Gửi bình luận
Các công ty Trung Quốc muốn mở rộng hoạt động tại các quốc gia ASEAN sẽ cần có hiểu biết sâu sắc về địa phương, chiến lược thích ứng và các đối tác tài chính đáng tin cậy.
ASEAN đang nổi lên như một trong những điểm đến quan trọng nhất đối với các doanh nghiệp Trung Quốc trong quá trình vươn ra toàn cầu. Với gần 700 triệu dân, tầng lớp trung lưu đang phát triển mạnh, khu vực này vừa có quy mô lớn, vừa nằm gần Trung Quốc.
Tuy nhiên, dù sức hút mạnh mẽ, để thành công tại ASEAN, các chuyên gia nhận định, các doanh nghiệp cần biết cách vượt qua “ma trận” đa dạng về quy định, văn hoá và cấu trúc kinh tế, đồng thời thích ứng với bối cảnh địa chính trị liên tục biến động.
Theo ông Patrick Lee, Giám đốc khu vực ASEAN của Ngân hàng Standard Chartered, nhiều tín hiệu đang góp phần giảm bớt các rào cản này. Việc kết thúc đàm phán Khu vực Mậu dịch Tự do Trung Quốc – ASEAN (CAFTA) 3.0 là một dấu mốc đáng chú ý.
Bằng cách mở rộng phạm vi hợp tác vượt ra ngoài thương mại truyền thống sang các lĩnh vực mới như kinh tế số, kinh tế xanh và kết nối chuỗi cung ứng, CAFTA 3.0 sẽ giúp doanh nghiệp Trung Quốc dễ dàng hơn khi gia nhập thị trường ASEAN, giảm chi phí vận hành và nâng cao sức hấp dẫn của khu vực như một trung tâm sản xuất cũng như thị trường tiêu dùng.
Ngay cả trước khi CAFTA 3.0 được ký kết, động lực này đã hình thành. Năm 2024, dòng vốn đầu tư của Trung Quốc vào ASEAN tăng 12,6%. Điều này phản ánh xu hướng chuyển dịch rộng hơn trong đầu tư của Trung Quốc, từ hạ tầng và công nghiệp nặng sang công nghệ, hàng tiêu dùng, năng lượng sạch và dịch vụ số.
Song song đó, ngày càng nhiều công ty Trung Quốc áp dụng chiến lược “Trung Quốc + 1”, mở rộng hiện diện sang ASEAN để đa dạng hoá chuỗi cung ứng và giảm rủi ro thuế quan.
Những thay đổi trên đang được định hình bởi một thế hệ doanh nghiệp Trung Quốc mới, mang theo các tham vọng và năng lực khác biệt. Nhiều doanh nghiệp trong số này thường là những tên tuổi dẫn đầu trong các lĩnh vực tăng trưởng nhanh như năng lượng mặt trời, pin, xe điện (EV) và công nghệ tiêu dùng.
Dù có nhiều lợi thế, nhưng ông Lee cho rằng, thách thức đối với các doanh nghiệp Trung Quốc vẫn hiện hữu. Doanh nghiệp Trung Quốc khi bước vào ASEAN thường đối mặt với môi trường pháp lý xa lạ, hệ thống thuế phức tạp và những khác biệt văn hoá ảnh hưởng đến hành vi tiêu dùng.
"Doanh nghiệp cũng có những nhu cầu tài chính khác nhau ở từng giai đoạn gia nhập thị trường. Ban đầu, họ cần thông tin về luật pháp, quy định thuế và thói quen tiêu dùng địa phương", ông Lee lý giải, đồng thời cho biết thêm, sang giai đoạn đầu tư, hiệu quả sử dụng vốn trở thành ưu tiên, đòi hỏi cấu trúc và giải pháp tài chính thông minh. Khi vận hành, trọng tâm chuyển sang quản lý vốn lưu động, tối ưu dòng tiền và xử lý rủi ro tỷ giá.
Bên cạnh đó, nhu cầu về dịch vụ xuyên biên giới bằng đồng nhân dân tệ (RMB) đang tăng lên. Khi nhiều công ty Trung Quốc giao dịch tại ASEAN, thanh toán bằng RMB giúp giảm rủi ro tỷ giá, đặc biệt trong các chuỗi cung ứng liên quan đến Trung Quốc.
Một lĩnh vực khác đang thu hút sự quan tâm mạnh mẽ là kinh tế số. Theo Boston Consulting Group, kinh tế số ASEAN dự kiến đạt 1.000 tỷ USD vào năm 2030, và có thể tăng gấp đôi lên 2.000 tỷ USD nếu Thoả thuận Khung Kinh tế Số ASEAN (DEFA) được triển khai toàn diện.
Thoả thuận được dự kiến được ký năm 2026 sẽ hướng tới tiêu chuẩn hoá thương mại số, luồng dữ liệu xuyên biên giới, an ninh mạng và thanh toán, từ đó tạo ra một hệ sinh thái số khu vực liền mạch hơn.
Hiện nay, một số quỹ đầu tư hoặc ngân hàng như Standard Chartered đang hỗ trợ phát triển số của khu vực thông qua các sáng kiến như SGTraDex, nền tảng tại Singapore cho phép trao đổi dữ liệu tin cậy trong chuỗi cung ứng trong khu vực.
Dưới khuôn khổ Project Guardian, sáng kiến hợp tác do Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) dẫn dắt, Standard Chartered đã triển khai chương trình thí điểm nhằm khám phá việc mã hoá tài sản tài trợ thương mại, ứng dụng blockchain để phát hành token chứng khoán được bảo đảm bằng các khoản vay thương mại và vốn lưu động.
Khi ASEAN tăng cường kết nối tài chính và thương mại, ông Lee nhận định, khu vực này đang trở thành nơi thử nghiệm lý tưởng cho thế hệ thương hiệu Trung Quốc tiếp theo. Các sáng kiến như CAFTA 3.0, DEFA và việc sử dụng ngày càng phổ biến các đồng nội tệ cũng đang giúp doanh nghiệp giảm khác biệt quy định và quản lý rủi ro hiệu quả hơn.
Để thành công tại ASEAN, doanh nghiệp Trung Quốc cần kết hợp đổi mới với bản địa hoá. Với đối tác phù hợp, lộ trình rõ ràng và khả năng thực thi mạnh mẽ, họ hoàn toàn có thể xây dựng mô hình kinh doanh bền vững, dài hạn và khai thác được sức sống cũng như sự đa dạng của khu vực.
