Chuyện chưa kể về tỷ phú USD đầu tiên trên thế giới

KHÁNH HÀ• 20/09/2020 03:00

Ngày nay, thế giới đã có rất nhiều tỷ phú nhưng không phải ai cũng biết trạng thái "tỷ phú USD" được bắt nguồn từ Rockefeller.

John D. Rockefeller được coi là tỷ phú chính thức đầu tiên trên thế giới. Ông đạt trạng thái đó vào năm 1916 với khối tài sản trị giá 1,4 tỷ USD. Sự giàu có của doanh nhân này chủ yếu đến từ quyền sở hữu của ông tại Standard Oil.

Hành trình từ một đứa trẻ nghèo đến tỷ phú của nước Mỹ

John D. Rockefeller sinh năm 1839 tại New York, là con trai thứ hai trong một gia đình có cha làm nghề bán hàng lưu động và mẹ làm nội trợ. Trong khi cha ông nổi tiếng chuyên lừa gạt mọi người thì mẹ ông, Eliza lại dạy cho John tính tiết kiệm ''mọi sự lãng phí cố ý đều mang đến ước muốn tồi tệ''. Vậy nên Rockefeller từng chia sẻ rằng: ''Ngay từ nhỏ, tôi được học cách lao động, tiết kiệm và học cách cho đi''.

John D. Rockerfeller khi còn trẻ

Trong suốt cuộc đời của Rockefeller, tiền bạc là một động lực đầy ám ảnh. Ngay từ khi còn là một cậu bé, ông dùng tiền mua kẹo, sau đó chia thành nhiều miếng nhỏ, rồi bán lại cho các anh chị em để lấy chút tiền lời. Khi ấy, hai tham vọng lớn nhất của chàng thanh niên 16 tuổi là kiếm được 100.000 USD (tương đương với 2.74 triệu đô bây giờ) và sống được đến 100 tuổi.

Và quả thực John D. Rockefeller còn đạt được nhiều hơn thế. Công việc đầu tiên của ông là trợ lý kế toán cho một công ty sản xuất nhỏ với mức lương 50 xu/ngày.

Sau khi trải qua nhiều ngành nghề để kiếm sống, sau khi cuộc nội chiến Mỹ xảy ra, ông đã nhanh nhạy nắm bắt thời cơ và thành lập công ty cung cấp đồ ăn cho quân nhân. Đến khi chiến tranh kết thúc, Rockefeller đã có một khoản tiền đủ lớn để lập nên một công ty dầu mỏ mang tên Standard Oil.

Từ một công ty nhỏ, Standard Oil dần vươn lên trở thành đế chế hùng mạnh khi kiểm soát tới 90% công suất lọc dầu của nước Mỹ năm 1877, lúc Rockefeller mới chỉ 38 tuổi. Sau vụ lùm xùm về vấn đề độc quyền trong ngành dầu mỏ, John Rockefeller bắt đầu lấn sân sang bất động sản và tài chính nhằm lấy lại hình ảnh cũng như mở rộng khối tài sản khổng lồ của mình.

Năm 1913, tài sản cá nhân của ông đạt 900 triệu USD. Ba năm sau, ông được công bố là tỷ phú chính thức đầu tiên của Mỹ. Vào thời điểm đó, khối tài sản của Rockefeller chiếm gần 2% giá trị nền kinh tế quốc gia, và nếu được điều chỉnh theo lạm phát thì ngày nay tài sản của ông sẽ có giá trị khoảng 418 tỷ USD. Con số này lớn hơn nhiều so với tài sản của Jeff Bezos, người giàu nhất hiện nay với khối tài sản ròng khoảng 131 tỷ USD.

Người đàn ông bị cả châu Mỹ ghét

John D. Rockefeller là nhà tư bản bậc nhất trong các nhà tư bản, một nhà thuần tư bản đã định hình nên nền kinh tế Mỹ, có cái đầu lạnh đầy độc đoán.

