Lấy công nghệ sản xuất làm đòn bẩy để phát triển kinh tế xanh

Mục tiêu của tỉnh là xây dựng một nền kinh tế bền vững, thân thiện với môi trường, góp phần nâng cao chất lượng sống cho người dân và thu hút những nhà đầu tư công nghệ cao.

Từ ứng dụng KHCN vào sản xuất...

Bắt nhịp xu thế phát triển, thời gian qua các đơn vị, doanh nghiệp trong tỉnh đã tập trung ứng dụng KHCN, chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh. Từ đó, đã từng bước hiện đại chu trình, góp phần nâng cao giá trị sản phẩm cũng như sự phát triển bền vững của đơn vị, doanh nghiệp.

Những năm qua, các đơn vị, doanh nghiệp nông nghiệp trong tỉnh xác định, nền tảng số được kết nối và vận hành hiệu quả sẽ giúp nông nghiệp từng bước hiện đại hóa, nâng cao năng lực cạnh tranh và thực sự trở thành trụ cột phát triển kinh tế bền vững của nền kinh tế.

Để hiện thực hóa Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2025-2030, nhiều doanh nghiệp trong tỉnh, nhất là doanh nghiệp lĩnh vực thủy sản đã chủ động ứng dụng KHCN, chuyển đổi số nhằm nâng cao hiệu quả, gia tăng giá trị sản xuất.

Đại diện, Công ty CP Tập đoàn nhựa HDPE Trường Phát chia sẻ, toàn bộ hệ thống lồng bè nuôi trồng thủy sản của đơn vị với diện tích 5ha tại đảo Phất Cờ (đặc khu Vân Đồn) được làm từ chất liệu nhựa HDPE, được lắp ráp từ nhiều modun, mỗi modun có số hiệu và dữ liệu để tìm kiếm. Doanh nghiệp đã áp dụng công nghệ AI phân tích sự bắt mồi của thủy sản cùng hạ tầng đồng bộ để thực hiện cho ăn tự động đảm bảo lượng thức ăn phù hợp, hạn chế tối đa thức ăn dư thừa, tác động đến môi trường biển; hiện đại hoá, công nghệ hoá, tin học hóa sản phẩm

Những năm qua, các đơn vị, doanh nghiệp nông nghiệp trong tỉnh xác định, nền tảng số được kết nối và vận hành hiệu quả sẽ giúp nông nghiệp từng bước hiện đại hóa, nâng cao năng lực cạnh tranh và thực sự trở thành trụ cột phát triển kinh tế bền vững của nền kinh tế.

Để hiện thực hóa Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, giai đoạn 2025-2030, nhiều doanh nghiệp trong tỉnh, nhất là doanh nghiệp lĩnh vực thủy sản đã chủ động ứng dụng KHCN, chuyển đổi số nhằm nâng cao hiệu quả, gia tăng giá trị sản xuất.

Đại diện Công ty TNHH Việt Úc - Quảng Ninh chia sẻ: Doanh nghiệp là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực ứng dụng KHCN, chuyển đổi số trong đầu tư xây dựng khu phức hợp sản xuất giống tôm công nghệ cao tại xã Đầm Hà, công suất 8 tỷ con giống/năm với hệ thống phòng xét nghiệm, lọc nước tự động đạt chuẩn quốc tế giúp kiểm soát chặt chẽ chất lượng giống. Công ty đã nghiên cứu, chọn lọc và lai tạo thành công tôm bố mẹ chịu lạnh, có thể phát triển tốt trong điều kiện mùa đông miền Bắc. Điều này không chỉ giúp người nuôi tôm duy trì sản xuất quanh năm, qua đó cũng tiết kiệm chi phí và tăng chu kỳ sản xuất.

Bên cạnh đó, trong lĩnh vực trồng trọt, Sở NN&MT thời gian qua cũng đồng hành, hướng dẫn người dân, hợp tác xã, doanh nghiệp thiết lập, xây dựng mã vùng trồng, mã cơ sở đóng gói cho một số cây trồng, sản phẩm chủ lực của tỉnh. Toàn tỉnh đã cấp được 67 mã số vùng trồng với tổng diện tích trên 1.532ha. Các mã số vùng trồng được cập nhật trên phần mềm dữ liệu trồng trọt của Cục Trồng trọt và Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN&MT).

Sở cũng phối hợp với đơn vị chuyên môn duy trì chuẩn hóa dữ liệu vùng trồng bằng phương pháp OTAS cho các vùng trồng vải chín sớm Phương Nam, quế, hồi, ổi. Toàn bộ dữ liệu các vùng trồng được chuẩn hóa và cập nhật lên hệ thống OTAS bằng công nghệ điện toán đám mây phục vụ truy xuất nguồn gốc và xác thực thông tin 24/7, nhằm đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.

