Thoả thuận Mỹ - Trung chưa gỡ bỏ gánh nặng thuế quan

Sau 2 ngày đàm phán tại London, phái đoàn Trung Quốc và Mỹ đã nhất trí một khuôn khổ thương mại mới, trong đó Bắc Kinh sẽ cho phép xuất khẩu các khoáng sản đất hiếm và nam châm, trong khi Washington sẽ dỡ bỏ một số biện pháp chống Trung Quốc — đánh dấu việc hai bên khôi phục thỏa thuận đình chiến đạt được tại Geneva hồi tháng trước.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Mỹ sẽ áp thuế 55% đối với hàng hóa Trung Quốc. Mức thuế này bao gồm 30% được tạm thời thống nhất tại Geneva, cộng thêm mức thuế 25% mà ông Trump từng áp lên một số mặt hàng Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu.

Khi được hỏi trên CNBC liệu mức thuế này có còn thay đổi hay không, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick trả lời: "Có thể nói chắc chắn là như vậy."

Tuy nhiên, ông David Marcotte, chuyên gia chuỗi cung ứng toàn cầu tại Kantar Consulting nhận định: "Mức thuế hiện nay quá cao, các doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Mỹ sẽ không thể trụ vững."

Thị trường chứng khoán Mỹ gần như không phản ứng tích cực sau cuộc đàm phán Mỹ-Trung ở London, khi chỉ số S&P 500 giảm nhẹ. Các chỉ số chính tại Trung Quốc cũng giảm trong phiên sáng thứ Năm, bao gồm CSI 300 và Hang Seng.

"Khó mà hào hứng được. Chúng tôi không có chút niềm tin nào rằng mọi chuyện sẽ trở lại bình thường, vì ông Trump dường như muốn việc kinh doanh với Trung Quốc trở nên bất khả thi", ông Rick Woldenberg, CEO của công ty đồ chơi giáo dục Learning Resources chia sẻ với Reuters.

Ông Woldenberg từng kiện Tổng thống Mỹ vì áp thuế trái pháp luật. Ông lập luận rằng ông Trump không có quyền đơn phương tăng thuế nhập khẩu theo Đạo luật Quyền lực Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA). Tòa án đã ra phán quyết bãi bỏ các mức thuế quan của chính quyền Trump vào cuối tháng trước, nhưng chính quyền Trump đã kháng cáo.

Kể từ khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1 năm nay, doanh nghiệp Mỹ đã lâm vào tình trạng bất ổn với chi phí gia tăng do các chính sách thương mại thay đổi liên tục. Tháng 4, ông nâng mức thuế với hàng hóa Trung Quốc lên 145%, gần như tạo ra lệnh cấm vận thương mại. Bắc Kinh trả đũa với mức thuế 125% lên hàng hóa Mỹ.

Thỏa thuận tạm hoãn thuế tại Geneva đã giúp hạ nhiệt các mức thuế này. Tuy nhiên, dữ liệu thương mại Trung Quốc trong tháng 5 cho thấy xuất khẩu sang Mỹ giảm 34,5% so với cùng kỳ năm trước, sau mức giảm 21% trong tháng 4. Nhập khẩu hàng hóa Mỹ của Trung Quốc cũng giảm 18,1%, nối tiếp mức giảm 13,8% trong tháng trước đó.

Cước phí vận chuyển giữa Trung Quốc và Mỹ cũng tăng vọt trong tháng này, gây thêm áp lực cho nhiều nhà nhập khẩu. Dù dữ liệu lạm phát mới nhất tại Mỹ cho thấy giá cả tăng thấp hơn dự báo, nhưng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) vẫn được dự báo sẽ biến động mạnh trong thời gian tới.

Nhiều doanh nghiệp Mỹ đã và đang chuyển hướng tìm kiếm nhà cung ứng bên ngoài Trung Quốc, đặc biệt tại khu vực Đông Nam Á. Tuy nhiên, theo các chủ doanh nghiệp, họ chưa thể đưa ra quyết định cho đến khi mức thuế cuối cùng được ấn định.