Để có thị phần chiếm đến 90% công suất lọc dầu trên toàn nước Mỹ, nhắc đến Rockefeller và Standard Oil không thể không kể đến "Cuộc tàn sát Cleveland" năm 1872. Hiện nay có rất ít tài liệu còn ghi chép chi tiết về sự việc đó. Chỉ biết rằng, vào thời điểm ấy, Standard Oil thu phục 22 trên 26 đối thủ cạnh tranh của mình thần tốc đến mức khiến cả nước Mỹ phải đứng hình. Chiếc vòi bạch tuộc của Standard Oil cứ thế không ngừng mở rộng, tạo nên thế độc quyền tại thị trường Mỹ.

Standard Oil từng thống trị độc quyền ngành dầu mỏ tại Mỹ.

Đứng trên đỉnh vinh quang khiến số người ganh ghét Rockefeller ngày một dài thêm. Các nhà báo tìm mọi nguồn tin để vạch trần thủ đoạn của ông vua dầu mỏ. Các chính trị gia thì tìm kẽ hở để săm soi, tố cáo và chia rẽ đế chế dầu mỏ Standard Oil. Đó là chưa kể đến các đối thủ cạnh tranh, nhà cung cấp, và thậm chí cả những cộng sự thân thiết…

Quá trình Standard Oil đè bẹp các vệ tinh xung quanh để vươn lên đứng đầu khốc liệt đến mức Tổng thống Theodore Roosevelt cũng tìm cách ngăn chặn và chia nhỏ đế chế hùng mạnh này của Rockefeller.

Chính những tranh cãi xung quanh Standard Oil đã làm lu mờ đi con người Rockefeller, một hình mẫu tiêu biểu của sự cần kiệm, tự lực, chăm chỉ và dấn thân không mệt mỏi, nhưng đồng thời cũng là hiện thân của vô vàn xấu xa khi coi thường Chính phủ và chà đạp đối thủ cạnh tranh. Những bí mật không lấy gì làm tự hào của tập đoàn Standard Oil cũng như về chính gia tộc Rockefeller đều được ông mang theo xuống mồ.

Một số thông tin không phải ai cũng biết về ông trùm dầu mỏ này:

Mỗi năm, Rockefeller đều tổ chức lễ kỷ niệm ngày nhận công việc đầu tiên của mình.

Ông từng thuê những người lính thay thế để tránh cuộc nội chiến.

Rockefeller được mệnh danh là một trong những người có công xây dựng nước Mỹ. Ông đã quyên góp hơn 500 triệu USD cho nhiều hoạt động từ thiện khác nhau.

Quỹ Rockefeller từng là tổ chức từ thiện lớn nhất trên thế giới và người sáng lập được coi là nhà từ thiện hào phóng bậc nhất trong lịch sử nước Mỹ.

Rockefeller sống lâu đến nỗi công ty bảo hiểm nhân thọ phải trả cho ông 5 triệu USD. Vị tỷ phú hưởng thọ 98 tuổi.

Đây là lời tổng kết cuộc đời mà ông viết: "Tôi đã sớm được dạy để làm việc hết sức cũng như chơi hết mình. Cuộc đời của tôi là một kỳ nghỉ dài và hạnh phúc, ngập tràn công việc và sự vui vẻ. Tôi đã gạt bỏ rất nhiều nỗi lo lắng, Chúa đã đối xử tốt với tôi mỗi ngày".

Ngoài lối sống giản dị, Rockerfeller còn được mọi người ngưỡng mộ bởi sự hào phóng trong hoạt động từ thiện của mình.Ông từng nói: "Người nghèo nhất mà tôi biết là người không có gì ngoài tiền". Đối với ông, bên cạnh tiền bạc, người ta cần có cả sự cảm thông với khó khăn của người khác và sẵn sàng giúp đỡ họ.