Chính phủ quyết tâm tăng trưởng nhanh, bền vững, đẩy mạnh giải ngân đầu tư công
Quan điểm chỉ đạo, điều hành của Chính phủ là tăng trưởng kinh tế nhanh nhưng phải bền vững, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn của nền kinh tế, kiểm soát lạm phát.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 1/3/2025 về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, hướng tới mục tiêu tăng trưởng cả nước đạt 8% trở lên trong năm 2025.
Chỉ thị khẳng định, mục tiêu này là một thách thức lớn, song phải quyết tâm hoàn thành để tạo đà phát triển mạnh mẽ cho những năm tiếp theo, hướng tới tăng trưởng hai con số. Với tinh thần: “Đảng đã chỉ đạo, Chính phủ đã thống nhất, Quốc hội đồng tình, nhân dân ủng hộ, Tổ quốc mong đợi thì chỉ bàn làm, không bàn lùi”, Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương hành động quyết liệt, hiệu quả.
Quan điểm chỉ đạo, điều hành của Chính phủ là tăng trưởng kinh tế nhanh nhưng phải bền vững, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn của nền kinh tế, kiểm soát lạm phát; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội, công bằng tiến bộ xã hội, bảo vệ môi trường; cân đối, hài hòa giữa thực hiện mục tiêu tăng trưởng trong ngắn hạn với phát triển trong trung và dài hạn; không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để đổi lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Tăng trưởng kinh tế phải dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nhân lực chất lượng cao, tăng năng suất lao động. Mục tiêu là hướng tới tăng trưởng bền vững, bao trùm, toàn diện, mang lại lợi ích cho tất cả mọi người dân.
Phát huy tối đa các nguồn lực, tính chủ động, sáng tạo, linh hoạt, đổi mới, tinh thần đột phá, trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương; lấy người dân, doanh nghiệp làm trung tâm, coi khó khăn của người dân, doanh nghiệp cũng là khó khăn của mình để chủ động hỗ trợ, đồng hành tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trên tinh thần "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm". Huy động mọi thành phần kinh tế, mọi doanh nghiệp, người dân cùng tham gia vào phát triển kinh tế - xã hội.
Chỉ thị đưa ra các nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, đột phá thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công.
Điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ linh hoạt, thúc đẩy tăng trưởng bền vững
Chính phủ yêu cầu triển khai quyết liệt các cơ chế, chính sách đột phá, tạo động lực mạnh mẽ cho nền kinh tế. Các bộ, ngành cần tháo gỡ rào cản, giải phóng nguồn lực để thúc đẩy tăng trưởng, đặc biệt là khu vực kinh tế tư nhân.
Bộ Tài chính được giao đề xuất các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, thúc đẩy tiêu dùng nội địa và du lịch. Phương án này phải được báo cáo cấp có thẩm quyền trước ngày 15/3/2025.
Chính phủ cũng yêu cầu siết chặt quản lý thu ngân sách, đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại điện tử, dịch vụ ăn uống, với mục tiêu hoàn thành số hóa chậm nhất trong quý 2/2025. Đồng thời, triệt để tiết kiệm chi thường xuyên, giữ lại 10% mức tăng chi thường xuyên so với năm 2024 để bổ sung vốn đầu tư cho tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
Ngân hàng Nhà nước được giao điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, phối hợp chặt chẽ với chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác. Các nhiệm vụ trọng tâm bao gồm kiểm soát lãi suất, tỷ giá, tăng trưởng tín dụng, điều hành thị trường liên ngân hàng, thị trường mở và các công cụ điều hành khác.
Chính phủ yêu cầu giám sát chặt chẽ lãi suất huy động và cho vay, thực hiện các biện pháp giảm mặt bằng lãi suất, giúp doanh nghiệp và người dân tiếp cận nguồn vốn vay với chi phí hợp lý, thúc đẩy phục hồi và tăng trưởng kinh tế. Đồng thời, siết chặt công tác thanh tra, kiểm tra các tổ chức tín dụng, xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động cấp tín dụng và cạnh tranh lãi suất không lành mạnh.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước được giao nghiên cứu nâng quy mô chương trình tín dụng đối với lĩnh vực lâm sản, thủy sản lên khoảng 100.000 tỷ đồng, đồng thời mở rộng phạm vi hỗ trợ tín dụng đối với các ngành nông, lâm, thủy sản. Đồng thời, tiếp tục triển khai các gói tín dụng ưu đãi để thúc đẩy tăng trưởng và hỗ trợ người trẻ dưới 35 tuổi mua nhà ở.
Khẩn trương nghiên cứu, xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư, mở rộng năng lực sản xuất nguyên vật liệu và tham gia các dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đường sắt đô thị, đường sắt kết nối với quốc tế, dự án năng lượng tái tạo, điện gió ngoài khơi… và hướng dẫn, hỗ trợ, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp trong triển khai thực hiện.
