Luật Hải quan (sửa đổi): Gỡ vướng cho xuất nhập khẩu tại chỗ

Là một trong các Luật sửa đổi tại Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu thầu; Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư; Luật Hải quan; Luật Thuế giá trị gia tăng; Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu; Luật Đầu tư; Luật Đầu tư công; Luật quản lý, sử dụng tài sản công. Luật Hải quan (sửa đổi) đem đến nhiều kỳ vọng, khi không chỉ đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, mà còn được cho sẽ giúp giải quyết vướng mắc xuất nhập khẩu tại chỗ.

Thực tế cho thấy, xuất nhập khẩu tại chỗ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, tối ưu hóa chuỗi cung ứng và nâng cao hiệu quả kinh doanh. Nếu không áp dụng thuế suất 0%, doanh nghiệp sẽ đối mặt với tình trạng thuế trùng, làm tăng chi phí và giảm sức hấp dẫn của môi trường đầu tư.

Liên quan vấn đề này, báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý Dự án Luật trước khi biểu quyết thông qua trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tài chính - Nguyễn Văn Thắng cho biết, trên cơ sở tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến của đại biểu Quốc hội về việc sửa thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT) 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Hải quan, Chính phủ đã nghiên cứu, đánh giá và đề xuất bổ sung một điều tại Dự thảo Luật để sửa đổi, bổ sung Luật Thuế giá trị gia tăng (bổ sung chính sách thuế GTGT 0% đối với hàng hóa xuất khẩu tại chỗ).

Về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan, Luật Thuế giá trị gia tăng, tiếp thu ý kiến của Uỷ ban Kinh tế và Tài chính, Chính phủ đã bỏ quy định về thuế GTGT ra khỏi nội dung tại Điều 47a Dự thảo Luật Hải quan và bổ sung nội dung sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng tại Dự thảo Luật theo hướng bổ sung “hàng hóa xuất khẩu tại chỗ” thuộc đối tượng áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 0%.

“Bởi, theo quy định của pháp luật thuế GTGT hiện hành (được áp dụng từ năm 2013 đến nay), hàng hóa xuất khẩu tại chỗ thuộc đối tượng áp dụng mức thuế suất thuế GTGT 0%. Điều này để chính sách được ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ, đồng bộ với việc sửa đổi quy định về thủ tục hải quan đối với trường hợp này, cần bổ sung quy định hàng hóa xuất khẩu tại chỗ được áp dụng thuế suất thuế GTGT 0%”, Bộ trưởng Bộ Tài chính chia sẻ.

Đồng thời khẳng định, quy định này sẽ đảm bảo không thu thuế trùng và không ảnh hưởng đến số thu ngân sách Nhà nước (tổng số thu thuế GTGT không thay đổi). Đồng thời đảm bảo khuyến khích cho hoạt động xuất nhập khẩu tại chỗ nhất là trong bối cảnh hiện nay cần tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.

Nhìn nhận về quy định này của Luật Hải quan (sửa đổi), nhiều ý kiến bày tỏ, thủ tục xuất, nhập khẩu tại chỗ là một chính sách hấp dẫn, thu hút mạnh mẽ các nhà đầu tư nước ngoài do chính sách này quản lý khép kín, xuyên suốt bằng các thủ tục hải quan và chế độ quản lý tương ứng, tạo thuận lợi cho sự phát triển các chuỗi cung ứng để phục vụ công nghiệp phụ trợ trong hoạt động sản xuất hàng hóa xuất khẩu. Với quy định tại Luật mới sẽ giúp tục giảm thời gian, chi phí cho doanh nghiệp.

Theo ông Âu Anh Tuấn - Phó cục trưởng Cục Hải quan, Bộ Tài chính, việc sửa đổi, bổ sung quy định về xuất nhập khẩu tại chỗ vào Luật Hải quan, điều này sẽ giải quyết vướng mắc hiện nay của hàng ngàn doanh nghiệp. Bởi, hiện các quy định chỉ có tại một số Nghị định, chưa có quy định ở cấp Luật.

Việc sửa đổi sẽ giúp doanh nghiệp không phải chịu điều kiện về thương nhân có hiện diện hay không hiện diện, mà chỉ cần xuất nhập khẩu hàng hóa do thương nhân nước ngoài chỉ định giao hàng tại Việt Nam là có thể thực hiện thủ tục, từ đó giải quyết được nhiều khó khăn hiện nay.

Đặc biệt, trong lĩnh vực công nghệ cao và công nghệ bán dẫn, các doanh nghiệp như Foxconn, Samsung, Intel và các doanh nghiệp điện tử lớn đều có nhu cầu thực hiện xuất khẩu, nhập khẩu tại chỗ. Tuy nhiên, theo quy định hiện hành, chỉ khi thương nhân nước ngoài không có hiện diện tại Việt Nam mới được hưởng cơ chế này.

Cũng theo vị này, quy định mới sẽ giải quyết các vướng mắc trên và tạo cơ chế thuận lợi để hình thành chuỗi cung ứng liên hoàn tại Việt Nam, từ khâu sản xuất linh kiện đến sản phẩm hoàn chỉnh và xuất khẩu.

Trước đó, cho ý kiến về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Hải quan, đa số các ý kiến đều đánh giá cao những điểm mới về cải cách thủ tục hành chính trong Luật, đồng thời bày tỏ, Luật được thông qua sẽ tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu, đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết 57-NQ/TW.

Được biết, ngoài ưu đãi cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và xuất nhập khẩu tại chỗ đã được sửa đổi tại Luật lần này, Cục Hải quan cũng đang tổng hợp các nội dung để trình Quốc hội sửa đổi toàn diện Luật Hải quan trong thời gian tới.

Gia Nguyễn