Phải giữ gìn tài nguyên biển và phát triển bền vững

HẢI NGÂN• 01/04/2024 15:10

Đó là khẳng định của ông Lê Minh Hoan - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tại Hội nghị Phát triển bền vững nuôi biển, nhìn từ Quảng Ninh được tổ chức tại tỉnh Quảng Ninh mới đây.

>>>Quảng Ninh: Phát triển ngành thủy sản thành ngành kinh tế mũi nhọn

>>>Quảng Ninh: Bàn giải pháp cải thiện chỉ số cải cách hành chính, môi trường đầu tư

Các đại biểu tham gia thả giống tái tạo nguồn lợi thuỷ sản tại bãi biển Phương Đông, huyện Vân Đồn

Phát triển thủy sản theo hướng sinh thái - xanh - sạch

Quảng Ninh là tỉnh có tiềm năng, lợi thế đặc biết lớn để phát triển ngành hàng nuôi biển. Với bờ biển dài 250 km chạy dọc từ Móng Cái đến Quảng Yên, có Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long và hơn 2.000 hòn đảo chiếm hơn 2/3 số đảo cả nước, trên 40.000 ha bãi triều và hơn 20.000 ha diện tích eo biển và vịnh, ngư trường rộng lớn trên 6.100 km2, diện tích vùng nuôi hơn 45.000 ha...

Năm 2023, tổng diện tích nuôi trồng thủy sản đạt 42.292 ha, trong đó nuôi nội địa đạt 32.092 ha, nuôi biển đạt 10.200 ha. Tổng sản lượng thủy sản đạt 175.324 tấn, trong đó khai thác thủy sản đạt 81.608 tấn, nuôi trồng thủy sản đạt 93.716 tấn. Giá trị sản xuất đạt 6.943,9 triệu đồng, giá trị tăng thêm đạt 3.929,6 triệu đồng, chiếm gần 50% giá trị nông nghiệp.

Theo ông Lê Minh Hoan: “Chỉ trong 2 năm, tỉnh Quảng Ninh đã loại bỏ, thay thế được hơn 10 triệu phao xốp, dọn sạch được biển; hơn 100 HTX dịch vụ nuôi biển được thành lập ở tỉnh. Đó là những thành tựu to lớn mà Quảng Ninh đã làm được. Điều đó cho thấy, khi hiểu được những việc mình làm, hiểu được mục tiêu, sứ mệnh của mình thì chúng ta sẽ có cách thức để hiện thực hóa giấc mơ đó”.

Lễ trao giấy phép nuôi trồng thuỷ sản trên biển cho các doanh nghiệp, HTX

Còn theo ông Nguyễn Xuân Ký - Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, tỉnh Quảng Ninh đã và đang vươn lên trở thành tỉnh đi đầu trong công cuộc đổi mới sáng tạo, một cực tăng trưởng của khu vực phía Bắc. Là địa phương đầu tiên trong cả nước ban hành quy chuẩn địa phương về sử dụng vật liệu phao nổi trong nuôi trồng thủy sản mặn ngọt. Hết năm 2023, toàn tỉnh đã chuyển đổi thành công 10 triệu quả phao xốp sang phao nhựa HDPE thân thiện với môi trường; giữ vững tỷ lệ che phủ rừng trên 55%; là tỉnh có diện tích rừng ngập mặn lớn nhất phía Bắc.

Theo đại diện HTX NTTS Nam Trung (huyện Vân Đồn), phía HTX hiện đã hoàn thành chuyển đổi từ phao xốp sang vật liệu chuẩn HDPE; hoàn thành đánh giá tác động môi trường vùng nuôi, công tác đo vẽ bản đồ cùng nhiều thủ tục hành chính liên quan. Hiện HTX được cấp phép NTTS tức là có đủ cơ sở để thuê mặt nước lâu dài, đủ cơ sở để cấp mã vùng nuôi. Đây đều là những điều kiện rất cần thiết để HTX tập trung sản xuất, làm ra các sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, có cơ hội vươn tới thị trường nước ngoài.

Chiến lược nuôi biển của Quảng Ninh là lấy nhà nông chuyên biệt làm nòng cốt, lấy giá trị gia tăng làm mục tiêu hướng tới đa giá trị. Lợi thế lớn của tỉnh Quảng Ninh sẽ tận dụng thị trường khách du lịch mỗi năm trên 20 triệu khách để tiêu thụ và xuất khẩu tại chỗ. Tỉnh Quảng Ninh cũng kết hợp nuôi trồng thủy hải sản hướng ra biển với khai thác thủy hải sản công nghệ cao, hiệu quả, bền vững, gắn với bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh. Bảo vệ nguồn lợi thủy sản và dịch chuyển mật độ nuôi biển từ vùng biển 3 hải lý trở vào để mở rộng diện tích nuôi biển phù hợp với quy hoạch và sức tải của môi trường.

“Quan điểm phát triển của Quảng Ninh là phát triển kinh tế biển xanh, sử dụng một cách bền vững các nguồn tài nguyên biển và đại dương để tăng trưởng kinh tế, cải thiện sinh kế việc làm cho người dân, đảm bảo sức khỏe của các hệ sinh thái biển và đại dương, không đánh đổi tài nguyên môi trường lấy tăng trưởng, phát triển kinh tế biển bằng mọi giá”, ông Nguyễn Xuân Ký nhấn mạnh.

