Phát huy lợi thế kết nối khu công nghiệp, khu kinh tế với cảng biển

Tối ưu hoá chuỗi cung ứng cho doanh nghiệp

TP Hải Phòng được biết đến là địa phương sở hữu hệ thống cảng biển hiện đại, đặc biệt là cảng Lạch Huyện - cảng nước sâu đầu tiên ở miền Bắc, cùng với sân bay quốc tế Cát Bi và mạng lưới giao thông kết nối thuận tiện với các tỉnh, thành phố trong khu vực. Địa phương này cũng có nhiều khu công nghiệp (KCN), khu kinh tế (KKT) đã được quy hoạch và phát triển đồng bộ, thu hút nhiều tập đoàn đa quốc gia đầu tư. Tính đến đầu tháng 5/2025, trên địa bàn TP Hải Phòng có 18 KCN, KKT được thành lập và đi vào hoạt động, bên cạnh hệ thống các cụm công nghiệp (CCN). Các KCN, KKT đều nằm ở vị trí thuận lợi, kết nối trực tiếp với khu vực cảng biển tại Hải Phòng.

Với vai trò cảng biển lớn nhất miền Bắc, cảng biển Hải Phòng đang vận hành 14 tuyến vận tải, bao gồm 6 tuyến xuyên Thái Bình Dương đi châu Mỹ, 1 tuyến đi châu Úc, 2 tuyến đi Ấn Độ và các tuyến dịch vụ nội Á khác. Như vậy, việc xây dựng hệ sinh thái công nghiệp cảng biển liên kết KCN, KKT bổ trợ lẫn nhau giúp tạo nguồn hàng hóa ổn định. Phần lớn doanh nghiệp hoạt động tại các KCN, KKT đều có nhu cầu sử dụng dịch vụ cảng biển để rút ngắn thời gian, tiết kiệm chi phí vận chuyển.

Theo ông Benoit de Quillacq - Giám đốc điều hành hãng tàu MSC tại Việt Nam, MSC hợp tác Công ty CP Cảng Hải Phòng thành lập liên doanh khai thác bến số 3, 4 tại Lạch Huyện. Lý do tập đoàn chọn TP Hải Phòng và Cảng Hải Phòng không chỉ vì vị trí địa lý chiến lược - cửa ngõ giao thương của miền Bắc Việt Nam, mà còn vì tiềm năng phát triển mạnh mẽ, sự cam kết của chính quyền địa phương.

Thực tế, TP Hải Phòng luôn khẳng định vị thế là đầu mối giao thông quan trọng, cửa ngõ ra biển của khu vực phía Bắc, đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nước. Sự phối hợp giữa KCN, KKT và doanh nghiệp khai thác cảng biển đã tạo đòn bẩy để thúc đẩy kinh tế TP Hải Phòng phát triển.

Điều này được thể hiện rõ qua sản lượng hàng hóa thông qua khu vực cảng biển Hải Phòng. Giai đoạn 2020-2024, tốc độ tăng trưởng hàng hóa bình quân đạt 5,8%, trong đó hàng container tăng 7,2%, hàng tổng hợp, rời tăng 0,7%, hàng lỏng/khí tăng 8,9%. Chỉ tỉnh trong năm 2024, sản lượng thông qua Cảng Hải Phòng đạt 106,5 triệu tấn, riêng container đạt 78,2 triệu tấn (7,2 triệu TEU).

Ông Takashi Kagamoto - Tổng Giám đốc Công ty Mitsubishi Estate Việt Nam chia sẻ, với lợi thế về vị trí địa lý cùng những chính sách ưu đãi từ Chính phủ, đầu tư FDI vào Hải Phòng đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ trong thời gian qua. Tại Hải Phòng, Mitsubishi Estate đã lựa chọn KCN Nam Đình Vũ của Tập đoàn Sao Đỏ - đây là một KCN có hạ tầng kết nối tốt, cơ sở về điện, các lĩnh vực khác rất tốt và gần Cảng Hải Phòng. Cùng với sự phát triển mở rộng không ngừng của Tập đoàn Sao Đỏ, dự báo sẽ thu hút các ngành công nghiệp sản xuất mới, dẫn đến gia tăng nhu cầu về logistics tại khu vực xung quanh dự án.

