Vì sao đầu tư toàn cầu vào công nghệ thực phẩm suy giảm?

Triển vọng công nghệ thực phẩm góp phần giải quyết nạn đói trên thế giới đang trở nên kém tích cực do sự sụt giảm mạnh trong đầu tư vào các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực này.

Theo công ty đầu tư mạo hiểm AgFunder của Hoa Kỳ, tổng vốn đầu tư toàn cầu vào các công ty khởi nghiệp về công nghệ thực phẩm và nông nghiệp, bao gồm cả các công ty thúc đẩy thịt nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, nhà máy thực vật và công nghệ sinh học, đạt 4,2 tỷ USD vào năm 2023, giảm 57% so với năm đỉnh điểm 2021.

Đầu tư vào các công ty tập trung vào thực phẩm thay thế như thịt nuôi cấy và thịt có nguồn gốc thực vật vốn được coi là rất quan trọng để giải quyết tình trạng thiếu lương thực, đã giảm 67% tính đến thời điểm này. Điều này phản ánh mối quan tâm của các nhà đầu tư về giá cả và hương vị lạ, cũng như thời gian cần thiết để giải quyết những vấn đề này.

Công ty khởi nghiệp New Age Eats ở Hoa Kỳ, chuyên sản xuất thịt nuôi cấy tế bào quy mô lớn, đã huy động được hàng chục triệu USD để xây dựng nhà máy nhưng phải đóng cửa vào năm 2023 khi số tiền này không đủ để trang trải chi phí phát triển sản phẩm.

Tương tự, Beyond Meat, một nhà sản xuất các sản phẩm thay thế thịt làm từ đậu nành và các loại thực vật khác, cũng đang phải đối mặt với những thách thức khi báo cáo khoản lỗ ròng 34,5 triệu USD trong quý II. Giá cổ phiếu của công ty cũng cho thấy sự suy giảm mạnh.

Trước áp lực lạm phát, một số nhà hàng đã ngừng sử dụng các loại thịt thực vật đắt tiền. Trên trang thương mại điện tử của Walmart, giá thịt viên Beyond Meat từ 9 đến 10 USD/pound (453 gram), đắt hơn thịt truyền thống với giá chỉ từ 3 đến 6 USD/pound.

Ngoài ra, một số chuyên gia cho biết, thịt có nguồn gốc thực vật cần cải thiện hương vị, vì một số loại vẫn có vị đậu nành dễ nhận thấy và ngày càng nhiều lo ngại về các chất phụ gia được sử dụng để làm vị giống thịt thật.

Được biết, công nghệ thực phẩm được coi là thiết yếu để giải quyết tình trạng thiếu lương thực toàn cầu. Theo Viện nghiên cứu Nomura tại Tokyo, khi dân số thế giới dự kiến ​​sẽ đạt 10 tỷ người vào năm 2050, nguồn cung cấp protein dự kiến ​​sẽ giảm 7% so với nhu cầu. Mức thiếu hụt này tương đương với lượng protein cần thiết cho 1,2 tỷ người trưởng thành mỗi năm.

Trong khi đó, một cuộc khủng hoảng lương thực cũng có thể xảy ra do nhiều yếu tố như côn trùng phá hoại, năng suất cây trồng kém do biến đổi khí hậu cũng như nguy cơ các cuộc xung đột gia tăng.

Tổ chức Nghiên cứu Nông nghiệp và Thực phẩm Quốc gia Nhật Bản cùng các viện khác ước tính rằng nhiệt độ trung bình tăng 2 độ C có thể gây thiệt hại 80 tỷ USD cho sản lượng ngũ cốc toàn cầu.

Mặc dù có thể giảm 76% thiệt hại bằng một số biện pháp như sử dụng phân bón, hóa chất nông nghiệp và các phương pháp khác, nhưng thiệt hại này có khả năng tăng lên nếu tình trạng nóng lên toàn cầu diễn ra nhanh hơn. Do đó, việc phát triển ngành công nghệ thực phẩm sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu rủi ro và khủng hoảng lương thực.

Trên thế giới, Nhật Bản và Hoa Kỳ đang tụt hậu so với Trung Quốc trong lĩnh vực công nghệ thực phẩm. Theo Liên minh Quốc tế Bảo vệ các giống cây trồng mới, Trung Quốc đã chứng kiến ​​12.333 đơn xin cấp bằng bảo hộ giống cây trồng trong nước vào năm 2022, tăng gấp 8,4 lần so với một thập kỷ trước.

Quốc gia này cũng đã phát động một chiến dịch trên toàn quốc nhằm phát triển các giống mới, chẳng hạn như giống cải dầu sinh trưởng nhanh, năng suất cao.

Ngược lại, số đơn đăng ký của Nhật Bản giảm gần 40% xuống còn 464 trong cùng kỳ, chủ yếu là do ngân sách nghiên cứu và nhân sự bị cắt giảm đáng kể tại các địa phương. Số lượng đơn đăng ký của Mỹ cũng giảm khoảng 10% xuống còn 720.

"Nghiên cứu và phát triển công nghệ thực phẩm là một quá trình lâu dài vì nó liên quan đến thực vật và các sinh vật sống khác", Shinya Kajikawa, chuyên gia về các vấn đề thực phẩm và là đối tác tại công ty tư vấn quản lý KPMG FAS của Nhật Bản cho biết.

Đồng thời chuyên gia này cũng nhấn mạnh nhu cầu về việc xây dựng chiến lược dài hạn trong lĩnh vực công nghệ thực phẩm. Vấn đề này đặc biệt cấp bách đối với các quốc gia, nơi sản xuất thực phẩm trong nước cung cấp chưa đến 40% lượng calo cần thiết.

Bên cạnh đó, chuyên gia này cũng cho rằng, cần đẩy mạnh áp dụng các quy định thúc đẩy thực phẩm thay thế để thúc đẩy lĩnh vực này phát triển.

Trong bối cảnh cạnh tranh về an ninh lương thực ngày càng gia tăng giữa các quốc gia, các chính phủ cần tăng cường các quy định và tăng đầu tư vào các công nghệ thực phẩm thay thế. Điều này không chỉ giúp giảm áp lực lên nguồn cung thực phẩm truyền thống mà còn tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững và đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của dân số toàn cầu đang ngày càng tăng.

Việc đầu tư vào công nghệ thực phẩm thay thế, như thịt nuôi cấy, protein từ thực vật và các nguồn protein mới, có thể là giải pháp dài hạn giúp đảm bảo an ninh lương thực và cải thiện chất lượng cuộc sống cho các thế hệ tương lai.

Cẩm Anh