Linh hoạt điều chỉnh vốn đầu tư công từ nơi thừa sang nơi thiếu

HẠNH LÊ• 14/05/2024 00:50

Những cơ chế mới, đặc thù áp dụng cho các dự án quy mô lớn, dự án quan trọng đã góp phần thúc đẩy giải ngân đầu tư công ngay từ những tháng đầu năm.

>>>Tỷ lệ giải ngân đầu tư công 4 tháng đầu năm cao nhất 8 năm

Vốn đầu tư công năm 2024 thấp hơn so với năm trước do Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đã kết thúc. Tuy nhiên, ngay từ quý đầu năm, số tuyệt đối giải ngân đầu tư công lại cao hơn cùng kỳ năm ngoái.

Giải ngân đầu tư công tiếp tục được các bộ, ngành, địa phương quyết liệt thực hiện khi yêu cầu về thúc đẩy các động lực tăng trưởng cần mạnh hơn, nhanh hơn; trong đó có đầu tư công.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương nhấn mạnh, những cải cách, đổi mới trong thể chế đóng vai trò quan trọng. Đặc biệt là có những cơ chế mới, cơ chế đặc thù, trình các cấp có thẩm quyền, trình Quốc hội ban hành trong thời gian qua áp dụng cho các dự án quy mô lớn, dự án quan trọng.

Bên cạnh đó là các giải pháp quyết liệt trong chỉ đạo điều hành của Chính phủ. Từ 5 tổ công tác, đến nay đã nâng lên 26 tổ công tác do các Bộ trưởng, thành viên Chính phủ làm tổ trưởng đôn đốc tất cả giải pháp, trong đó có đầu tư công.

Quan trọng nhất, theo Thứ trưởng Trần Quốc Phương chính là sự tự giác, quyết liệt ở các bộ ngành địa phương, đơn vị tổ chức triển khai thi công các công trình cũng như sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan, trung ương địa phương trong việc xử lý các tình huống.

Trong thực hiện dự án đầu tư công, rất nhiều tình huống phát sinh như điều chỉnh dự án, thay đổi các cơ chế chính sách hay các giải pháp... khó lường trước được, có thể ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân, triển khai dự án. Giải quyết phát sinh này không thể từ một cơ quan, đơn vị mà phải có sự phối hợp nhịp nhàng, nhanh chóng từ Trung ương đến địa phương. Hầu như tất cả những trở ngại thông thường đều có giải pháp giải quyết.

Mỗi thay đổi điều chỉnh đều có những quy định cụ thể, rõ ràng. Quá trình đầu tư công không bị ngắt quãng, việc thi công nhanh nhất, tốt nhất và đạt khối lượng cao nhất, góp phần tăng mức vốn giải ngân.

Dù đã nỗ lực phấn đấu để đạt được mục tiêu đề ra là giải ngân 95% vốn đầu tư công của cả năm, lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng hiểu rằng đó là một nhiệm vụ khó khăn chứ không hề đơn giản.

Hiện nay, Quốc hội đã có đoàn giám sát tối cao về tình hình triển khai các dự án quan trọng của quốc gia do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư. Đó là những dự án quy mô rất lớn với lượng vốn đầu tư nhiều, đòi hỏi các chủ đầu tư, ban quản lý dự án phải hết sức nhạy bén và linh hoạt trong các tình huống để đảm bảo tiến độ.

Với tiến độ giải ngân hiệu quả như hiện nay, rất có khả năng đến cuối năm sẽ giải ngân hết và thiếu vốn là có thể xảy ra. Trước tình huống này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã báo cáo với Thủ tướng về khả năng dự báo năm nay và năm 2025 đối với việc lượng vốn thực tế có thể giải ngân được so với tổng hạn mức của kế hoạch đầu tư công trung hạn. Theo ước tính, năm nay có thể thiếu hơn 100.000 tỷ đồng.

>>>“Thúc” tiến độ giải ngân đầu tư công

Dự án

Những cơ chế mới, đặc thù áp dụng cho các dự án quy mô lớn, quan trọng góp phần thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công (ảnh minh hoạ)

Ứng xử với tình huống này, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang nghiên cứu với chủ trương chung là huy động mọi nguồn lực đang có để bổ sung cho giải ngân vốn đầu tư công. Cùng với đó, điều chỉnh hài hoà kế hoạch đầu tư công, bởi luôn có tình trạng có nơi thiếu và có nơi thừa. Có thể phải điều chuyển từ nơi thừa đến nơi thiếu để có thể giải ngân hết được nguồn vốn, không được giữ tiền mà không làm gì cả.

Quán triệt quan điểm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là phải thực hiện từ sớm từ xa, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã báo cáo Thủ tướng chủ trương rà soát kế hoạch năm 2024 ngay từ bây giờ để phát hiện sớm những nơi thừa để sẵn sàng điều chuyển khoản vốn dư đến chỗ thiếu để giải ngân.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng phần vốn thừa chưa hẳn nhiều, chủ yếu tập trung vào khoản vốn chưa phân bổ. Trên cơ sở tìm hiểu nguyên nhân, nếu như không phân bổ được thì phải điều chuyển đến nơi khác.

Đây là câu chuyện điều hành kế hoạch. Năm 2024 sẽ là năm điều chỉnh kế hoạch rất nhiều lần để đảm bảo tiền được chuyển đi chuyển lại từ nơi thừa sang nơi thiếu thật điều hoà - Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho biết thêm.