Tiếp tục mở rộng các KCN, KKT gần cảng biển

Thực tế, TP Hải Phòng là trung tâm kinh tế lớn của miền Bắc với nhiều KCN, KKT phát triển mạnh mẽ. Sự hiện diện của cảng biển Hải Phòng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực, thu hút đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh. TP Hải Phòng đặt mục tiêu đến năm 2030, sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển Hải Phòng đạt từ 175,4 đến 215,5 triệu tấn. Trong đó, sản lượng hàng hoá container từ 12,1 triệu TEU đến 14,92 triệu TEU, chưa tính hàng container trung chuyển quốc tế. Để đạt được mục tiêu này, việc đầy tư mạnh mẽ, quyết liệt vào hệ thống kết nối các KCN, KKT với cảng biển đóng vai trò đặc biệt quan trọng.

Hiện, bên cạnh các KCN, KKT hiện hữu, TP Hải Phòng tiếp tục thúc đẩy việc thành lập hàng loạt KCN, KKT mới, hướng tới mục tiêu xây dựng hệ sinh thái công nghiệp xanh - thông minh - đồng bộ, tiến tới hoàn thành sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và trở thành thành phố công nghiệp phát triển theo hướng hiện đại.

Địa phương này cũng đang khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ xây dựng và phát triển KKT ven biển phía Nam Hải Phòng. Cụ thể, tại phiên làm việc đầu tiên của Ban Chỉ đạo phát triển KKT ven biển phía Nam Hải Phòng, Ban quản lý KKT Hải Phòng thông tin, 7 KCN (gồm Trấn Dương; Tiên Lãng 1 và 2; Tân Trào; Ngũ Phúc; Trấn Dương-Hoà Bình) thuộc KKT ven biển phía Nam Hải Phòng đã có nhà đầu tư nghiên cứu. Đáng chú ý, có nhà đầu tư nghiên cứu xây dựng tổ hợp Cảng, nhà máy điện khí, nhà máy đóng tàu, khu công nghiệp, trung tâm logistics với tổng vốn đầu tư hàng chục tỷ USD... Đây là những tín hiệu tích cực, cho thấy sự quan tâm của các nhà đầu tư đối với KKT ven biển phía Nam Hải Phòng nói riêng, các KCN, KKT trên địa bàn thành phố nói chung.

Cùng với phát triển KCN, KKT, TP Hải Phòng cũng chú trọng đầu tư hạ tầng giao thông kết nối các KCN, KKT với khu vực cảng biển, nhất là cụm cảng nước sâu tại Lạch Huyện. Các công trình như: nâng cấp, mở rộng đường tỉnh 356, cầu Tân Vũ - Lạch Huyện 1, 2, đường Bùi Viện - Nguyễn Trường Tộ tuyến đường sau các bến cảng số 3 đến số 6 (khu bến cảng Lạch Huyện), đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng… tạo thành hệ thống giao thông đồng bộ, giảm chi phí vận chuyển, nâng cao năng lực cạnh tranh.

Ông Nguyễn Văn Tùng – Chủ tịch UBND TP Hải Phòng cho biết, để tiếp đà tăng trưởng bền vững trong năm 2025, TP Hải Phòng sẽ tiếp tục trình phê duyệt hoặc phê duyệt điều chỉnh các quy hoạch quan trọng của thành phố trong năm 2025 như: Quy hoạch chung xây dựng KKT Đình Vũ – Cát Hải, nhiệm vụ quy hoạch chung KKT ven biển phía Nam. Đồng thời, đầu tư một số công trình hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật trong KKT mới. Phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng hoàn thành các thủ tục, phấn đấu khởi công tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng vào cuối năm 2025.

Hải Ngân