Doanh nghiệp

Quan điểm này được PGS TS Nguyễn Đình Thọ - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược chính sách nông nghiệp và môi trường bày tỏ tại toạ đàm mới đây về chuyển đổi số doanh nghiệp.

Dẫn đánh giá của Tổng Giám đốc Google Việt Nam, PGS TS Nguyễn Đình Thọ cho biết: châu Á - Thái Bình Dương là khu vực năng động nhất trên toàn cầu và thị trường chuyển đổi số toàn cầu, thị trường ứng dụng phần mềm sẽ đạt 750 tỷ USD vào năm 2030. Tại Việt Nam, năm 2024 các ứng dụng do các nhà phát triển Việt Nam đạt 6 tỷ lượt tải, trong đó có 5,7 tỷ lượt tải đến từ các khách hàng ở trên toàn cầu và đem về 2.000 tỷ đồng cho Việt Nam.

Với con số tăng trưởng trên, Việt Nam đang có tốc độ tăng trưởng doanh thu cao nhất trong khu vực và mang lại rất nhiều cơ hội việc làm. Điều này tạo ra nền tảng tốt thúc đẩy chuyển đổi số trong doanh nghiệp Việt Nam, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Theo chuyên gia, doanh nghiệp cần nhìn nhận chuyển đổi số là động lực tăng trưởng nằm trong áp lực để nắm bắt cơ hội và ứng dụng công nghệ. Qua đó, cắt giảm chi phí, tự động hóa, năng suất lao động cao hơn, chuyển đổi sang mô hình quản lý hiệu quả, tạo khả năng bứt phá cao hơn. Đặc biệt, quá trình chuyển đổi số gắn liền với chuyển đổi xanh - hai chuyển đổi tương hỗ mà các doanh nghiệp xuất khẩu cần tiên phong thực hiện để đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững ngày càng cao của thị trường lớn.

Phó Viện trưởng Viện Chiến lược chính sách nông nghiệp và môi trường dẫn các quy định từ thị trường EU như quy định báo cáo phát triển bền vững, thẩm định chuỗi cung ứng, chống đánh bắt thủy hải sản phi pháp không có báo cáo và không kiểm soát, quy định về chống phá rừng. Tất cả các quy định này gắn chặt với thương mại và đầu tư toàn cầu, với truy xuất nguồn gốc của sản phẩm.

Nếu không ứng dụng chuyển đổi số, doanh nghiệp sẽ không đủ năng lực chứng minh hay không thực hiện được quá trình truy xuất nguồn gốc cho các đối tác. Từ đó doanh nghiệp không thực hiện được báo cáo và sẽ tác động trực tiếp đến hoạt động thương mại, đầu tư của doanh nghiệp và nền kinh tế.

Tương tự như vậy là chuyển đổi xanh. Theo quy định của cơ chế CBAM, từ năm 2026 tới đây, các mặt hàng như xi măng, sắt thép, nhôm xuất khẩu sang châu Âu có thể sẽ phải trả 2,5% số tiền liên quan đến tín chỉ carbon rò rỉ và mức này sẽ nâng lên 100% vào năm 2034.

PGS TS Nguyễn Đình Thọ cho rằng, có thể một số doanh nghiệp nghĩ mức 2,5% là rất nhỏ và không chuẩn bị chuyển đổi xanh để giảm phát thải, giảm hiệu ứng khí nhà kính, giảm chi phí nguyên vật liệu liên quan đến phát thải carbon thì đến thời điểm phải áp dụng mức cao hơn sẽ tác động trực tiếp đến chi phí, làm giảm năng lực cạnh tranh. Vì vậy, các doanh nghiệp cần tuân thủ theo lộ trình, chuyển đổi số để truy vết, truy gốc sản phẩm đáp ứng yêu cầu chuyển đổi xanh.

Hơn nữa, nếu tận dụng tốt “vòng xoáy kép” giữa chuyển đổi xanh và ứng dụng trí tuệ nhân tạo, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ tạo ra sự bứt phá ngoạn mục về năng suất lao động. Đặc biệt ở thời điểm Đảng, Quốc hội và Chính phủ đang kiến tạo những hành lang pháp lý thông thoáng. Việc thể chế hoá các cơ chế khuyến khích từ định hướng chỉ đạo lớn của Nghị quyết 57 và Nghị quyết 68 chính là nguồn động lực quan trọng, tiếp sức cho cộng đồng doanh nghiệp tăng trưởng bền vững và bứt phá trong bối cảnh mới.

Đối với doanh nghiệp, theo PGS TS Nguyễn Đình Thọ, cần phải nhìn vào thị trường để ứng dụng chuyển đổi số nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường cũng như thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Quá trình đổi mới sáng tạo thích ứng với thị trường cần dựa trên cơ sở đổi mới quy trình, sản phẩm đã có để tạo ra sản phẩm mới và được thị trường đón nhận. Làm được như vậy doanh nghiệp sẽ phát triển hơn. Ngược lại, chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo theo phong trào, doanh nghiệp khó có thể thành công bền vững.

Hạnh Lê