Quá tải, ô nhiễm môi trường dai dẳng ở Khu liên hợp xử lý chất thải rắn tại Nghệ An

Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên được UBND tỉnh Nghệ An cho xây dựng theo công nghệ Đan Mạch, với tổng mức đầu tư gần 100 tỷ đồng từ nguồn vốn vay và đối ứng với diện tích là 53 ha. Sau khi xây dựng xong, tháng 12/2012 thì giao cho Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Nghệ An tiếp nhận và vận hành.

Trong đó, có 7ha được UBND tỉnh giao cho Nhà máy xử lý và tái chế chất thải rắn Ecovi do Chi nhánh Công ty cổ phần Galax tại Nghệ An làm chủ đầu tư. Hiện, đơn vị này đang vận hành 2 lò đốt nhưng khói và mùi của lò đốt này gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, nhất là hàng chục hộ dân ở xóm 4,5 của xã Nghi Yên vì sống quá gần khu xử lý rác thải ở đây chưa thể di dời, tái định cư…

Sống chung với ô nhiễm

Khối lượng rác chưa xử lý, tồn đọng trong khuôn viên Nhà máy xử lý rác thải quá lớn, nước thải chưa được xử lý chảy tràn ra kênh, mương, vườn các hộ dân xung quanh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống người dân. Mùi hôi thối từ nhà máy xử lý rác, ruồi nhặng và ô nhiễm nguồn nước là những thực trạng mà người dân tại xóm 2, xã Nghi Yên, huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An đang phải gánh chịu từ việc xử lý rác không hiệu quả.

Liên quan đến thực trạng trên, tại phiên thảo luận Tổ số 2 ở Kỳ họp thứ 14, HĐND tỉnh Khóa XVIII ngày 5/7, ông Nguyễn Công Văn, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh huyện Nghi Lộc, là đại biểu HĐND tỉnh Nghệ An nêu ý kiến, trong quá trình tiếp xúc cử tri, ông nhận được nhiều phản ánh về Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên đang bị quá tải, gây ô nhiễm nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân xung quanh khu vực. Bên cạnh đó, nước thải từ khu xử lý rác đang “bức tử” kênh nhà Lê chảy qua địa bàn huyện.

>>Thực hư Dự án nhà máy xử lý rác thải công nghệ cao tại xã Đông Á (Thái Bình)?

“Cử tri rất bức xúc, kiến nghị rất nhiều lần mà chưa được xử lý. Khu liên hiệp xử lý chất thải, nghe tên thì rất hoành tráng, nhưng lại xử lý kiểu chôn lấp, không hiệu quả theo kiểu những năm 1970 - 1980 của thế kỷ trước”, ông Văn cho biết.

Trả lời về vấn đề này, ông Phạm Văn Toàn, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Nghệ An cho biết: Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên vận hành theo hình thức chôn lấp. Tại đây có 8 ô thì hiện 4 ô đã đầy rác, 2 ô chứa đang tiếp tục được chôn lấp. Việc xử lý nước thải rỉ từ các ô chứa ra ngoài môi trường rất khó và nan giải.

“Để giải quyết được vấn đề này cần có giải pháp trước mắt và lâu dài. Trước mắt, Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND thành phố Vinh và Ban quản lý khu kinh tế Đông Nam Nghệ An yêu cầu đơn vị quản lý bãi rác chấp hành nghiêm đánh giá tác động môi trường (ĐTM)”, ông Toàn, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Nghệ An chia sẻ.

Cũng theo ông Toàn, việc phân loại rác đầu nguồn đã được thực hiện nhưng chưa triệt để. Tình trạng phân loại rác xong “để nhèo một đống” đang diễn ra do chưa có nhà máy xử lý rác thải sau phân loại.

Về lâu dài, UBND tỉnh đang chỉ đạo Ban quản lý Khu kinh tế Đông Nam thu hút dự án xây dựng nhà máy xử lý rác thải với công nghệ phù hợp để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường tại đây.

Cần có kế hoạch, phương án thay thế

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, tính đến thời điểm hiện nay, trên địa bàn tỉnh Nghệ An có 15 khu xử lý chất thải rắn sinh hoạt đã được đầu tư xây dựng và đang hoạt động. Trong đó, 9 khu xử lý chất thải rắn được xây dựng theo đúng quy hoạch; 4 khu xử lý đầu tư xây dựng chưa đồng bộ, sử dụng phương pháp chôn lấp/bán chôn lấp hoặc đốt tự phát; 2 khu xử lý chất thải rắn được xây dựng theo quy hoạch nông thôn mới.

Tổng lượng chất thải rắn sinh hoạt được thu gom trên địa bàn tỉnh là khoảng 1.121,36 tấn/ngày, bằng 75,4% lượng rác thải ra. Cụ thể, tại khu vực các đô thị lượng thu gom đạt 533,01 tấn/ngày (96,5%), khu vực nông thôn đạt 588,35 tấn/ngày (63%).

>>Đầu tư vào công nghệ là mấu chốt biến rác thải thành tài nguyên

Hiện nay, hầu hết các bãi chôn lấp đang trong tình trạng quá tải, lượng rác thải chưa được xử lý bị tồn đọng trong nhiều ngày, phát sinh nhiều vấn đề về môi trường, ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân.

Liên quan đến vấn đề này, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 14, HĐND tỉnh Nghệ An khóa XVIII, Đoàn giám sát HĐND tỉnh đã kiến nghị UBND tỉnh phải có kế hoạch, phương án thay thế Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Nghi Yên sau khi nơi này hoạt động hết công suất.

Theo đó, tình trạng ô nhiễm môi trường, sức khỏe và nước sạch cũng như hiệu quả của nhà máy xử lý rác sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy nghiêm trọng về căn bệnh hô hấp, cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người dân. Cũng như ảnh hưởng đến đời sống sản xuất của người dân đang sống tại xã Nghi Yên.Những kiến nghị của người dân cũng mong các cơ quan chức năng liên quan của tỉnh Nghệ An sớm vào cuộc xử lý rà soát kiểm tra về sự hiệu của trong xử lý rác thải rắn. Tránh để tình trạnh kéo dài sẽ gây nhiều hệ lụy cho môi trường và người dân. Vì sức khỏe và cuộc sống hàng ngày của người dân, vì một nhà máy xử lý môi trường hiệu quả.

Rất mong kiến nghị này của người dân sẽ được UBND tỉnh Nghệ An; UBND huyện Nghi Lộc cũng như các Sở ban ngành đặc biệt chú ý quan tâm xử lý và rà soát kĩ càng những đơn vị đầu tư nhà máy xử lý rác tại đây.