Bất chấp thuế Mỹ, Việt Nam vẫn là điểm đến cho sản xuất
Các khoản đầu tư từ Mỹ và Trung Quốc tiếp tục đổ vào bất động sản công nghiệp ở Việt Nam, trong khi xuất khẩu và sản xuất của nước ta vẫn duy trì ở mức ổn định.
Theo khung thỏa thuận với Mỹ, hàng hóa xuất khẩu trực tiếp từ Việt Nam sang Mỹ chịu thuế 20%, giảm mạnh so với mức 46% từng được Tổng thống Trump đưa ra trước đó. Tuy nhiên, hàng trung chuyển, đặc biệt là từ Trung Quốc đi qua Việt Nam xuất đi các nước khác để tránh thuế cao, vẫn bị áp mức 40%.
Tình hình này từng khiến các bên lo ngại rằng nền kinh tế Việt Nam, vốn phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, sẽ bị ảnh hưởng nặng nề. Tuy nhiên thực tế đến nay cho thấy hoạt động xuất khẩu và sản xuất trong nước vẫn đang giữ được đà phát triển mạnh mẽ, trái ngược với những dự đoán ban đầu
Bất động sản công nghiệp vẫn rất nóng
Ông Lance Li, CEO của BW Industrial Development JSC, nhà cung cấp nhà xưởng và kho bãi xây sẵn lớn nhất Việt Nam, cho biết trên tờ Nikkei Asia rằng nhu cầu thuê mới từ các doanh nghiệp, đặc biệt từ Trung Quốc và Mỹ, vẫn rất cao. Trong 8 tháng đầu năm 2025, BW Industrial ký hợp đồng cho thuê hơn 1,2 triệu m² nhà xưởng, tăng 42% so với cùng kỳ năm ngoái, theo thô.
Theo ông Li, điện tử là ngành phát triển nhanh nhất. BW gần đây ký hợp đồng với nhà cung cấp nam châm cho sản phẩm Apple tại Bắc Ninh, nơi Samsung Electronics đặt nhà máy đầu tiên từ năm 2009. Tại Đồng Nai, BW cũng chào đón các khách thuê mới như Coherent (nhà sản xuất vật liệu quang học, bán dẫn của Mỹ) hay Marmon Fastener, công ty thuộc tập đoàn Berkshire Hathaway, chuyên cung cấp giải pháp lắp ráp cho các ngành ô tô, điện tử và xây dựng.
Một trong những lợi thế khiến bất động sản công nghiệp của Việt Nam giữ được sức hút là vị trí địa lý cực kỳ thuận lợi và nhiều hạng mục cơ sở hạ tầng hứa hẹn. Hiện tại, chỉ mất khoảng 14 tiếng lái xe từ Quảng Châu (Trung Quốc) đến Bắc Ninh, trung tâm công nghiệp lớn ở miền Bắc Việt Nam. Đến năm 2030, tuyến đường sắt 160 km/h nối biên giới Trung Quốc với cảng Hải Phòng sẽ hoàn thành, giúp tăng cường lợi thế địa lý. Trong khi đó, cảng Lạch Huyện (đi vào hoạt động từ năm 2018) đã giúp Việt Nam nâng cao năng lực vận chuyển đáng kể.
Công ty Sufex Trading (TP.HCM) cho biết chỉ trong 9 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã phê duyệt 49 khu công nghiệp mới với tổng diện tích 13.841 ha, tăng 44% về số lượng và 26% về diện tích so với cả năm 2024.
CEO Akira Miyamoto của Sufex nhận định rằng với tình hình còn nhiều biến động hiện nay, một số doanh nghiệp tạm thời chọn thuê đất thay vì mua đất. Tuy nhiên ông khẳng định nhu cầu tìm hiểu và mở rộng bất động sản công nghiệp ở Việt Nam vẫn đang rất mạnh.
