những việc mà Hùng Vương đang làm dang dở.

Có người hỏi tôi, có đúng là chỉ mất một ngày trao đổi để đi đến hợp tác không, tôi xin đính chính lại là chúng tôi chỉ làm việc với nhau 60 phút để bàn, bởi anh Dương rất bận. Sau hai tháng, chúng tôi đã triển khai một khối lượng công việc lớn”.

Những doanh nghiệp ông Dương bỏ vốn vào dù đang trong tình cảnh khó khăn về tài chính, nhưng không thể phủ nhận có những lợi thế đặc biệt.

Theo tiết lộ của ông Minh, chi phí đầu tư chuồng heo theo công nghệ hiện đại là 20 triệu đồng/m2, đắt hơn xây chung cư cho người, ngân hàng không dám cho vay vốn bởi tài sản không thể thu hồi xử lý.

Thiếu vốn, thiếu cơ chế hỗ trợ cho nông nghiệp khiến Công ty Hùng Vương chìm ngập trong khó khăn ba năm nay.

“Ngành nông nghiệp Việt Nam sẽ phát triển lớn. Nếu có công nghệ tốt thì giá thành tốt và an toàn vệ sinh thực phẩm sẽ tốt hơn. Chúng tôi cùng quan điểm là cùng xây dựng một nền nông nghiệp phát triển và chuỗi an toàn vệ sinh thực phẩm là hàng đầu”, ông Minh nói.

Bên lề Lễ ký kết hợp tác chiến lược, ông Minh chia sẻ, trong thời gian khó khăn, Công ty vẫn giữ được đàn heo giống lớn nhất ở Việt Nam.

Ông Minh cam kết sẽ cung cấp đủ sản lượng 60.000 con cung cấp cho các chuồng trại mà Thadi đang xây để đến tháng 6/2020 có heo thương phẩm đưa ra thị trường. Thadi và Hùng Vương sẽ đầu tư kho lạnh ở Khu công nghiệp Tân Tạo 60.000 tấn và kho lạnh 50.000 tấn ở Bình Dương để đảm bảo hệ thống logistics. Và ông Minh cũng đặt nhiều kỳ vọng vào trợ lực từ Thadi với mảng nuôi cá tra.

Kết thúc buổi lễ ký kết, ông Dương nhấn mạnh: “Chúng tôi cam kết thực hiện kế hoạch kinh doanh một cách tốt nhất, nhưng cũng rất thận trọng tránh đổ vỡ vì chúng tôi hiểu rằng, làm lớn mà đổ vỡ sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế.

Cảm ơn quý ngân hàng đã hỗ trợ trong giai đoạn đầu tư ngành ô tô, tái cấu trúc HNG và tới đây là HVG.

Chúng tôi cam kết sẽ thực hiện một cách rõ ràng về chiến lược, minh bạch quản lý dòng tiền chuẩn mực theo yêu cầu của đối tác tài chính và ngân hàng. Xin hứa sẽ làm để gỡ từng nút thắt trong hệ thống sản xuất - kinh doanh mà anh Minh đã gầy dựng rất hiệu quả trong thời gian trước”.

Lời cam kết này của ông Dương cũng cho thấy áp lực không hề nhỏ của ông khi bước vào cuộc chơi lớn.

Tỷ phú Trần Bá Dương cũng cho rằng những thành quả của THACO có được là do thiên thời, địa lợi, nhân hòa. Trong đó, chính những đối tác như bầu Đức hay ông Minh là yếu tố "nhân hòa" rất cần thiết. Họ là những người tâm huyết với nền nông nghiệp quốc gia.

Nhìn lại thương vụ bạc tỷ của tỷ phú Trần Bá Dương

THACO: Linh kiện nhỏ khát vọng lớn

Linh kiện nhựa ô tô nhà máy THACO tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu

"Cuộc chơi" lớn của Thaco

[DOANH NGHIỆP VƯỢT KHỦNG HOẢNG] HAGL đang được Thaco "tiếp sức" như thế nào?

Trái cây, bầu Đức và khát vọng "hồi sinh" của HAGL

Cú "tất tay" của HAGL?

Động lực "vượt khó" của vua cá tra Hùng Vương

“Vận đen” của Hùng Vương?