Kích thích tăng trưởng: Các biện pháp tài khóa và đầu tư công là then chốt

LÊ MỸ• 11/04/2024 12:04

Theo ADB, triển vọng của nền kinh tế Việt Nam vừa lạc quan, vừa thận trọng, nhờ có sự phục hồi tăng trưởng tương đối toàn diện ở các ngành, các chính sách tiền tệ và tài khóa hỗ trợ.

>>>Lãi suất, tín dụng và thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2024

Tại buổi công bố báo cáo Triển vọng phát triển châu Á ngày 11/4, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) cho biết giữ nguyên dự báo trước đó về tăng trưởng của Việt Nam bất chấp những bất ổn kéo dài từ môi trường bên ngoài.

Kinh tế Việt Nam được ADB dự báo giữ nguyên triển vọng tăng trưởng 6,0% trong 2024. Ảnh: Quốc Tuấn

ADB cho biết, nhu cầu toàn cầu suy giảm và lãi suất quốc tế cao đã tác động đến tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2023. Tuy nhiên, việc chuyển hướng nhanh chóng sang chính sách tiền tệ hỗ trợ tăng trưởng và đầu tư công quy mô lớn là một trong những biện pháp then chốt được thực hiện để duy trì phục hồi tăng trưởng trong năm 2023.

Sự phục hồi tương đối toàn diện trong các ngành công nghiệp chế biến xuất khẩu, dịch vụ và hoạt động ổn định của ngành nông nghiệp được kỳ vọng sẽ hỗ trợ cho đà phục hồi của Việt Nam. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và kiều hối tích cực, thặng dư thương mại được duy trì, tiêu dùng trong nước phục hồi, kích thích tài khóa được tiếp tục với chương trình đầu tư công đáng kể được coi là chìa khóa để thúc đẩy tăng trưởng trong năm 2024.

Kinh tế tăng trưởng nhưng lạm phát nhích lên. Lạm phát được dự báo ở mức 4,0%

Ông Shantanu Chakraborty, Giám đốc quốc gia ADB tại Việt Nam, chia sẻ: “Kinh tế Việt Nam được kỳ vọng tăng trưởng với nhịp độ vững chắc trong năm nay và năm tới, bất chấp môi trường toàn cầu còn nhiều thách thức. Tuy nhiên, những bất ổn địa chính trị toàn cầu và các hạn chế mang tính cơ cấu của kinh tế trong nước có thể ảnh hưởng đến triển vọng này. Do đó, các biện pháp chính sách trong năm 2024 sẽ cần kết hợp các biện pháp hỗ trợ tăng trưởng ngắn hạn để đẩy mạnh nhu cầu trong nước với các giải pháp cải thiện cơ cấu trong dài hạn nhằm thúc đẩy tăng trưởng bền vững.”

>>>Đầu tư công và thách thức giải ngân của TP. Hồ Chí Minh

Quý I, theo số liệu của cơ quan thống kê, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng trưởng 6,8% so với mức giảm 0,5% cùng kỳ năm trước. Lãi suất thấp hơn, các biện pháp tài khóa hỗ trợ tăng trưởng và khung pháp lý liên quan tới đất đai được cải thiện gần đây sẽ hỗ trợ ngành xây dựng.

Triển vọng của nền kinh tế vừa lạc quan, vừa thận trọng, nhờ có sự phục hồi tăng trưởng tương đối toàn diện ở các ngành, các chính sách tiền tệ và tài khóa hỗ trợ. (ADB)

Doanh số bán lẻ trong quý I cũng cao hơn 8,2% so với cùng kỳ năm 2023. Theo ADB, hoạt động kinh tế phục hồi, dù chậm nhưng sẽ thúc đẩy các dịch vụ logistic, trong khi chính sách thị thực cởi mở hơn sẽ thúc đẩy du lịch. Về tổng thể, ngành dịch vụ được dự báo sẽ tăng trưởng 7,7% năm nay. Nhu cầu toàn cầu với hàng hóa nông nghiệp và các hiệp định thương mại tự do sẽ tiếp tục hỗ trợ xuất khẩu nông sản.

Dòng vốn FDI và kiều hối cũng tích cực, thặng dư thương mại được duy trì, hỗ trợ tài khóa được tiếp tục và chương trình đầu tư công đáng kể cũng sẽ kích thích tăng trưởng.

Tuy nhiên, Giám đốc quốc gia ADB cảnh báo, những bất ổn địa chính trị toàn cầu và các hạn chế mang tính cơ cấu của kinh tế trong nước có thể ảnh hưởng đến triển vọng này.

Cùng với đó, El Nino và các hiện tượng thời tiết khác cũng được liệt kê trong nhóm rủi ro đối với triển vọng kinh tế.

Nếu như 2024, ADB giữ nguyên dự báo về triển vọng tăng trưởng trước đó của Việt Nam sẽ đạt mức 6,0%, thì 2025 là 6,2%. Lạm phát của cả 2 năm 2024 và 2025 đều được các chuyên gia của định chế này dự báo giữ 4,0%.

Đầu tư công được kỳ vọng cùng các biện pháp tài khóa hỗ trợ được xem là chìa khóa then chốt kích thích tăng trưởng

Đầu tư công cùng các biện pháp tài khóa hỗ trợ được xem là chìa khóa then chốt kích thích tăng trưởng

Trong báo cáo, ADB nhấn mạnh, nhu cầu toàn cầu suy yếu do phục hồi kinh tế chậm và việc trì hoãn bình thường hóa lãi suất ở Hoa Kỳ và các nền kinh tế phát triển khác, cùng với những căng thẳng địa chính trị đang tiếp diễn, có thể cản trở quá trình phục hồi hoàn toàn tăng trưởng dựa vào xuất khẩu của Việt Nam trong năm 2024.

Để thúc đẩy tăng trưởng, cần có các biện pháp mạnh mẽ hơn để giải quyết những yếu kém về cơ cấu trong nước như sự phụ thuộc nhiều vào ngành công nghiệp chế biến xuất khẩu của các doanh nghiệp FDI, mối liên kết lỏng lẻo giữa các ngành công nghiệp chế biến xuất khẩu và phần còn lại của nền kinh tế, thị trường vốn non trẻ, sự phụ thuộc quá nhiều vào tín dụng ngân hàng, cũng như các rào cản pháp lý phức tạp đối với doanh nghiệp.

Đầu tư công vẫn là một động lực cho tăng trưởng kinh tế của Việt Nam, và việc triển khai hiệu quả đầu tư công có ý nghĩa quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng. Mặc dù Chính phủ đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm đẩy nhanh đầu tư công và nâng cao hiệu quả thực thi, nhưng vẫn cần có các biện pháp mang tính hệ thống hơn nhằm cải thiện các quy trình pháp lý và quy định giảm bớt rào cản cho việc thực hiện dự án hiệu quả.