Thị trường

Kiến tạo không gian tăng trưởng bằng công nghệ xanh

Tại đối thoại chuyên gia “Tiến biển bằng siêu đô thị ESG++: Đột phá bằng công nghệ xanh”, do Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam (Reatimes) tổ chức, các chuyên gia quy hoạch, bất động sản và công nghệ thống nhất rằng lấn biển thế hệ mới không chỉ tạo thêm quỹ đất mà còn mở ra các trung tâm tăng trưởng mới dựa trên nền tảng khoa học, quy hoạch và quản trị môi trường.

Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA), cho rằng Việt Nam có đủ tiềm lực và khát vọng để bước vào nhóm các quốc gia dẫn đầu về đô thị biển bền vững trong thập kỷ tới. Ông nhấn mạnh bài học lớn nhất từ các quốc gia phát triển là: làm đúng công nghệ tạo nền móng bền vững; làm đúng quy hoạch thì môi trường được tái sinh chứ không phải đánh đổi; làm đúng tầm nhìn thì giá trị quốc gia thay đổi toàn diện.

Theo ông, tiến biển không chỉ tạo ra đất, mà tạo ra không gian phát triển CBD mới, chuỗi dịch vụ – du lịch – thương mại – công nghệ mà đất liền không còn đủ điều kiện để đáp ứng. Với hệ sinh thái rừng ngập mặn độc bản, vị trí chiến lược và quỹ đất rộng, Cần Giờ được đánh giá là biểu tượng tiên phong cho chiến lược đô thị biển ESG++.

Ông Bùi Văn Doanh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam, nhận định các thành phố tiến biển thành công trên thế giới – từ Tokyo Bay, Marina Bay đến New York hay Dubai – đều cho thấy đây không phải thử nghiệm mà là chiến lược quốc gia dựa trên công nghệ và quản trị môi trường. “Không có công nghệ, không thể lấn biển. Không có nhà đầu tư lớn, không thể làm đúng chuẩn bền vững”, ông nhấn mạnh.

Với đặc thù nền bùn yếu, Cần Giờ đòi hỏi một công nghệ xử lý nền móng khác biệt. Giải pháp của Nhật Bản – công nghệ cứng hóa bùn K-DPM – được xem là chìa khóa kỹ thuật khi vừa tăng cường độ nền, giảm lún, vừa giảm khai thác cát và giảm tác động môi trường. Công nghệ này đã được ứng dụng tại nhiều công trình lấn biển lớn của Nhật Bản và các đô thị cảng trên thế giới.

Ông Okori Katsumi, chuyên gia từ AOMI – đơn vị sở hữu công nghệ K-DPM cho biết Nhật Bản đã sử dụng giải pháp này nhiều thập kỷ nhằm xử lý khối lượng bùn lớn, rút ngắn tiến độ và giảm thiểu xâm hại sinh thái.

Trong khi đó, ông Trần Thành Trung, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc MCIC Vietnam, nhấn mạnh vật liệu sau xử lý nhẹ hơn nhiều lần so với vật liệu truyền thống, giúp giảm tải trọng, giảm lún và hạn chế nguy cơ sạt lở, yếu tố đặc biệt quan trọng với địa chất Cần Giờ.

TS KTS Trương Văn Quảng đánh giá K-DPM là bước ngoặt của thi công lấn biển, thể hiện tư duy tái sinh vật liệu, giảm khai thác tài nguyên, giảm dấu chân carbon. Ông cho rằng công nghệ này phù hợp đặc biệt với triết lý ESG++ nhờ khả năng tái sinh, chống chịu và thích ứng với kịch bản khí hậu dài hạn.

PGS TS KTS Hoàng Mạnh Nguyên bổ sung rằng đô thị biển chuẩn ESG++ đòi hỏi một “siêu hệ thống” gồm năng lượng sạch, giao thông xanh, xử lý nước – chất thải theo mô hình tuần hoàn và quản trị vận hành bằng dữ liệu thời gian thực. Đây là cuộc chơi của những chủ đầu tư có tầm nhìn dài hạn và năng lực tài chính – công nghệ đặc biệt mạnh.

