Sự trở lại của “gã khổng lồ” vận tải biển Việt Nam

Mới đây, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Bloomberg, Tổng giám đốc VIMC (Tổng công ty vận tải biển Việt Nam), ông Nguyễn Cảnh Tĩnh đã chia sẻ rằng, doanh nghiệp đang đặt ra kỳ vọng doanh thu sẽ tăng gấp 3 lần trong thập kỷ tới, ngay cả khi đứng trước khả năng bị áp thuế từ chính quyền mới của Tổng thống Donald Trump.

VIMC, trước đây được gọi là Vietnam National Shipping Lines hay là Vinalines, công ty vận chuyển lớn nhất quốc gia đang chuẩn bị khai thác mạnh mẽ sự nổi lên của Việt Nam như một nhân tố chính trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Công ty đang có kế hoạch mở rộng đội tàu của mình thêm 20% mỗi năm trong năm năm tới, theo vị Tổng giám đốc cho biết.

VIMC cũng tìm cách nâng cấp các bến cảng để có thể tiếp nhận các tàu lớn hơn và tăng các tuyến vận chuyển toàn cầu. Công ty hiện đang quản lý một đội tàu gồm 48 tàu, bao gồm bảy tàu container. Trong khi đó, hãng tàu container lớn nhất thế giới, MSC có trụ sở tại Thụy Sĩ, vận hành khoảng 860 tàu chở hàng.

Doanh thu của công ty dự kiến sẽ đạt 3 tỷ USD trong 10 năm tới, tăng từ mức khoảng 800 triệu USD mục tiêu vào năm 2025. VIMC cũng đang tìm kiếm một đối tác chiến lược có chuyên môn trong ngành hàng hải để hỗ trợ các kế hoạch mở rộng. Tổng công ty sẽ đệ trình đề xuất lên các Chính phủ vào cuối năm nay để cắt giảm cổ phần của chính phủ xuống còn 65% từ mức gần 100% thời điểm này.

VIMC cũng hướng đến việc mở rộng các tuyến vận tải quốc tế, bao gồm cả Đông Bắc Á và Trung Đông, và đến Trung Quốc, đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam. “Trong khi hầu hết hàng hóa giữa Trung Quốc và Việt Nam hiện nay được vận chuyển qua đường bộ, các tuyến đường thủy sẽ hấp dẫn hơn đối với các công ty trong tương lai vì chúng có thể giảm chi phí hậu cần”, ông Tĩnh cho biết.

Tuy nhiên, với việc Việt Nam là một trong những quốc gia phụ thuộc vào thương mại nhất thế giới, với xuất khẩu chiếm khoảng 85% nền kinh tế. Thêm vào đó, với việc có thặng dư khoảng 100 tỷ USD với Hoa Kỳ vào năm 2023, khiến Việt Nam có thể trở thành mục tiêu cho các chính sách tái cân bằng thương mại tới đây của Tổng thống mới đắc cử Donald Trump.

“Thuế quan mới của chính quyền Donald Trump có thể gây ra một sự thay đổi trong luồng hàng hóa, nhưng chúng tôi tin rằng Việt Nam vẫn có thể hưởng lợi từ điều đó”, ông Nguyễn Cảnh Tĩnh cho biết. Ông nói thêm rằng nhu cầu của Mỹ đối với các sản phẩm của Việt Nam vẫn còn rất lớn, do đó công ty không hề nao núng trước chính sách thuế quan mới mà chính quyền Donald Trump có thể áp dụng.

Theo trang web của Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam có cổ phần tại 16 đơn vị khai thác cảng biển với hơn 80 bến tàu, chiếm 26% tổng số bến tàu của cả nước. Đội tàu của VIMC cũng chiếm 25% công suất vận chuyển hàng năm của cả nước.

VIMC ghi nhận lợi nhuận trước thu là 3,5 nghìn tỷ đồng vào năm 2024, tăng 65% so với năm trước. Tổng doanh thu tăng 30% lên 18,2 nghìn tỷ đồng. Khi lượng hàng hóa cảng tăng 27%, đạt 145 triệu tấn trong năm. Công ty dự báo doanh thu sẽ tăng 12% lên 20,3 nghìn tỷ đồng trong năm nay. VIMC đã từng đứng trước nguy cơ phá sản vào năm 2013 khi phải đối mặt với tổng nợ phải trả hơn 67,5 nghìn tỷ đồng và lỗ lũy kế hơn 23 nghìn tỷ đồng. Sau hơn 10 năm tái cấu trúc, VIMC đã xóa hết lỗ lũy kế vào quý 3 năm 2023.

Trên thực tế, các vùng biển quanh Đông Nam Á là những tuyến đường chính thúc đẩy thương mại thế giới, đặc biệt là giữa Trung Quốc và phương Tây. Các cảng biển của Việt Nam đã xử lý 30 triệu đơn vị tương đương 20 feet (TEU) hàng hóa vào năm ngoái, so với 10,2 triệu vào năm 2014. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, lượng container qua các cảng của Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng khoảng 4% mỗi năm, phản ánh dòng vốn đầu tư nước ngoài nhiều nguồn từ các nhà cung cấp toàn cầu không ngừng đổ vào Việt Nam.

Trong khi đó, Singapore cũng đã chứng kiến kỷ lục 41,12 triệu TEU về sản lượng container thông qua vào năm 2024, với 90% số hàng hóa đó hướng đến các điểm đến khác. Thượng Hải vẫn là cảng bận rộn nhất thế giới vào năm ngoái, với sản lượng container thông qua vượt quá 50 triệu TEU.

Nguyễn Chuẩn