Chiến lược "xanh hóa" công nghiệp: Ninh Bình hướng đến sản xuất thông minh, hiện đại

Việc ưu tiên thu hút các dự án công nghệ cao, thân thiện với môi trường không chỉ giúp tỉnh bứt phá về kinh tế mà còn đảm bảo phát triển bền vững, khẳng định vị thế là điểm sáng trên bản đồ công nghiệp Việt Nam.

Từ chuyển dịch mô hình truyền thống

Theo BQL Khu kinh tế (KKT) và các Khu công nghiệp (KCN) tỉnh Ninh Bình: Mục tiêu của Ninh Bình là thu hút các dự án đầu tư trong lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử, cơ khí chế tạo chính xác, công nghiệp hỗ trợ, và công nghệ thông tin. Đây là những ngành có giá trị kinh tế cao, sử dụng công nghệ tiên tiến, ít gây ô nhiễm, đồng thời tạo ra nhiều việc làm chất lượng cao. Thay vì cạnh tranh bằng giá nhân công thấp, Ninh Bình đang hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái công nghiệp hiện đại, thu hút các tập đoàn lớn, có tiềm lực tài chính và công nghệ.

Điều này không chỉ giúp tỉnh thu hút nguồn vốn FDI chất lượng cao mà còn tạo cơ hội để doanh nghiệp địa phương tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Trên cơ sở đó, tỉnh Ninh Bình đã xác định rõ tập trung thu hút các nhà đầu tư chiến lược, ưu tiên xây dựng các khu kinh tế, đô thị chức năng dựa trên đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, nâng cao năng suất nhân tố tổng hợp (TFP).

Trọng tâm là các dự án có quy mô lớn, lan tỏa, ứng dụng công nghệ cao, phát triển công nghiệp hiện đại, thông minh, xanh hóa, tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Một trong những giải pháp trọng tâm được Ninh Bình triển khai quyết liệt để tạo cơ sở thu hút đầu tư là tập trung đẩy mạnh giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng hạ tầng các khu, cụm công nghiệp.

Hiện toàn tỉnh có 1 Khu kinh tế Ninh Cơ với diện tích trên 16 nghìn ha; 53 khu công nghiệp (KCN) đã được phê duyệt với tổng diện tích là 12.329ha, trong đó có 20 KCN đã được xây dựng và đi vào hoạt động với diện tích 4.957ha; 117 cụm công nghiệp với tổng diện tích 5.583,1ha, có 43 cụm công nghiệp được thành lập và đang hoạt động với tổng diện tích 1.307,9ha. Đặc biệt Khu Đại học Nam Cao đang được triển khai hoàn thiện, đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng, phục vụ thu hút đầu tư.

Với những giải pháp đồng bộ, hàng loạt các dự án đã nhanh chóng được triển khai khởi công xây dựng theo đúng định hướng của tỉnh như: dự án đầu tư sửa chữa, cải tạo, nâng cấp hệ thống thu hồi lưu huỳnh ra axít tại KCN Khánh Phú; khánh thành Nhà máy thực phẩm PepsiCo Ninh Bình tại KCN Đồng Văn I mở rộng; khởi công dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN Trung Thành quy mô 200ha, được định hướng phát triển thành KCN hiện đại, xanh, bền vững, tập trung thu hút ngành nghề sản xuất công nghệ cao, thân thiện môi trường và có giá trị gia tăng lớn.

Việc triển khai các dự án này không chỉ mang ý nghĩa môi trường mà còn khẳng định xu thế phát triển xanh, kinh tế tuần hoàn, gắn với tinh thần Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đồng thời góp phần khẳng định môi trường đầu tư thuận lợi, hấp dẫn cho các nhà đầu tư.

...đến ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao

Ninh Bình đang đặt ra định hướng phát triển mới, tập trung thu hút các dự án đầu tư vào công nghiệp công nghệ cao, công nghệ sạch. Điều này không chỉ giúp địa phương chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng bền vững mà còn tạo ra những sản phẩm có giá trị gia tăng cao, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế.

Đại diện Nhà máy sản xuất ô tô Hyundai Thành Công tại Ninh Bình cho biết: Hyundai Thành Công được đầu tư công nghệ hiện đại, tự động hóa cao trong các khâu sản xuất, lắp ráp, hàn, sơn,... đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế. Đây là một trong những dự án công nghiệp quy mô lớn và ứng dụng công nghệ cao hàng đầu tại Ninh Bình, góp phần tạo ra giá trị kinh tế lớn và tạo nhiều việc làm cho người lao động.

Còn theo đại diện Nhà máy công nghệ cao BEI KE YUAN: Với tổng vốn đầu tư gần 1.400 tỷ đồng, dự án này là một trong những điểm nhấn trong việc thu hút đầu tư công nghệ cao vào tỉnh. Các dự án công nghệ cao mới còn có Nhà máy VPC công nghệ cao Ninh Bình. Được biết, Dự án này đã được phê duyệt đánh giá tác động môi trường và đang trong quá trình triển khai, dự kiến sẽ hoạt động trong Cụm công nghiệp Gia Lập, huyện Gia Viễn.

