24h

Trình bày tiếp thu, giải trình, chỉnh lý và hoàn thiện Dự thảo Luật trước khi biểu quyết thông qua, về sự phù hợp của nội dung Dự thảo Luật với chủ trương, đường lối của Đảng; sự cần thiết trình Quốc hội xem xét, thông qua Dự thảo Luật theo trình tự, thủ tục rút gọn; hồ sơ Dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Tài chính - Nguyễn Văn Thắng cho biết, liên quan đến ý kiến cho rằng, cần quan tâm đến việc quy hoạch không gian phát triển sau khi sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, Chính phủ có ý kiến như sau:

Để bảo đảm tính khả thi và đáp ứng yêu cầu về tiến độ hoàn thành điều chỉnh quy hoạch thời kỳ 2021-2030 để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính trước 31/12/2025 theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Dự thảo Luật đã có quy định về việc điều chỉnh quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030 để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp hoặc để thực hiện mục tiêu tăng trưởng 2 con số giai đoạn 2026-2030 tại Điều 58 và có hiệu lực kể từ ngày Luật Quy hoạch (sửa đổi) được Quốc hội thông qua.

Theo Bộ trưởng, về ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật cần đánh giá tác động, lấy ý kiến của người dân - Hồ sơ Dự án Luật đã được lấy ý kiến các đối tượng chịu tác động, lấy ý kiến người dân theo đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2025 và Bản tổng hợp ý kiến, tiếp thu, giải trình ý kiến góp ý đã có tại Hồ sơ Dự án Luật.

Về ý kiến cho rằng, việc thực hiện Luật Quy hoạch năm 2017 tạo thành nhiều lớp quy hoạch hơn; mỗi dự án đầu tư phải đối chiếu với quá nhiều quy hoạch khác nhau, phù hợp với quy hoạch này lại vướng quy hoạch khác; Luật Đầu tư dẫn chiếu đến Luật Quy hoạch trong khi các quy định của Luật Quy hoạch chưa rõ ràng, dẫn đến vướng mắc.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, việc đánh giá sự phù hợp của các dự án đầu tư đối với quy hoạch không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Quy hoạch mà được quy định tại Luật Đầu tư công, Luật Đầu tư, Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư và nhiều luật chuyên ngành khác có liên quan, dẫn đến khó khăn để bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ trong áp dụng pháp luật.

Pháp luật hiện hành cũng chưa có quy định chi tiết về đánh giá sự phù hợp của dự án với quy hoạch, dẫn đến chưa có cách hiểu thống nhất, đặc biệt là trường hợp dự án đầu tư không có trong danh mục dự án của quy hoạch; không có cách hiểu thống nhất về loại quy hoạch là căn cứ để đánh giá sự phù hợp của dự án; nội dung đánh giá sự phù hợp với quy hoạch.

Để khắc phục khó khăn, vướng mắc trong đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư đối với quy hoạch, Dự thảo Luật đã có quy định mang tính chất nguyên tắc cho việc đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư đối với quy hoạch tại Điều 48.

“Tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ phối hợp với các Ủy ban của Quốc hội và cơ quan có liên quan trong quá trình hoàn thiện Dự thảo Luật nhằm xử lý được những vấn đề trọng tâm, căn bản để giải quyết tình trạng quy hoạch chậm, chồng chéo, thiếu tính thống nhất; rà soát, chỉnh lý Dự thảo Luật theo hướng Luật chỉ quy định những nguyên tắc chung và giao Chính phủ quy định chi tiết để bảo đảm sớm đi vào cuộc sống và phù hợp với chủ trương tại Nghị quyết số 66-NQ/TW.

Dự thảo Luật đã tập trung giải quyết những nội dung lớn sau: Hoàn thiện quy định về hệ thống quy hoạch, mối quan hệ giữa các loại quy hoạch và xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch; tăng cường phân cấp, phân quyền trong hoạt động quy hoạch; Đơn giản hóa quy trình, thủ tục trong hoạt động quy hoạch; hoàn thiện nội dung quy hoạch; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến đánh giá sự phù hợp của dự án đầu tư với quy hoạch.

Ngoài các nội dung chính nêu trên, Dự thảo Luật cũng hoàn thiện các quy định thời kỳ quy hoạch; thời hạn có hiệu lực của quy hoạch; tầm nhìn quy hoạch; công bố, cung cấp thông tin, dữ liệu về quy hoạch; xây dựng, quản lý, vận hành hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia về quy hoạch; sơ đồ, bản đồ quy hoạch; chi phí cho tư vấn nước ngoài...”, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng chia sẻ

Đồng thời cho hay, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội, quy định về xử lý mâu thuẫn giữa các quy hoạch tại Dự thảo Luật đã được chỉnh lý để bảo đảm có sự liên thông giữa các quy hoạch trong hệ thống quy hoạch, trong đó có quy hoạch đô thị và nông thôn.

Bên cạnh đó, cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, về ý kiến đề nghị quy định đồng bộ Luật Quy hoạch và Luật Đất đai để đưa vào sử dụng đất quốc phòng, an ninh bị bỏ hoang, bị lấn chiếm cho phát triển kinh tế - xã hội. Chính phủ có ý kiến như sau: Việc xử lý đất quốc phòng, an ninh bị bỏ hoang, bị lấn chiếm cho phát triển kinh tế - xã hội không thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Quy hoạch, những nội dung này sẽ được nghiên cứu trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai.

Tiếp thu ý kiến của Đại biểu Quốc hội, các quy định tại Dự thảo Luật đã được chỉnh lý để bảo đảm đồng bộ để thống nhất với pháp luật về tình trạng khẩn cấp. Đồng thời, quy định tại Điều 48 Dự thảo Luật Quy hoạch (sửa đổi) cũng cho phép thực hiện dự án đầu tư ngay khi có tình trạng khẩn cấp mà không cần phải chờ phê duyệt hoặc điều chỉnh quy hoạch.

Ngoài ra, về ý kiến cho rằng, trong thời gian qua địa phương nào cũng gặp vướng mắc về quy hoạch; quy hoạch không bảo đảm tầm nhìn, còn tư duy nhiệm kỳ, phân tán từ tư duy đến hành động; quy hoạch điều chỉnh nhiều lần, tùy tiện, chậm trễ so với diễn biến của thị trường, xã hội; cần loại bỏ “lợi ích ngành”, lợi ích nhóm, “tư duy địa phương”, có sự điều phối chung; năng lực của đội ngũ tư vấn, chất lượng quy hoạch thấp.

Theo Bộ trưởng, để bảo đảm tránh tư duy nhiệm kỳ, quy hoạch điều chỉnh nhiều lần, Dự thảo Luật đã sửa đổi để làm rõ hơn căn cứ điều chỉnh quy hoạch theo trình tự, thủ tục rút gọn tại Điều 54 và bổ sung quy định về giám sát và kiểm tra quy hoạch để bảo đảm công tác hậu kiểm, chất lượng nội dung quy hoạch; kịp thời phát hiện các nội dung chồng lấn, mâu thuẫn; hạn chế điều chỉnh quy hoạch tùy tiện, làm phá vỡ không gian phát triển quốc gia và lãng phí nguồn lực; nâng cao trách nhiệm giải trình của các cơ quan sau khi phân cấp thẩm quyền phê duyệt quy hoạch tại Điều 13 và Điều 15.

Gia Nguyễn