Thế giới cần điện cho AI, doanh nghiệp Trung Quốc "bội thu"
Sự bùng nổ về trung tâm dữ liệu đang tạo ra một chu kỳ đầu tư mới cho hạ tầng năng lượng. Các nhà sản xuất thiết bị điện Trung Quốc trở thành người hưởng lợi trực tiếp.
Cuộc đua phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) đã thúc đẩy nhiều quốc gia và các tập đoàn công nghệ lớn xây dựng các nhà máy sản xuất điện và nâng cấp mạng lưới lưới hạ tầng, tạo ra những cơ hội kiếm lợi nhuận khổng lồ cho các công ty thiết bị điện của Trung Quốc.
Trong 10 tháng đầu năm nay, Trung Quốc đã xuất khẩu máy biến áp trị giá 7,3 tỷ USD và thiết bị đóng cắt ngắt điện bằng khí cao áp (GIS) trị giá 4,3 tỷ USD, tăng lần lượt 37,8% và 28,5% so với cùng kỳ năm trước.
Đầu năm nay, Tổng công ty lưới điện Nhà nước Trung Quốc đã khởi động đấu thầu hai dự án trạm biến đổi dòng điện một chiều tại Saudi Arabia, với giá trị ước tính 422 triệu USD. Tập đoàn điện lực Nhà nước này cũng đã ký một thỏa thuận nhượng quyền đầu tư 3,6 tỷ USD để xây dựng đường dây truyền tải điện một chiều siêu cao áp ở Brazil.
Nhờ nhu cầu mạnh mẽ ở nước ngoài, công ty thiết bị truyền tải và phân phối điện khổng lồ Sieyuan Electric đã chứng kiến doanh thu tăng vọt khoảng 33% và lợi nhuận ròng tăng vọt 47% trong cùng thời gian trên.
Theo ước tính của Morgan Stanley, các trung tâm dữ liệu tại Hoa Kỳ có thể thiếu hụt 20% thiết bị điện. Còn theo Citibank, các máy biến áp của Hoa Kỳ đã được sử dụng trung bình 38 năm, tạo ra nhu cầu thay thế khẩn cấp.
Nhìn về tương lai, JPMorgan Chase nhận định, các nhà sản xuất thiết bị điện hàng đầu của Trung Quốc, cùng với các đối tác châu Á, có thể tiếp tục mở rộng tại các thị trường phát triển trong một chu kỳ dài lên đến cả thập kỷ tới.
Các thị trường mới nổi cũng được dự đoán sẽ mang đến những cơ hội tăng trưởng. Barclays dự kiến vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài hàng năm vào các trung tâm dữ liệu ở châu Á - Thái Bình Dương sẽ tăng từ 35 tỷ USD vào năm 2024 lên 62 tỷ USD vào năm 2030, trong khi Khu vực Mỹ Latinh dự kiến sẽ đạt 12,4 tỷ USD vào năm 2027.
Trung Quốc là một trong những quốc gia tiêu thụ điện lớn nhất thế giới và liên tục mở rộng. Điều này tạo ra cầu nội địa khổng lồ, giúp ngành sản xuất thiết bị điện phát triển trước khi nghĩ đến xuất khẩu.
Với chuỗi cung ứng đồng bộ từ nguyên liệu, linh kiện, thành phẩm, nước này làm gần như mọi thứ trong chuỗi cung ứng. Ví dụ, Trung Quốc sản xuất thép, nhôm, đồng, silicone lớn nhất thế giới. Linh kiện điện và cơ khí của Trung Quốc có hệ sinh thái chuyên sâu. Về logistics và xuất khẩu của nước này có hạ tầng cảng và đường sắt rất mạnh.
Trung Quốc có hệ thống nhà máy, linh kiện, nhân lực lớn, giúp ngành thiết bị điện phát triển nhanh, đặc biệt xuất khẩu mạnh. Việc tự cung 70 - 90% linh kiện giúp giá thành thấp, tốc độ sản xuất cao, khó bị lệ thuộc. Giá thiết bị điện Trung Quốc thường rẻ hơn 20 - 60% so với sản phẩm châu Âu, nhưng chất lượng ngày càng cải thiện.
Nếu như 10 - 15 năm trước, Trung Quốc bị xem là nhà sản xuất thiết bị điện giá rẻ thì hiện nay, nhiều doanh nghiệp đã bước lên phân khúc trung - cao cấp, cạnh tranh trực tiếp với các tập đoàn quốc tế như ABB, Siemens, Schneider Electric, Mitsubishi Electric, LS Electric hay Hyundai Heavy Industries.
Các tên tuổi như CHINT, TBEA, Huawei Energy, Xiaomi Electrical hay State Grid Equipment giờ không chỉ xuất khẩu sản phẩm, mà còn xuất khẩu công nghệ, mô hình EPC và tiêu chuẩn kỹ thuật.