Người phụ nữ Tày thắp lửa kinh tế xanh giữa núi rừng Bản Liền
Giữa mây ngàn Tây Bắc, nơi những nếp nhà sàn nép mình bên đồi chè xanh ngát, có một người phụ nữ Tày đang lặng lẽ viết nên câu chuyện phi thường.
Từ tuổi thơ cơ cực, thiếu thốn trăm bề, chị Vàng Thị Thông đã vượt lên gian khó, trở thành người tiên phong đưa Bản Liền (Bắc Hà, Lào Cai) bước vào hành trình du lịch cộng đồng gắn với kinh tế xanh, mở ra một lối đi mới đầy hy vọng cho quê hương.
Hành trình đi lên từ gian khó
Sinh năm 1988, là con út trong gia đình có sáu chị em gái, Vàng Thị Thông sớm nếm trải những mất mát và cơ cực. Bố mất khi chị mới lên một, một mình mẹ gồng gánh cả gia đình trong cảnh thiếu thốn. Ngôi nhà sàn bảy gian mà bố chị dở dang cũng do bàn tay người mẹ lam lũ dựng tiếp.
Tuổi thơ Thông gắn với nương ngô, sườn đồi, với những buổi đến lớp trong đôi chân trần và giấc mơ học hành còn dang dở. Học hết lớp 9, chị phải nghỉ vì gia cảnh quá khó khăn. Phải mất hai năm trời thuyết phục, chị mới được tiếp tục đến trường, rồi hoàn thành lớp 12. Sau đó, ước mơ học nghề đành gác lại khi cái nghèo vẫn bủa vây. Năm 2010, chị lập gia đình, tưởng chừng như cuộc đời sẽ mãi gắn với đồng áng, với những mùa ngô lúa nối dài. Thế nhưng, trong trái tim người phụ nữ ấy, khát vọng đổi thay chưa bao giờ nguội tắt.
Người mở đường cho một hành trình mới
Cơ duyên đến vào năm 2019, khi dự án phi chính phủ GREAT hỗ trợ người dân làm du lịch cộng đồng tại Bản Liền. Bằng sự mạnh dạn và quyết tâm, là một trong những người đầu tiên đứng ra thử sức.
Từ ngôi nhà sàn gỗ truyền thống của gia đình, chị cải tạo thành homestay. Ban đầu, kinh tế eo hẹp khiến vợ chồng phải vừa làm nương, vừa tranh thủ đêm xuống sửa sang từng chút. Có những ngày Thông làm việc đến 11–12 giờ khuya, sáng sớm lại tất bật ra đồng. Ngay cả trong thời kỳ Covid-19, khi du lịch gần như “đóng băng”, chị vẫn kiên trì chỉnh trang, thay mái fibro xi măng bằng mái cọ, mở thêm khu vườn, đào ao cá, dựng chòi tre – tất cả để chờ ngày khách trở lại.
Từ chỗ chỉ có hai hộ dám thử nghiệm, nay cả xã Bản Liền đã có thêm năm homestay mới. Ở các thôn Đội 2, Đội 3, Đội 4, những ngôi nhà sàn truyền thống đang sáng đèn đón khách. Và trong hành trình ấy, chị Vàng Thị Thông chính là người tiên phong, trực tiếp chia sẻ kinh nghiệm, kết nối và định hướng để bà con cùng bước đi.
Thành quả và dấu ấn lan tỏa
Sự ham học hỏi đã đưa chị Thông đến nhiều cột mốc quan trọng. Chị không quản ngại đi bộ cả cây số chỉ để bắt sóng tham gia lớp học trực tuyến, có hôm nhịn cả bữa tối để kịp giờ học. Thành quả xứng đáng: năm 2021, chị giành giải Nhất cuộc thi trình bày dự án phát triển sinh kế, vượt qua 22 thí sinh, mang về 20 triệu đồng đầu tư cho homestay. Ngoài ra, chị còn đạt nhiều giải thưởng, giấy chứng nhận trong lĩnh vực quản trị kinh doanh và phát triển du lịch cộng đồng.
Tên tuổi và hình ảnh của chị càng được nhiều người biết đến sau khi homestay của gia đình xuất hiện trong chương trình “Gia đình Haha” trên VTV3 - một chương trình truyền hình thực tế về trải nghiệm cuộc sống nhà nông. Hình ảnh người phụ nữ Tày giản dị nhưng đầy nghị lực cùng ngôi nhà sàn mộc mạc đã trở thành điểm nhấn trong lòng khán giả cả nước.
Ghi nhận những nỗ lực ấy, Chủ tịch UBND xã Bản Liền đã trao tặng giấy khen cho Thông vì thành tích xuất sắc trong quảng bá du lịch cộng đồng và bảo tồn văn hóa dân tộc Tày.
Nói về khát vọng lớn nhất của mình, chị Thông chia sẻ: “Điều chị mong muốn lớn nhất là xây dựng thành công một hợp tác xã, vừa để phát triển kinh tế, vừa gìn giữ trọn vẹn bản sắc văn hóa. Và khi con đường vào Bản Liền được thuận lợi hơn, chị tin rằng mọi người sẽ cùng nhau mở rộng hướng đi - từ du lịch cộng đồng cho đến phát triển các sản phẩm đặc trưng của quê hương.”
Lời nhắn gửi đến thế hệ trẻ
Từ những ngày tuổi thơ khốn khó đến lúc trở thành người tiên phong đưa bản làng vào quỹ đạo mới, chị Thông đã chứng minh rằng, nghị lực và kiên trì có thể phá vỡ mọi rào cản.
Với thế hệ trẻ, chị nhắn nhủ bằng những lời chân thành: “Chị muốn nhắn nhủ tới các bạn trẻ rằng, dù đối diện với bất cứ khó khăn nào cũng đừng bao giờ bỏ cuộc. Hãy luôn tự tin, quyết tâm theo đuổi ước mơ của mình. Đồng thời, hãy biết yêu thương quê hương, yêu thương bản thân, gia đình, và trân trọng những giá trị văn hóa truyền thống - không chỉ của dân tộc mình mà còn của tất cả các vùng miền trên Tổ quốc.”
Dư âm để lại
Hành trình của Vàng Thị Thông không chỉ là câu chuyện về một người phụ nữ vượt khó, mà còn là biểu tượng của sự bền bỉ, dám nghĩ, dám làm. Từ đôi bàn tay lam lũ, chị đã biến ngôi nhà sàn mộc mạc thành điểm hẹn du khách, biến khát vọng thành hiện thực, và quan trọng hơn cả - biến mình thành “người truyền lửa” cho cả cộng đồng.
Ở Bản Liền hôm nay, người ta không chỉ nhắc đến homestay của chị như một chốn dừng chân, mà còn như một minh chứng sống động rằng: khi con người dám bước ra khỏi giới hạn của chính mình, bản làng sẽ thay đổi, và tương lai sẽ rộng mở.