“Chủ tịch Hồ Chí Minh - người sáng lập Báo chí Cách mạng Việt Nam”

Với 100 tài liệu, hiện vật, trưng bày gồm 2 phần: Phần 1: Nhà báo Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh; Phần 2: Chủ tịch Hồ Chí Minh - Người sáng lập và rèn luyện Báo chí Cách mạng Việt Nam.

Trưng bày nhằm khẳng định Chủ tịch Hồ Chí Minh không chỉ là người đặt nền móng và sáng lập ra tờ báo cách mạng: Báo Thanh niên, mà Người còn đào tạo thế hệ làm báo vô sản đầu tiên của Việt Nam. Giới thiệu những bài báo của Người trên các tờ báo cách mạng gắn với từng giai đoạn lịch sử của dân tộc trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ gian khổ. Đồng thời, khẳng định nền báo chí nước ta như một biên niên sử sinh động và hào hùng về sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân ta.

Phát biểu tại Lễ khai mạc, ông Nguyễn Minh Nhựt – Phó Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch TP HCM cho biết, ngay từ những năm tháng tìm đường cứu nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ý thức sâu sắc về vai trò to lớn của báo chí tiến bộ trong việc giáo dục chủ nghĩa yêu nước chân chính và truyền bá học thuyết Mác-Lênin vào nước ta. Người coi báo chí là một phương tiện nhạy bén và đầy hiệu quả trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do cho Tổ quốc.

Khi mới đặt chân đến Pháp, Nguyễn Ái Quốc nhận thấy sự cần thiết của báo chí trong việc đấu tranh giành độc lập dân tộc. Người bắt đầu sự nghiệp bằng những mẩu tin ngắn, “mỗi tin chỉ có năm ba dòng”. Mỗi lần tin hoặc bài được đăng, Người so sánh bản thảo với bản in trên báo, để học tập xem các nhà báo đàn anh đã biên tập, sửa chữa ở những điểm nào. Nhờ thế chỉ vài, ba năm sau, Nguyễn Ái Quốc đã là tác giả nhiều bài chính luận, tiểu phẩm... có giá trị cao cả về nội dung và văn chương, làm kinh ngạc giới trí thức và công chúng Pháp.

Tại Diễn đàn Đại hội lần thứ V Quốc tế Cộng sản tháng 7/1924, Người đã chỉ rõ: “Báo chí chủ nghĩa cộng sản có nhiệm vụ làm cho các chiến sĩ của chúng ta hiểu rõ vấn đề thuộc địa, làm thức tỉnh sự đồng tình hưởng ứng của quần chúng lao động của các nước thuộc địa, tranh thủ họ tham gia sự nghiệp của chủ nghĩa cộng sản”.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đánh giá rất cao tầm quan trọng của báo chí, một vũ khí sắc bén, một bộ phận không thể thiếu của công tác cách mạng và “ảnh hưởng trong dân chúng rất mạnh”. Vì vậy, Người coi viết báo là để hoạt động cách mạng và vì hoạt động cách mạng mà viết báo. Đối với Người, mọi bài viết đều vì một mục đích: chống thực dân đế quốc, chống phong kiến địa chủ, tuyên truyền độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

“Chủ tịch Hồ Chí Minh coi báo chí là phương tiện để vận động, tập hợp lực lượng cách mạng, tổ chức thực hiện mục tiêu cách mạng một cách nhanh chóng, sâu rộng, hiệu quả nhất. Chính vì vậy, dù trong hoàn cảnh khó khăn đến đâu và bất cứ giai đoạn, tình thế nào, Người cũng vẫn quyết sáng lập, chỉ đạo, phát hành những tờ báo cách mạng”, ông Nguyễn Minh Nhựt chia sẻ.

Ông cũng Nhựt cho rằng, mặc dù coi mình chỉ là “người có duyên nợ với báo chí”, nhưng cả cuộc đời của Người, từ những ngày tìm đường cứu nước cho đến khi đảm đương nhiều trọng trách quốc gia, Người vẫn không rời nghiệp viết lách. Chủ tịch Hồ Chí Minh mở đầu cuộc đời cách mạng bằng viết báo, rồi lập các cơ quan báo chí do chính mình và cộng sự trực tiếp chỉ đạo để triển khai những chủ trương, đường lối, chính sách và công việc theo tôn chỉ, mục đích của tổ chức cách mạng.

Người luôn nhấn mạnh vai trò quan trọng của người làm báo: “Nói đến báo chí trước hết phải nói đến những người làm báo. Các cô, các chú đã có những ưu điểm như đã đóng góp vào cuộc kháng chiến thắng lợi, xây dựng hoà bình và đấu tranh thống nhất Tổ quốc”, “Cán bộ báo chí cũng là chiến sỹ cách mạng. Cây bút, trang giấy là vũ khí sắc bén của họ”, “Tờ báo chỉ là giấy trắng mực đen mà thôi. Nhưng với giấy trắng mực đen ấy, người ta có thể viết những bức tối hậu thư”.

Theo ông Nguyễn Minh Nhựt, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có hơn 2.000 bài báo các loại, gần 300 bài thơ, gần 500 trang truyện và ký... với 182 bút danh, viết bằng nhiều thứ tiếng Việt, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và sáng lập ra 9 tờ báo trong và ngoài nước và cộng tác với nhiều tờ báo danh tiếng nước ngoài, nhất là những nơi Người đã tham gia hoạt động cách mạng như Pháp, Anh, Nga, Trung Quốc...

Đầu năm 1925, tại số nhà 13 đường Văn Minh, Quảng Châu, Trung Quốc, Nguyễn Ái Quốc (Chủ tịch Hồ Chí Minh) đã sáng lập báo Thanh Niên, cơ quan ngôn luận của Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên, (Việt Nam Thanh niên cách mạng đồng chí hội), đây là tờ báo cách mạng đầu tiên của Việt Nam, tờ báo mở đầu lịch sử báo chí cách mạng và báo chí vô sản Việt Nam.

“Tờ báo Thanh Niên với sứ mệnh lịch sử: Truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin, tuyên truyền đường cách mạng, kêu gọi nhân dân đoàn kết đấu tranh, góp phần tích cực chuẩn bị về mặt lý luận chính trị, tư tưởng và tổ chức cho sự thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, mở ra một dòng báo chí mới Việt Nam - Báo chí cách mạng Việt Nam”, ông Nguyễn Minh Nhựt nhấn mạnh.

Đình Đại