Vụ Xuyên Việt Oil: Vì sao những sai phạm được “tàng hình”?
Những sai phạm trong việc quản lý, sử dụng Quỹ Bình ổn xăng dầu tại Công ty Xuyên Việt Oil dù bị phát hiện từ năm 2019, nhưng các đoàn kiểm tra đều “làm ngơ”...
Như Diễn đàn Doanh nghiệp đã thông tin, trong vụ án Xuyên Việt Oil, Cơ quan điều tra đánh giá là vụ án tham nhũng, kinh tế, chức vụ liên quan đến lĩnh vực an ninh năng lượng, an ninh tài chính, ngân hàng xảy ra từ trung ương đến địa phương, có tính chất đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, gây thất thoát tài sản Nhà nước đặc biệt lớn, xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức và được dư luận xã hội quan tâm.
Theo kết luận điều tra, bà Mai Thị Hồng Hạnh (SN 1979, cựu giám đốc kiêm Chủ tịch HĐTV Công ty TNHH Thương mại Vận tải và du lịch Xuyên Việt Oil) đã vi phạm các quy định về quản lý, sử dụng quỹ Bình ổn giá xăng giá dầu (quỹ BOG) gây thất thoát 219 tỉ đồng.
Bà Hạnh cũng vi phạm quy định về tiền thuế bảo vệ môi trường, gây thất thoát tài sản Nhà nước với số tiền là 1.244. Tổng số tiền thất thoát là 1.463 tỉ đồng. Ngoài ra, bà Hạnh đưa hối lộ số tiền gần 30 tỉ đồng cho nhiều cá nhân.
Đáng chú ý, vụ án Xuyên Việt Oil được khởi tố vào tháng 9/2023 nhưng thực tế việc bà Mai Thị Hồng Hạnh chiếm dụng tiền Quỹ BOG, không thực hiện đúng các quy định đã sớm bị phát hiện từ năm 2019.
Nguyên nhân do các cựu quan chức nhận tiền để “làm ngơ” các sai phạm. Theo CQĐT, bị can Đặng Công Khôi là Cục phó Cục Quản lý giá Bộ Tài chính. Từ tháng 10/2017 đến tháng 9/2022, ông Khôi chịu trách nhiệm chỉ đạo Phòng giá hàng tư liệu sản xuất thực hiện việc kiểm tra, giám sát Quỹ BOG để tại các doanh nghiệp trong đó có Công ty Xuyên Việt Oil.
Từ tháng 10/2017 đến đầu năm 2023, Công ty Xuyên Việt Oil không thực hiện gửi sao kê tài khoản Quỹ BOG đến Cục Quản lý giá theo quy định. Bà Trần Thị Mỹ Dung, lãnh đạo Phòng Giá hàng tư liệu sản xuất và ông Vũ Quang Hà, chuyên viên phụ trách theo dõi Quỹ BOG có báo cáo việc này với ông Khôi.
Tuy nhiên, ông Khôi không chỉ đạo áp dụng biện pháp xử lý kịp thời, không nhắc nhở Công ty Xuyên Việt Oil chấp hành đúng quy định pháp luật. Qua đó, gián tiếp tạo điều kiện cho Mai Thị Hồng Hạnh chiếm dụng, sử dụng trái phép số tiền phải trích nộp vào quỹ BOG.
Quá trình công tác, ông Khôi đã 2 lần làm Trưởng Đoàn kiểm tra thực tế tình hình trích lập, sử dụng Quỹ BOG tại Công ty Xuyên Việt Oil.
Lần thứ nhất là vào năm 2019, theo Quyết định số 378/QĐ-BTC của Bộ Tài chính, ông Khôi được phân công làm Trưởng đoàn kiểm tra tại Công ty Xuyên Việt Oil. Qua kiểm tra ông Khôi đã phát hiện Công ty Xuyên Việt Oil không thực hiện nộp tiền vào Quỹ BOG nhưng không kiến nghị, đề xuất xử lý theo quy định. Lần này, bà Hạnh có đưa tiền hối lộ nhưng ông Khôi không nhận.
Lần thứ 2 là năm 2021, theo Quyết định số 184/QĐ-BTC của Bộ Tài chính, ông Khôi tiếp tục làm Trưởng đoàn kiểm tra và phát hiện Công ty Xuyên Việt Oil vẫn không thực hiện nộp Quỹ. Ông Khôi yêu cầu Công ty phải thực hiện việc nộp tiền. Do vậy, bà Hạnh bàn bạc với bị can Đinh Tiến Dũng, Kế toán trưởng Công ty để chi hối lộ cho ông Khôi. Sau đó, Đinh Tiến Dũng gặp nhân viên kế toán Công ty nhận 50.000 USD.
Sáng ngày 26/3/2021, Dũng đến gặp ông Khôi tại Nhà khách Quốc hội và đưa số tiền 20.000 USD. Còn 30.000 USD, Dũng mang về trả lại cho Hạnh. Ít lâu sau cuộc kiểm tra của Bộ Tài chính, tháng 11/2021, Bộ Công Thương cũng có một đoàn kiểm tra điều kiện cấp giấy phép kinh doanh xăng dầu của Công ty Xuyên Việt Oil. Đoàn kiểm tra này do bị can Hoàng Anh Tuấn, cựu Vụ phó Vụ Thị trường trong nước làm Trưởng đoàn.
Tại cuộc kiểm tra này, Công ty Xuyên Việt Oil đưa ông Tuấn đi kiểm tra tượng trưng một cây xăng và đưa hối lộ 10.000 USD cho ông Tuấn trên ô tô. Do vậy, dù không kiểm tra thực tế đầy đủ các đại lý bán lẻ, cầu cảng, kho tiếp nhận xăng dầu của Công ty Xuyên Việt Oil, ông Tuấn vẫn ký biên bản xác nhận công ty này đủ điều kiện kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu.
Đáng nói, bên cạnh việc kiểm tra điều kiện cấp phép, trong lần kiểm tra này, ông Tuấn có kiểm tra, rà soát việc trích lập, sử dụng Quỹ BOG và phát hiện Công ty Xuyên Việt Oil không trích lập quỹ theo quy định. Tuy nhiên, do trước đó đã được bà Hạnh đưa hối lộ nhiều lần nên ông Tuấn đã bỏ qua, không xem xét hay đề xuất xử lý, chấn chỉnh đối với Công ty này trong việc trích lập quỹ BOG.
CQĐT xác định ông Hoàng Anh Tuấn có 3 lần nhận hối lộ từ bà Mai Thị Hồng Hạnh, tổng số tiền 265.000 USD nhưng số tiền chiếm hưởng là 145.000 USD, tương đương 3,2 tỉ đồng.