Tăng trưởng sản xuất với Trung Quốc, hứa hẹn phát triển xuất khẩu với Mỹ
Theo ông Bruno Jaspaert, Tổng giám đốc DEEP C Industrial Zones, công ty dịch vụ khu công nghiệp và hạ tầng cảng biển của Bỉ tại Việt Nam Nam, thì xu hướng đầu tư của các doanh nghiệp Trung Quốc đang thay đổi rõ rệt. Đã qua rồi thời kỳ doanh nghiệp Trung Quốc chỉ sang Việt Nam lắp ráp đơn giản rồi chuyển lợi nhuận về Trung Quốc. Giờ họ mang cả chuỗi sản xuất sang Việt Nam, khiến quy mô các dự án lớn hơn nhiều.
Các thống kê cho thấy từ năm 2018 đến 2024, nhập khẩu máy móc, thiết bị và linh kiện từ Trung Quốc sang Việt Nam tăng 2,5 lần, đạt gần 29 tỷ USD. Trong 9 tháng đầu năm 2025, con số này đạt 28 tỷ USD, phản ánh làn sóng mở rộng công suất mạnh mẽ.
Trong khi đó, từ khi mức thuế đối ứng của Mỹ chính thức có hiệu lực (tức ngày 7/8/2025), xuất khẩu hàng may mặc tháng 9 của Việt Nam sang Mỹ giảm 20,1%, còn 1,4 tỷ USD, trong khi giày dép (bao gồm Nike, Adidas) giảm 27% còn 612 triệu USD.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn dự báo xuất khẩu sang Mỹ (chiếm 30% tổng kim ngạch năm 2024) sẽ tăng mạnh trong quý IV năm 2025 nhờ mùa mua sắm cuối năm. Đồng Việt Nam mất giá 3,4% so với USD, cộng thêm mức thuế cạnh tranh hơn Ấn Độ, Thái Lan, Malaysia. Điều này sẽ giúp xuất khẩu Việt Nam duy trì đà tăng trưởng.
Tương lai của Việt Nam: Cơ hội và thách thức
Ông John Campbell, Giám đốc bộ phận dịch vụ công nghiệp của Savills Việt Nam, cho biết từ tháng 9, lượng khách hỏi thuê đất và nhà xưởng tăng mạnh trở lại. Do đó họ kỳ vọng năm 2026 sẽ rất sôi động.
Bên cạnh đó, ông khẳng định nhiều doanh nghiệp đang tin tưởng vào nền tảng dài hạn của Việt Nam, khi Việt Nam sở hữu nhiều điểm cộng, bao gồm năng lực sản xuất, lực lượng lao động trẻ, trình độ tay nghề ngày càng cao và rất nhiều hiệp định thương mại tự do.
Theo ông, trong tương lai, tầm nhìn của Việt Nam không còn là trải thảm đỏ cho mọi dự án, mà sẽ chọn lọc những dự án phù hợp với hướng phát triển của quốc gia. Trong đó những ngành công nghiệp giá trị cao sẽ là ưu tiên hàng đầu, ví dụ điện tử, quang học, linh kiện hoặc phụ tùng ô tô.
Dù triển vọng tươi sáng, thế nhưng mục tiêu tăng trưởng tối thiểu 10%/năm từ 2026 vẫn là thách thức lớn. Theo Tổng cục Thống kê, chỉ 29% lao động Việt Nam đã qua đào tạo, thấp hơn nhiều so với Nhật Bản (56%) và Canada (63%), gây trở ngại cho việc nâng cấp chuỗi giá trị và phát triển công nghệ cao.
Ngoài ra, thiếu hụt hạ tầng và năng lượng vẫn là rào cản lớn, khi các dự án đầu tư thường mất nhiều năm để hoàn thiện. Phần lớn dự án FDI năm 2025 được phê duyệt từ năm 2024, trước khi ông Trump tái nhiệm, nên tác động của thuế quan có thể chưa được phản ánh đầy đủ. Nhiều chuyên gia dự đoán 2026 mới là năm mà sự thật được hé lộ.
Bất chấp những điều này, các tổ chức tài chính quốc tế vẫn nâng dự báo tăng trưởng của Việt Nam. HSBC nâng dự báo GDP năm 2025 lên 7,9% (từ 6,6%) vì tin tưởng vào sức bật và khả năng chống chịu của nền kinh tế. Trong khi đó, Citi cũng điều chỉnh tăng dự báo lên 8%, sau khi từng dự đoán chỉ 5% hồi tháng 4.