...đến hết dự án khoa học công nghệ

Từ năm 2020 đến nay, Quảng Ninh đã tập trung đầu tư vào các dự án khoa học công nghệ (KH&CN) để thúc đẩy chuyển đổi mô hình tăng trưởng, phát triển kinh tế xanh và kinh tế số. Các dự án này phân bố rộng khắp các lĩnh vực, từ công nghiệp, nông nghiệp đến du lịch và hành chính công.

Cụ thể: Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã đầu tư hơn 1.200 tỷ đồng cho Đề án chuyển đổi số giai đoạn 2020-2025. Dự án tập trung vào việc số hóa quy trình sản xuất, quản lý, điều hành và ứng dụng các công nghệ tự động hóa, robot vào các hầm lò để tăng năng suất và đảm bảo an toàn lao động.

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp trong ngành Than cũng chủ động ứng dụng KHCN và chuyển đổi số trong sản xuất. Điển hình, Công ty CP Than Hà Tu ứng dụng số hóa hồ sơ thiết bị, theo dõi giờ hoạt động, lịch bảo dưỡng và tình trạng kỹ thuật, giúp công tác quản lý của Công ty được chính xác và chủ động hơn. Đồng thời, áp dụng hệ thống định vị GPS để kiểm soát lộ trình di chuyển của thiết bị, qua đó tối ưu hóa lịch trình vận hành, tiết kiệm chi phí và giảm hao mòn.

Tại Công ty Than Thống Nhất, ứng dụng hiệu quả các phần mềm như: Quản lý văn bản và điều hành E-office tích hợp chữ ký số và trục liên thông; phần mềm ca lệnh sản xuất; phần mềm kế toán ESOFT sử dụng online; phần mềm quản lý vật tư sử dụng trên nền tảng web; phần mềm thiết kế - tính toán khối lượng mỏ (HMO); phần mềm quản lý nhân sự; phần mềm quản lý thiết bị cơ điện - vận tải, hệ thống thông báo trạm kiểm soát khí mỏ MineSCADA, hệ thống tuyên truyền trực quan E-Home sử dụng trên nền tảng web…

Việc các đơn vị, doanh nghiệp chủ động ứng dụng KHCN, chuyển đổi số từng bước hiện đại hóa, giúp nâng cao hiệu quả sản xuất cũng như nâng cao chất lượng sản phẩm…

Tỉnh xác định, chuyển đổi số trong sản xuất, kinh doanh cần phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Bên cạnh đó, việc ứng dụng chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở cơ sở dữ liệu mà được thông minh hóa trong từng khâu, từng chuỗi giá trị sản phẩm. Theo đó, tỉnh tiếp tục khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư các dự án KHCN.

Được biết, thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã đẩy mạnh việc thu hút đầu tư vào các dự án điện gió ngoài khơi và điện mặt trời. Các đề xuất dự án điện gió với tổng công suất lớn đã được các nhà đầu tư lớn nghiên cứu, nhằm khai thác tiềm năng gió trên bờ và ngoài khơi, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Ngoài ra về nông nghiệp công nghệ cao, tỉnh đã thành lập Khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại thị xã Đông Triều với tổng diện tích 106 ha. Khu vực này tập trung vào nghiên cứu, thử nghiệm và trình diễn các mô hình sản xuất ứng dụng công nghệ cao như trồng trọt, chế biến nông sản, và sản xuất chế phẩm sinh học.

Nhiều mô hình nông nghiệp thông minh được triển khai, đặc biệt trong các lĩnh vực nuôi trồng thủy sản và trồng cây ăn quả. Công nghệ như IoT (Internet of Things) được áp dụng để tự động hóa việc tưới tiêu, giám sát môi trường nuôi trồng và quản lý dịch hại tổng hợp (IPM), giúp tăng năng suất và chất lượng sản phẩm.

Theo Ban quản lý Khu kinh tế Quảng Ninh: Thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ sản xuất sạch, giảm thiểu chất thải và khí thải. Các khu công nghiệp mới được xây dựng theo tiêu chuẩn sinh thái, với hệ thống xử lý nước thải và quản lý chất thải rắn hiện đại.

Với tầm nhìn chiến lược và những bước đi mạnh mẽ, Quảng Ninh đã khẳng định quyết tâm chuyển đổi mô hình tăng trưởng, lấy công nghệ sản xuất tiên tiến làm đòn bẩy để phát triển kinh tế xanh. Thay vì chỉ khai thác tài nguyên, tỉnh đã và đang đầu tư vào những dự án bền vững, ứng dụng khoa học kỹ thuật hiện đại để nâng cao năng suất, giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ môi trường.

Sự thay đổi này không chỉ giúp Quảng Ninh tạo ra những giá trị kinh tế mới mà còn góp phần xây dựng một tương lai thịnh vượng và hài hòa với tự nhiên cho thế hệ mai sau.

Trong tương lai, Quảng Ninh sẽ tiếp tục đẩy mạnh các chính sách nhằm hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi xanh, tăng cường vai trò của cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường, và tiếp tục khẳng định vị thế là một điểm sáng về phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường của Việt Nam.

Lê Cường