Ngoài ra, tỉnh Ninh Bình cũng đang thành lập các cụm công nghiệp mới như Cụm công nghiệp Xuân Chính và Cụm công nghiệp Chất Bình với định hướng thu hút các nhà đầu tư vào lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp sạch, công nghiệp hỗ trợ, chế tạo máy, thiết bị điện và linh kiện điện tử. Điều này cho thấy chính sách của tỉnh đang ngày càng tập trung vào các dự án có hàm lượng công nghệ cao, thay vì chỉ chú trọng vào số lượng.

Việc ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao không phải là ngẫu nhiên. Với lợi thế về vị trí địa lý, giao thông thuận lợi và nguồn nhân lực dồi dào, Ninh Bình có đủ điều kiện để trở thành một trung tâm công nghiệp mới. Tuy nhiên, để bứt phá và tạo ra giá trị gia tăng cao, việc thu hút các dự án đầu tư vào công nghệ hiện đại, thân thiện với môi trường là điều tất yếu. Các ngành công nghiệp truyền thống như xi măng, khai khoáng đã và đang bộc lộ những hạn chế về hiệu quả kinh tế và tác động tiêu cực đến môi trường, đặc biệt là cảnh quan thiên nhiên vốn là di sản của tỉnh. Do đó, việc chuyển dịch cơ cấu là yêu cầu bức thiết.

Mục tiêu của Ninh Bình là thu hút các dự án đầu tư trong lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử, cơ khí chế tạo chính xác, công nghiệp hỗ trợ, và công nghệ thông tin. Đây là những ngành có giá trị kinh tế cao, sử dụng công nghệ tiên tiến, ít gây ô nhiễm, đồng thời tạo ra nhiều việc làm chất lượng cao. Thay vì cạnh tranh bằng giá nhân công thấp, Ninh Bình đang hướng tới việc xây dựng một hệ sinh thái công nghiệp hiện đại, thu hút các tập đoàn lớn, có tiềm lực tài chính và công nghệ. Điều này không chỉ giúp tỉnh thu hút nguồn vốn FDI chất lượng cao mà còn tạo cơ hội để doanh nghiệp địa phương tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Để hiện thực hóa mục tiêu này, tỉnh Ninh Bình đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ. Đầu tiên là việc quy hoạch và phát triển các khu, cụm công nghiệp chuyên biệt, với hạ tầng kỹ thuật hiện đại, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các nhà đầu tư công nghệ cao. Thứ hai, chính sách ưu đãi đầu tư đang được xây dựng một cách linh hoạt, hấp dẫn, từ ưu đãi thuế, đất đai cho đến hỗ trợ về thủ tục hành chính. Đây là yếu tố quan trọng để cạnh tranh với các địa phương khác trong việc thu hút vốn đầu tư.

Ông Nguyễn Hoàng Anh, Trưởng Ban Quản lý KKT và các KCN tỉnh Ninh Bình cho biết: Trong tháng 8/2025, tỉnh đã cấp mới 4 dự án trong nước với tổng vốn đăng ký 435,8 tỷ đồng và 1 dự án FDI với vốn 0,65 triệu USD. Những kết quả trên đã khẳng định vai trò, vị thế của Ninh Bình trên bản đồ thu hút đầu tư của quốc gia.

Thời gian tới, tỉnh tiếp tục thúc đẩy các động lực tăng trưởng gắn với triển khai đồng bộ, hiệu quả các nghị quyết “bộ tứ trụ cột” của Bộ Chính trị (gồm: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Nghị quyết 59- NQ/TW ngày 24/01/2025 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, Nghị quyết số 66-NQ/ TW ngày 30/4/2025 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới và Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 về phát triển kinh tế tư nhân).

Trọng tâm là nghiên cứu cơ chế chính sách vượt trội thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo; ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao, sản xuất thông minh, năng lượng xanh; khuyến khích doanh nghiệp khoa học công nghệ, hình thành khu công nghệ cao, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp. Song song đó, đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, xây dựng hạ tầng số hiện đại, phát triển kinh tế số rộng khắp, bảo đảm an toàn, an ninh mạng.

Việc Ninh Bình ưu tiên phát triển công nghiệp công nghệ cao là một quyết sách đúng đắn và mang tính đột phá. Đây không chỉ là con đường để nâng cao năng lực sản xuất mà còn là lời giải cho bài toán phát triển bền vững, hài hòa giữa kinh tế, xã hội và môi trường. Với sự quyết tâm của chính quyền và sự đồng lòng của người dân, Ninh Bình hoàn toàn có thể trở thành một điểm sáng trong bản đồ công nghiệp công nghệ cao của Việt Nam

Lê Cường