Doanh nghiệp

Nhận định về những chuyển biến trong thực hiện phát triển bền vững, tăng trưởng xanh, ông Nguyễn Đình Trung - Trưởng phòng cấp cao dịch vụ tư vấn tài chính của PwC Việt Nam cho biết: Trong những năm gần đây, Việt Nam đã có những chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng kiến trúc về chính sách để có thể hỗ trợ thị trường, các doanh nghiệp triển khai thực hiện tăng trưởng xanh.

Nhiều chính sách định hướng quan trọng đã được ban hành như các chương trình, kế hoạch hành động thúc đẩy tăng trưởng xanh, phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, tài chính xanh… Những chính sách này đã và đang được lồng ghép vào Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế xã hội, các quy hoạch liên quan đến lĩnh vực công nghiệp, nông nghiệp, đô thị…

Theo ông Nguyễn Đình Trung, 2 nội dung quan trọng cần được nhấn mạnh. Đó là Danh mục phân loại xanh đã được ban hành với khá đầy đủ và chi tiết thuận lợi để doanh nghiệp thực hiện. Danh mục này bao gồm 45 lĩnh vực, loại hình dự án ở 7 nhóm ngành chính là năng lượng; giao thông vận tải; xây dựng; nông lâm nghiệp, thuỷ sản và bảo tồn đa dạng sinh học; công nghiệp chế biến chế tạo; dịch vụ môi trường; tài nguyên nước…

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đang khuyến khích, thúc đẩy mạnh mẽ việc công bố và minh bạch thông tin liên quan đến phát triển bền vững, bắt đầu từ các doanh nghiệp niêm yết mà PwC đã tham gia cùng Sở Giao dịch chứng khoán xây dựng bộ tiêu chí đánh giá. Đến nay, Bộ Tài chính đã đưa ra các yêu cầu, hướng dẫn để doanh nghiệp công bố thông tin.

“Chúng tôi nhận thấy đây là bước khởi đầu rất tốt để từ tự nguyện dần dần tiến tới xu thế bắt buộc ở Việt Nam” - đại diện PwC cho biết.

Tuy Việt Nam đã đưa ra mục tiêu, tiêu chí rõ ràng thúc đẩy tăng trưởng xanh song đại diện PwC cũng nhìn nhận, những tiêu chí đó nếu áp dụng cho tất cả doanh nghiệp sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ khi thực thi. Kinh nghiệm tại một số thị trường đi trước trong triển khai phát triển bền vững, ESG cho thấy, cần phân loại doanh nghiệp và có tiêu chí phù hợp. Do vậy, tiêu chí đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ đơn giản hơn.

Ngoài ra, sau khi ban hành chính sách, chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, cơ quan quản lý ban hành kèm hướng dẫn chi tiết cho các ngành nghề, lĩnh vực, tạo thuận lợi để các doanh nghiệp triển khai. Cuối cùng, đi kèm với các chính sách thúc đẩy tăng trưởng xanh và bền vững là những chính sách ưu đãi về thuế, tài chính để hỗ trợ doanh nghiệp.

Từ phía doanh nghiệp, qua tiếp xúc và tư vấn, đại diện PwC nhận thấy một số vướng mắc trong thực thi.

Thứ nhất, vẫn còn một số doanh nghiệp coi phát triển bền vững là hoạt động mang tính chất tự nguyện nhiều hơn là yêu cầu bắt buộc. Theo quan điểm của một số doanh nghiệp vừa và nhỏ, triển khai các hoạt động liên quan đến bền vững sẽ phát sinh chi phí và điều này đang rào cản lớn nhất.

Thứ hai, kể cả khi đã vượt qua rào cản này, doanh nghiệp có thể gặp vấn đề về nguồn lực, bao gồm chi phí đầu tư ban đầu, nhân lực.

Thứ ba, không chỉ doanh nghiệp vừa và nhỏ mà các tổ chức lớn ở Việt Nam đang gặp phải vấn đề về dữ liệu và thông tin. Với hành trình thực hiện ESG, khối lượng thông tin cần thu thập khá lớn, nhiều doanh nghiệp không biết bắt đầu từ đâu và bắt đầu như thế nào để có thể bắt đầu thu thập thông tin để xây dựng báo cáo, hoạch định chiến lược cũng như triển khai.

Từ thực tế trên, việc xây dựng thêm các công cụ hỗ trợ cụ thể cho doanh nghiệp là rất cần thiết. Trong đó, tập trung vào việc hoàn thiện chính sách ưu đãi; đào tạo và hướng dẫn thông qua hoạt động cung cấp hướng dẫn kỹ thuật và đào tạo về cơ chế tài chính xanh. Đồng thời, tiếp tục chuẩn hóa và minh bạch hóa dữ liệu, không chỉ trong ngành mà còn liên ngành, tích hợp vào hệ thống dữ liệu quốc gia theo định hướng của Bộ Tài chính.

Hạnh Lê