Doanh nghiệp Việt giữ vững niềm tin, chủ động vượt sóng thuế quan

Đáng chú ý, 46% cho biết đã lên kế hoạch mở rộng hoạt động ra thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh bất định của kinh tế toàn cầu, đặc biệt là sau động thái Mỹ công bố mức thuế đối ứng lên tới 46% với hàng hóa từ Việt Nam vào đầu tháng 4/2025, nhiều người cho rằng khối doanh nghiệp Việt sẽ “chùn bước”.

Thế nhưng, con số 60% doanh nghiệp vẫn giữ vững tinh thần lạc quan, và gần một nửa đã lên kế hoạch mở rộng sang thị trường nước ngoài đã cho thấy, sự tự tin của doanh nghiệp Việt Nam không đến từ cảm tính, mà phản ánh một thực tế: doanh nghiệp Việt đang trưởng thành, bản lĩnh hơn và chủ động hơn bao giờ hết trước những biến động lớn.

Chủ động ứng phó, chuyển hướng chiến lược

Thay vì hoảng loạn trước nguy cơ thuế quan sau khi Mỹ công bố mức thuế đối ứng 46% với Việt Nam vào ngày 2/4/2025, khảo sát cho thấy 80% doanh nghiệp Việt Nam đã chủ động triển khai các biện pháp ứng phó. Đây là tín hiệu tích cực cho thấy kinh nghiệm và khả năng thích ứng của doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng.

Việc Mỹ tạm hoãn áp thuế trong 90 ngày là “khoảng lặng quý giá” để doanh nghiệp Việt sắp xếp lại nguồn lực, từ đó ổn định chuỗi cung ứng, đàm phán lại với đối tác, điều chỉnh chiến lược giá và đặc biệt là kiểm soát chi phí đầu vào, yếu tố đang là mối lo ngại lớn khi 52% doanh nghiệp dự báo chi phí nguyên vật liệu sẽ tăng mạnh, còn 30% lo ngại tác động lan tỏa sang lạm phát.

Trước rủi ro gia tăng từ thị trường Mỹ, nhiều doanh nghiệp đã và đang từng bước giảm phụ thuộc bằng cách mở rộng mạng lưới cung ứng và tiêu thụ ra các thị trường khác, trong đó nổi bật là ASEAN. Gần 70% doanh nghiệp được khảo sát kỳ vọng vào tăng trưởng thương mại nội khối ASEAN, một lựa chọn hợp lý khi khu vực này không chỉ gần gũi về mặt địa lý mà còn có nền tảng hợp tác lâu dài thông qua các FTA nội khối như ATIGA, RCEP.

Số hóa và phát triển bền vững - hai trụ cột sống còn

Trên nền thách thức, doanh nghiệp Việt không chỉ phòng ngự mà còn chủ động đầu tư vào hai trụ cột chiến lược: số hóa và phát triển bền vững. Với 61% doanh nghiệp đẩy mạnh số hóa và 56% theo đuổi phát triển bền vững, xu hướng này thể hiện rõ quyết tâm tái cấu trúc và nâng cao năng lực cạnh tranh nội tại.

Trong khi số hóa giúp doanh nghiệp tối ưu vận hành, giảm chi phí và nâng cao trải nghiệm khách hàng, thì phát triển bền vững lại là “tấm hộ chiếu mới” để thu hút nhà đầu tư, đồng thời củng cố vị thế thương hiệu trong mắt người tiêu dùng và đối tác quốc tế. Đặc biệt trong bối cảnh ESG (môi trường – xã hội – quản trị) ngày càng được quan tâm, phát triển bền vững không còn là khẩu hiệu, mà là yêu cầu tất yếu.

Cần chính sách hỗ trợ thiết thực, dài hơi

Không thể phủ nhận rằng dù chủ động, doanh nghiệp vẫn cần được tiếp sức, đặc biệt trong giai đoạn khó khăn hiện nay. 73% doanh nghiệp kỳ vọng được hỗ trợ tài chính và 65% mong muốn các chính sách miễn, giảm thuế dành cho ngành chịu ảnh hưởng nặng từ thuế quan. Tuy nhiên, kỳ vọng của doanh nghiệp không chỉ dừng ở giải pháp “chữa cháy” ngắn hạn.

Về dài hạn, 62% doanh nghiệp mong muốn Chính phủ đóng vai trò đầu tàu trong việc tái định vị chuỗi cung ứng, hỗ trợ dịch chuyển nhà máy, thúc đẩy đàm phán các hiệp định thương mại song phương với các thị trường trọng điểm. Đây là những đề xuất không chỉ hợp lý mà còn phản ánh tầm nhìn dài hạn, trong đó Chính phủ và doanh nghiệp cần sát cánh cùng nhau.

Bức tranh triển vọng doanh nghiệp Việt Nam năm 2025 không hoàn toàn màu hồng, nhưng cũng không bi quan. Trong thách thức luôn ẩn chứa cơ hội, và điều quan trọng là cách doanh nghiệp nhìn nhận và ứng xử. Tinh thần chủ động, linh hoạt chuyển hướng, đầu tư vào chuyển đổi số và phát triển bền vững chính là nền tảng để doanh nghiệp vượt qua sóng gió thuế quan, từ đó vươn xa hơn trên thị trường quốc tế.

Luôn có những biến động bất định phía trước, nhưng với nội lực đang được củng cố và sự đồng hành đúng lúc từ Chính phủ và hệ thống tài chính, doanh nghiệp Việt hoàn toàn có thể biến nguy thành cơ, đóng vai trò trụ cột cho nền kinh tế trong giai đoạn tới.

Hoàng Minh Ngọc