Minh bạch môi trường kinh doanh tại Phú Thọ - Bài 1: “Con sâu làm rầu nồi canh”

Phản ánh tới Diễn đàn Doanh nghiệp, bạn đọc (là một số doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Phú Thọ - PV) cho biết, trước tình hình kinh tế khó khăn thời gian qua, doanh nghiệp gặp muôn vàn sức ép, trong đó, các đơn vị sản xuất gạch đất sét nung cũng không ngoại lệ. Tuy nhiên, bằng các chính sách hỗ trợ của Chính phủ, các doanh nghiệp đã rất nỗ lực để vượt qua sóng gió. Một số đơn vị mạnh dạn đầu tư, thay đổi công nghệ để phù hợp với yêu cầu thực tiễn, an toàn với môi trường.

Tuy nhiên, bên cạnh đó vẫn còn những “con sâu làm rầu nồi canh”. Đó là việc một số ít doanh nghiệp tại xã Đào Xá (huyện Thanh Thuỷ) và xã Dị Nậu (huyện Tam Nông) hoạt động bất tuân pháp luật, cạnh tranh không lành mạnh, làm ảnh hưởng xấu đến môi trường đầu tư kinh doanh, khiến các doanh nghiệp làm ăn chân chính tại địa phương vô cùng bức xúc.

Theo đó, trong khi nhiều cơ sở sản xuất gạch đất sét nung đã chuyển sang công nghệ mới (lò tuynel), an toàn đối với môi trường theo chủ trương của Chính phủ thì một số ít doanh nghiệp vẫn vô tư sản xuất gạch bằng công nghệ lạc hậu (lò vòng) gây ô nhiễm môi trường, tàn phá hạ tầng giao thông…ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống dân sinh, nhưng vẫn ngang nhiên hoạt động suốt nhiều năm qua.

Đáng chú ý, doanh nghiệp còn phản ánh, nguồn nguyên liệu mà các đơn vị này nhập để sản xuất cũng có nhiều “bất thường”, cần thiết phải kiểm tra, xử lý bởi những quả đồi và nhiều nơi tại các địa phương này đã và đang bị “đào bới” tràn lan, “nham nhở”.

“Nhiều người trong chúng tôi phải mất nhiều năm trời với nhiều kinh phí, thời gian để xin cấp phép mỏ, hoặc phải mua nguyên liệu từ những doanh nghiệp được cấp phép với giá cao. Trong khi đó, nhà máy gạch này cứ vô tư cho máy đi “múc núi, bổ đồi” về sản xuất thì chúng tôi cạnh tranh làm sao nổi”, nội dung đơn thư cho biết.

Theo phản ánh của bạn đọc, phóng viên Diễn đàn Doanh nghiệp đã có mặt thực tế tại địa phương này. Theo quan sát tại khu 8, xã Dị Nậu (huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) là một nhà máy gạch được cho là của Công ty Cổ phần An Phát. Nhà máy này nằm giữa cánh đồng lớn thuộc 2 xã Hương Nộn và Dị Nậu (huyện Tam Nông) quy mô khoảng 20 hecta…

Đáng chú ý, xung quanh nhà máy này không có tường bao, con đường từ lò gạch ra ngoài cánh đồng bị xuống cấp nghiêm trọng với chi chít những ổ voi, ổ gà khiến xe của phóng viên cũng không thể di chuyển vào bên trong để tiếp cận.

Chia sẻ về tình trạng ô nhiễm tại nơi này, một người dân địa phương (xin không nêu tên) cho biết, ngày nào trời u ám, sương mù là ngày người dân phải hứng chịu mùi khét do than đốt rất khó chịu, nhà nào có trẻ nhỏ luôn phải đóng kín cửa. Ngày nắng thì bụi mù mịt, ngày mưa thì bùn đất bẩn khắp các con đường. “Chúng tôi không chỉ khổ bởi tình trạng ô nhiễm, mà những đoàn xe ra vào nhà máy luôn như những “hung thần” khiến chúng tôi bị ám ảnh và khiếp sợ”, người này nói.

Cũng với quy mô tương tự, cơ sở sản xuất gạch đất sét nung tại Khu 8, xã Đào Xá, huyện Thanh Thuỷ, tỉnh Phú Thọ được cho là của Công ty Cổ phần xây dựng và thương mại Đào Xá cũng đang khiến người dân và doanh nghiệp địa phương “kêu trời” vì ô nhiễm khi những “vòi bạch tuộc” đang nhả khói ngút trời mỗi ngày.

Cũng giống như tại huyện Tam Nông, con đường vào cơ sở sản xuất của Công ty Cổ phần xây dựng và thương mại Đào Xá là độc đạo. Theo quan sát của phóng viên, hàng chục chiếc xe tải chở nguyên liệu vẫn dồn dập vào ra, những tuyến đường xung quanh bám đầy đất đỏ. Phía bên trong lò hoạt động như một “đại công trường”, gạch được xếp thành từng kiêu chất kín nhà máy.

Ngày 02/10/2024, trao đổi với phóng viên, đại diện lãnh đạo UBND xã Dị Nậu (huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) cho biết, qua phản ánh của người dân và báo chí, cơ quan công an huyện Tam Nông đã thu giữ tất cả hồ sơ giấy tờ của cơ sở sản xuất gạch thuộc Công ty cổ phần An Phát để kiểm tra.

“Từ năm 2020 đến nay, chúng tôi không nhận được quyết định nào về việc đình chỉ họ hoạt động. Hiện chưa có kết luận của cơ quan điều tra. Hơn nữa, không cấm nên họ vẫn hoạt động bình thường thôi. Chúng tôi cũng không nhận được phản ánh nào về việc ô nhiễm, đường xá xuống cấp. Cấp xã chúng tôi cũng không đủ thẩm quyền, năng lực để đánh giá tác động môi trường của họ, cái này thuộc về cấp huyện, cấp tỉnh”, đại diện lãnh đạo UBND xã Dị Nậu trả lời.

Trong khi đó, trả lời phóng viên về những hình ảnh “nham nhở” của những quả đồi và một số nơi bị "đào bới" trên địa bàn, ông Nguyễn Xuân Quang – Phó Chủ tịch UBND xã Đào Xá (huyện Thanh Thuỷ, tỉnh Phú Thọ) đã cung cấp tài liệu cụ thể. Đáng chú ý, tại đây, phóng viên đã phát hiện ra điều “bí ẩn” về nguồn nguyên liệu được cung cấp vào nhà máy gạch.

Còn nữa…

Nguyễn Giang