Chương trình XCheck - "góc khuất" của Facebook

CẨM ANH• 18/09/2021 04:11

Facebook vừa tung ra chương trình XCheck cho phép hàng triệu chính khách và người nổi tiếng vi phạm chính sách cộng đồng của mạng xã hội này.

Chương trình XCheck cho phép người dùng VIP thoát khỏi kiểm duyệt của nhân viên Facebook.

Ban đầu, XCheck, hay Cross Check (kiểm tra chéo) ban đầu được tạo ra như biện pháp kiểm soát đặc biệt chống lại người dùng có tiếng nói trong xã hội, bao gồm chính trị gia, người nổi tiếng và nhà báo. Ngày nay, XCheck là lá chắn của hàng triệu người dùng VIP, bảo vệ họ khỏi kiểm duyệt của nhân viên Facebook.

Theo Wall Street Journal dẫn các tài liệu nội bộ của Facebook cho biết, danh sách này gồm hàng triệu người dùng thuộc giới tinh hoa được miễn trừ tuân thủ các quy định chung, vốn được mạng xã hội này áp dụng cho toàn thể người dùng lâu nay. Được biết, riêng trong năm 2020, có ít nhất 5,8 triệu người dùng được đưa vào “danh sách trắng”, nhiều người trong số đó có lượng người theo dõi khổng lồ.

Đáng chú ý, tài liệu cho thấy các tài khoản nằm trong "danh sách trắng" XCheck không gặp trở ngại nào khi đăng tải những nội dung vi phạm chính sách cộng đồng. Thông thường, những nội dung này có thể khiến người dùng bị khóa tài khoản.

Tờ này đã dẫn một số ví dụ về bài đăng có nội dung nhạy cảm của những nhân vật có tên tuổi như ngôi sao bóng đá Neymar. Thậm chí, nhiều tài khoản trong danh sách trắng từng đăng tải thông tin sai sự thật như vaccine gây tử vong, bà Hillary Clinton che giấu đường dây ấu dâm hay cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi người tị nạn là "động vật". Hiện tại, có ít nhất 5,8 triệu người dùng được bảo vệ với XCheck.

Khi hệ thống tự động của Facebook kết luận một người dùng trong danh sách XCheck vi phạm, thay vì bị gỡ ngay lập tức, Facebook sẽ liên hệ với người dùng VIP về nội dung vi phạm và yêu cầu gỡ bỏ trong vòng 24 giờ trước khi nội dung được đội ngũ nhân viên chuyên biệt xử lý.

Một số quyết định gỡ bỏ đòi hỏi sự chấp thuận từ quản lý cấp cao, thậm chí là Zuckerberg hay Giám đốc vận hành Sheryl Sandberg. Vào tháng 5/2020, ông Trump đăng tải bài viết tuyên bố nổ súng nếu cuộc biểu tình phản đối cái chết của Geogre Floyd có dấu hiệu lợi dụng hỗn loạn để trộm cắp. Hệ thống xem đây là nội dung vi phạm nhưng chính Zuckerberg đã yêu cầu duy trì bài đăng.

Trong tài liệu, những nhà nghiên cứu của chính Facebook xác định ảnh hưởng xấu của nền tảng này lên nhiều vấn đề như sức khỏe tâm lý của trẻ vị thành niên, bàn luận chính trị và buôn bán người. Mặc cho nhiều tai tiếng, Facebook không hề có động thái thay đổi.

Ngay sau thông tin trên, ông Andy Stone, người phát ngôn Facebook, đã đăng tải một loạt phát biểu để bảo vệ chương trình “Xcheck”. Tuy nhiên, ông Stone cũng thừa nhận Facebook nhận thức được rằng việc thực thi các quy định của mình vẫn chưa được hoàn hảo và có những đánh đổi giữa tốc độ và độ chính xác.

Trước đó, nhà sáng lập kiêm Giám đốc điều hành Facebook Mark Zuckerberg từng công khai tuyên bố nền tảng này cho phép hơn 3 tỉ người dùng có cơ hội bình đẳng trong ngôn luận với tất cả những thành phần tinh hoa trong giới chính trị, văn hóa và báo chí.

Mark Zuckerberg từng tuyên bố Facebook trao cho 3 tỷ người tiếng nói bình đẳng nhưng các tại liệu cho thấy người dùng trong danh sách XCheck

Mark Zuckerberg từng tuyên bố Facebook trao cho 3 tỷ người tiếng nói bình đẳng nhưng điều này không đúng với XCheck

Giới quan sát nhận định, việc công bố các tài liệu mật sẽ ảnh hưởng lớn đến uy tín của trang mạng xã hội lớn nhất hành tinh với hàng tỷ người dùng này. Cựu cố vấn của Google Joe Toscano nói với Fox News, Facebook đang làm hại người dùng khi đặt lợi nhuận lên trên bằng cách tiếp tục duy trì XCheck.

"Những gì Facebook đang làm với XChech là cho phép những người có tầm ảnh hưởng đến công chúng có thể chia sẻ những thông tin độc hại, nhưng họ đang mang lại cho Facebook rất nhiều tiền, vì vậy Facebook có thể bỏ qua nó. ”, chuyên gia này nhấn mạnh.

Tuy nhiên, chuyên gia Toscano dự đoán, khó có khả năng Facebook sẽ thay đổi chính sách liên quan đến XCheck trong thời gian tới, trừ khi có sự can thiệp mạnh mẽ từ phía chính phủ. “Facebook cần chấm dứt XCheck cho đến khi họ tìm ra cách khắc phục. Các nền tảng mạng xã hội cần mang lại tiếng nói cho những người bị thiệt thòi, có thể giúp bạn bè và gia đình kết nối từ mọi nơi trên thế giới, và thúc đẩy thay đổi xã hội theo hướng tích cực”, ông Toscano nhấn mạnh,