Mừng - lo trái phiếu doanh nghiệp

LÊ MỸ• 14/09/2023 16:00

Sự hồi sinh của thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) đang có xu hướng mạnh mẽ dần lên trên nhiều bình diện.

Cơ cấu phát hành trái phiếu trong tháng 8/2023

>>>Ngân hàng rủi ro khi trái phiếu doanh nghiệp bất động sản mắc kẹt?

Tuy nhiên, còn đó nhiều nỗi lo khi nhiều doanh nghiệp không đại chúng, không niêm yết, không công bố thông tin, nhưng vẫn huy động hàng nghìn tỷ đồng TPDN.

“Mầm” hồi sinh

Việc thành lập và đi vào vận hành sàn giao dịch thứ cấp, với ngày càng nhiều mã trái phiếu đăng ký niêm yết đang tạo hiệu ứng tốt. Thanh khoản sang tay khoảng 250 tỷ đồng/ ngày tính đến hạ tuần tháng 8/2023, tuy còn nhỏ giọt so với kỳ vọng thị trường, song đây cũng là tín hiệu tích cực.

Bà Thái Thị Việt Trinh – chuyên gia của SSI Research, nhận định, sau sự vận hành của sàn và những những điều chỉnh tạm thời về quy định tham gia thị trường TPDN đã bắt đầu phát huy hiệu quả hỗ trợ thị trường nợ trong ngắn hạn.

Điều đáng mừng là nếu như trái phiếu ngân hàng vẫn luôn thu hút được nhà đầu tư, thì bất động sản vốn vẫn âm ỉ “bom nổ chậm” trái phiếu khi hàng loạt doanh nghiệp chậm thanh toán trái phiếu đến hạn đều thuộc ngành này, cũng đã chứng kiến sự trở lại của dòng tiền vào trái phiếu ngành.

>>>Trái phiếu doanh nghiệp “ấm” dần

Còn đó nhiều nỗi lo

Theo tính toán của VBMA, lũy kế từ đầu năm đến 25/8, tổng giá trị phát hành TPDN được ghi nhận là 118,658 tỷ đồng, với 17 đợt phát hành ra công chúng trị giá 16,476 tỷ đồng (chiếm 15,11% tổng giá trị phát hành) và 92 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 102,182 tỷ đồng (chiếm 86,11% tổng số).

Một chuyên gia nhấn mạnh, bên cạnh tính tích cực của các chính sách pháp lý hỗ trợ ngắn hạn, như Nghị định 08/2023/NĐ-CP và Thông tư 03/2023/TT-NHNN, giúp phát hành TPDN (không bao gồm trái phiếu của TCTD) đã khởi động lại từ tháng 3/2023, nhờ các điều chỉnh liên quan đến định nghĩa nhà đầu tư chuyên nghiệp, thời gian phân phối, và yêu cầu xếp hạng tín nhiệm sẽ được hoãn lại đến cuối năm 2023; thì tính kém tích cực là việc này làm chậm nỗ lực thúc đẩy các doanh nghiệp tăng phát hành trái phiếu ra công chúng, thay cho trái phiếu riêng lẻ.

Con số đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ mà các doanh nghiệp huy động được chiếm áp đảo trái phiếu ra công chúng (là tình trạng chung của thị trường TPDN nhiều năm qua) cho thấy điều đó.

“Chúng ta thấy rằng trong 2 tháng gần nhất, không ít doanh nghiệp bất động sản không đại chúng, niêm yết, là công ty TNHH và thậm chí ít tên tuổi, không thực sự công bố thông tin đầy đủ, đã huy động được hàng trăm, thậm chí hàng nghìn tỷ đồng. Chúng ta vui mừng vì thị trường hồi sinh, nhưng lại chớm lo thị trường sẽ chứng kiến vòng lặp rủi ro của quá khứ (mà hệ lụy vẫn đang diễn ra) với các công ty “công cụ”, “sân sau” huy động vốn cho các tập đoàn lớn”, vị chuyên gia nói.