TOD – Xương sống hạ tầng, nền tảng định hình giá trị mới

Các chuyên gia thống nhất rằng không thể hình thành đại đô thị nếu không có hạ tầng TOD (Transit Oriented Development). Với Cần Giờ, hệ thống hạ tầng đang được quy hoạch theo mô hình kết nối siêu tốc gồm: đường sắt tốc độ cao Bến Thành – Cần Giờ với thời gian di chuyển dự kiến 13 phút; cầu Cần Giờ khởi công năm 2026; tuyến đường vượt biển Cần Giờ – Vũng Tàu vận hành năm 2029; và kết nối cảng biển, logistics quốc tế.

PGS TS KTS Hoàng Mạnh Nguyên ví các tuyến hạ tầng này như “đường băng để đô thị cất cánh”. Khi kết nối tốc độ cao được hoàn thiện, Cần Giờ không còn là vùng ven mà trở thành trung tâm mở rộng mới của TP HCM với khả năng cạnh tranh quốc tế.

TS KTS Trương Văn Quảng cho biết khi thời gian tiếp cận chỉ còn 13 phút, Cần Giờ sẽ trở thành phần mở rộng tự nhiên của lõi đô thị. TOD hình thành các trung tâm thương mại – dịch vụ – tài chính – công nghệ ngay tại các nhà ga, tương tự mô hình phát triển xung quanh ga của Yokohama (Nhật Bản) hay Songdo (Hàn Quốc).

Theo ông, tuyến tốc độ cao sẽ “nén khoảng cách”, tạo mô hình sống mới: sinh thái – biển – mặt nước nhưng làm việc tại trung tâm TP HCM trong thời gian rất ngắn. Đây là xu hướng của các đô thị thế hệ mới.

Ở góc độ thị trường, những khu vực nằm trong bán kính TOD 5 phút sẽ trở thành toạ độ vàng, nơi hội tụ thương mại, khách sạn, văn phòng và nhà ở cao cấp. Hạ tầng tốc độ cao không chỉ nâng giá trị không gian mà còn tăng thanh khoản và năng lực hấp thụ dân số. TOD sẽ đưa Cần Giờ bước ra khỏi chuỗi giá trị thuần du lịch để gia nhập chuỗi đô thị – tài chính – logistics – công nghệ của TP HCM mở rộng.

Sau chưa đầy tám tháng triển khai, dự án lấn biển tại Cần Giờ ghi nhận nhiều dấu mốc hiếm gặp ngay cả ở các quốc gia có năng lực hạ tầng mạnh: 90% đê chắn sóng hoàn thành; 45 km bờ lấn biển hoàn thiện trong 45 ngày; hơn 2.200 thiết bị và 6.000 kỹ sư – công nhân thi công 24/7.

TS KTS Trương Văn Quảng đánh giá tốc độ và khả năng tổ chức của dự án thể hiện năng lực công nghệ, năng lực tổ chức và năng lực cam kết – ba trụ cột để vận hành một siêu dự án ven biển. Dù tốc độ cao, dự án vẫn tuân thủ tiêu chuẩn quan trắc rung, tiếng ồn, chất lượng và an toàn theo chuỗi khép kín.

Ông Bùi Văn Doanh nhận định Cần Giờ đang “đứng ở thời điểm lịch sử”: sở hữu sinh thái độc bản, bệ phóng hạ tầng, nhà đầu tư có năng lực và tiêu chuẩn ESG++ được áp dụng toàn chu kỳ. Ông tin rằng Cần Giờ có đủ cơ sở để trở thành siêu đô thị biển ESG++ tiêu biểu của châu Á trong thập kỷ tới.

Theo các chuyên gia, sự hiện diện của một đại đô thị chuẩn ESG++ sẽ kéo theo tác động kinh tế – xã hội lớn, thu hút vốn đầu tư, tạo việc làm chất lượng cao và mở rộng không gian phát triển của TP HCM ra biển.

Diệu Hoa