Phải cân bằng giữa 3 yếu tố

Theo ông Lê Minh Hoan, mục tiêu của nuôi biển phải hướng đến đảm bảo cân bằng giữa nhu cầu của con người, giữ gìn tài nguyên biển và phát triển bền vững. Nuôi biển nằm trong tổng thể 3 trụ cột của kinh tế biển: giảm khai thác, tăng nuôi trồng, tạo ra sự hài hòa trong kinh tế biển. Nuôi biển phải góp phần giải quyết những vấn đề xã hội, tạo ra sinh kế, cơ hội việc làm cho những người trực tiếp lẫn gián tiếp tham gia nuôi biển, sinh sống gắn bó mật thiết với biển. Đồng thời góp phần tháo gỡ khó khăn, xung đột lợi ích trong không gian biển, nhất là khi thực trạng ngành thủy sản tự phát, thiếu tuân thủ quy hoạch, thiếu kiểm soát đang tạo ra xung đột giữa nuôi trồng và sự biến dạng tài nguyên thiên nhiên. Nuôi biển phải có sự bài bản, bền vững giúp giải quyết xung đột giữa ngành nuôi biển và phát triển du lịch biển vốn là thế mạnh của các địa phương ven biển.

Lễ ký kết MOU thúc đẩy phát triển nuôi biển tỉnh Quảng Ninh

“Quảng Ninh sẽ trở thành một nơi đổi mới sáng tạo của ngành hàng nuôi biển, sẽ có các trung tâm nghiên cứu về giống, chiến lược. Thủy sản sẽ trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh Quảng Ninh, các quyết sách của Trung ương cũng xác định Quảng Ninh sẽ trở thành trung tâm thủy sản miền Bắc. Điều này sẽ trở thành hiện thực khi tỉnh có sự quyết tâm hành động của lãnh đạo, ngành chuyên môn, sự năng động của cộng đồng doanh nghiệp, sự đồng thuận của người dân”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.

Để thúc đẩy phát triển nuôi biển tỉnh Quảng Ninh, mới đây, tại Hội nghị Phát triển bền vững nuôi biển, nhìn từ Quảng Ninh, Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Quảng Ninh đã ký kết MOU với Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản I, II; Viện Nghiên cứu Hải sản; Viện ứng dựng Khoa học Công nghệ và Đào tạo Mekong; Công ty cổ phần Tập đoàn STP; Công ty TNHH Thủy sản Lenger Việt Nam; Công ty cổ phần Tập đoàn Nam Miền Trung Group. Đồng thời, trao giấy phép nuôi trồng thủy sản trên biển cho Công ty cổ phẩn STP Aqua Quảng Ninh; HTX Thủy sản Trung Nam; HTX Thương mại và dịch vụ thủy sản Minh Đức; HTX Thủy sản Thắng Lợi; HTX Dịch vụ và Nuôi trồng phát triển thủy sản Bảo Anh; HTX Thương mại và Nuôi trồng thủy sản Trọng Vinh.

Ông Cao Tường Huy - Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh khẳng định: “Với sự quan tâm, hỗ trợ của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tỉnh Quảng Ninh quyết tâm trở thành Trung tâm nuôi biển của miền Bắc theo Đề án 1664/QĐ-TTg về nuôi biển đã được của Thủ tướng Chính Phủ phê duyệt ngày ngày 04/10/2021”.

Để đạt được mục tiêu này, theo ông Cao Tường Huy, tỉnh Quảng Ninh sẽ thực hiện đồng bộ, có hiệu quả phát triển thủy sản trên biển tỉnh Quảng Ninh, dựa trên các mục tiêu Quốc gia về phát triển nuôi trồng thủy sản. Đẩy mạnh phát triển thị trường, có kế hoạch sản xuất trung hạn và hàng năm để đáp ứng nguồn cung phù hợp với cầu của thị trường. Đồng thời, triển khai hiệu quả Chuỗi sản phẩm nông sản chủ lực cấp tỉnh lĩnh vực thủy sản trong năm 2024; tạo chuỗi liên kết giữa sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm thủy sản, hình thành hệ thống sản xuất - logistics thủy sản hiện đại trên địa bàn tỉnh gắn với hệ thống xuất khẩu chung của cả nước.

Cũng theo ông Huy, về phía ngành nông nghiệp tỉnh Quảng Ninh cùng các địa phương ven biển phải quản lý hiệu quả, khai thác bền vững 45.000 ha mặt biển đã được quy hoạch. Về phía Ngân hàng chính sách xã hội, Ngân hàng nông nghiệp phối hợp với ngành hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách tín dụng tạo nguồn vốn ổn định đầu tư, hỗ trợ phát triển sản xuất nuôi biển; phối hợp ngành tài nguyên và môi trường đơn giản hóa các thủ tục hành chính trong đánh giá tác động môi trường, giao khu vực biển nuôi trồng thủy sản. Còn đối với các doanh nghiệp, HTX và các hộ nuôi biển được Nhà nước cấp phép nuôi trồng thủy sản và giao khu vực biển, cần tổ chức sản xuất liên kết để tạo hiệu quả về vốn đầu tư, nâng cao chất lượng thủy sản.