Chính phủ yêu cầu các Bộ, cơ quan và địa phương tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp triển khai các cơ chế thí điểm, chính sách đặc thù, quy định đột phá. Đặc biệt, cần xây dựng cơ chế "luồng xanh" nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án đầu tư vào khu công nghiệp, khu kinh tế trong lĩnh vực công nghệ cao.
Bộ Nông nghiệp và Bộ Tài nguyên Môi trường được giao nhiệm vụ xây dựng ngay tiêu chí phân loại dự án xanh, làm cơ sở để huy động vốn phát triển bền vững, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp tham gia vào các dự án thân thiện với môi trường.
Tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế, cắt giảm thủ tục hành chính
Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục ưu tiên thời gian và nguồn lực để tập trung hoàn thiện thể chế, chính sách, quy định pháp luật.
Theo đó, các cơ quan liên quan phải rà soát, sửa đổi những quy định chồng chéo, không còn phù hợp hoặc chưa đầy đủ theo nguyên tắc "vướng mắc ở đâu, tháo gỡ ở đó". Cấp nào có thẩm quyền, cấp đó chủ động xử lý hoặc đề xuất cấp trên xem xét, hoàn thiện. Đồng thời, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, gắn với cơ chế kiểm tra, giám sát chặt chẽ và nâng cao năng lực thực thi của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.
Chính phủ cũng nhấn mạnh yêu cầu cắt giảm thủ tục hành chính, giảm phiền hà và tiết kiệm chi phí cho doanh nghiệp, người dân. Mục tiêu đến năm 2025, thời gian xử lý thủ tục hành chính sẽ giảm ít nhất 30%, chi phí kinh doanh giảm tối thiểu 30%, đồng thời bãi bỏ 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết. Tất cả thủ tục liên quan đến doanh nghiệp phải được thực hiện trực tuyến, liên thông, minh bạch, hạn chế tối đa giấy tờ. Đặc biệt, 100% thủ tục hành chính sẽ không bị giới hạn bởi địa giới hành chính trong phạm vi cấp tỉnh.
Về lĩnh vực tài chính, Bộ Tài chính sẽ chủ trì rà soát tổng thể các điều kiện đầu tư, kinh doanh, hành nghề và chi phí tuân thủ của doanh nghiệp. Bộ này cũng phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai đồng bộ các giải pháp phát triển thị trường tài chính, thị trường vốn, đặc biệt là phát hành trái phiếu doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp huy động vốn trung và dài hạn. Mục tiêu đến năm 2025 là hoàn thành việc nâng hạng thị trường chứng khoán.
Cũng trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng, Bộ Tài chính phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đề xuất khung pháp lý về quản lý, phát triển tài sản số, tiền kỹ thuật số theo hướng minh bạch, lành mạnh và hiệu quả, trình Chính phủ ngay trong tháng 3/2025.
Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, kích hoạt tăng trưởng kinh tế
Chính phủ yêu cầu tiếp tục đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công, lấy đầu tư công làm động lực dẫn dắt, kích hoạt và thu hút mọi nguồn lực xã hội. Mục tiêu năm 2025, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đạt ít nhất 95% kế hoạch, tạo sức bật cho nền kinh tế.
Theo đó, quyết tâm hoàn thành ít nhất 3.000 km đường cao tốc và trên 1.000 km đường ven biển trong năm 2025. Đồng thời, tập trung hoàn thành Cảng hàng không quốc tế Long Thành, các cảng khu vực Lạch Huyện, đưa vào khai thác nhà ga T3 Tân Sơn Nhất, T2 Nội Bài, khởi công xây dựng bến cảng Liên Chiểu, hoàn tất thủ tục đầu tư cảng biển quốc tế Cần Giờ (TP HCM).
Bên cạnh đó, các Bộ, ngành, địa phương cần tăng cường kiểm tra, đôn đốc, đẩy nhanh tiến độ thi công các dự án quan trọng, gồm: các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, tuyến đường Vành đai 4 Hà Nội, Vành đai 3 TP HCM, cao tốc Mỹ Thuận - Cần Thơ, Biên Hòa - Vũng Tàu, Bến Lức - Long Thành và các cảng biển trọng điểm.
Ngoài ra, Chính phủ cũng giao nhiệm vụ nghiên cứu xây dựng ngay tuyến tàu điện ngầm hoặc đường sắt kết nối sân bay Long Thành - Tân Sơn Nhất, cùng với tuyến đường sắt trên cao từ Văn Cao đi Láng Hòa Lạc nhằm nâng cao năng lực giao thông đô thị.
Cùng với đầu tư công, Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu thúc đẩy đầu tư tư nhân, thu hút FDI, khai thác hiệu quả thị trường trong nước, phát triển thương mại điện tử, đẩy mạnh thu hút khách du lịch và phát triển xuất khẩu bền vững. Đồng thời, chú trọng thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới, đặc biệt là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao nhằm nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế.