Tỉnh Quảng Ninh luôn quan tâm công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, định hướng phát triển công nghiệp văn hóa trở thành một trong những trọng tâm phát triển kinh tế.
Nhiều tiềm năng
Quảng Ninh được biết đến là một vùng đất giàu trầm tích và bản sắc văn hóa, nơi có sự giao thoa, hội tụ, thống nhất trong đa dạng của nền văn minh sông Hồng cùng với văn hóa biển, văn hóa công nhân mỏ, văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc, văn hóa Phật giáo Trúc Lâm Yên Tử. Quảng Ninh có cả ba không gian văn hóa: Không gian văn hóa núi đồi, không gian văn hóa đồng bằng và không gian văn hóa biển đảo. Đây là lợi thế để địa phương này phát triển ngành công nghiệp văn hoá.
Ông Đặng Xuân Phương - Trưởng Đoàn Đại biểu quốc hội tỉnh Quảng Ninh cho biết, tỉnh Quảng Ninh luôn quan tâm công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, đặc biệt là định hướng phát triển công nghiệp văn hóa trở thành một trong những trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.
Thực tế, trong quá trình phát triển, nhận thấy rằng các ngành truyền thống như than, điện, các ngành công nghiệp đã đến giới hạn, tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo tìm các động lực mới để phát triển. Trong đó, công nghiệp văn hoá là một trong những động lực mới dựa trên những tài nguyên thiên nhiên, văn hoá và con người của tỉnh Quảng Ninh có rất nhiều tiềm năng, lợi thế.
Những năm qua, vẻ đẹp thiên nhiên, văn hoá, con người Quảng Ninh đi vào phim ảnh ngày càng nhiều hơn. Các đoàn phim trong và ngoài nước cũng đã đến Quảng Ninh lấy bối cảnh và cốt chuyện văn hóa, con người, đời sống lao động sản xuất nơi đây làm tư liệu để sáng tạo ra các tác phẩm điện ảnh ở nhiều thể loại. Đặc biệt, khung cảnh tuyệt đẹp của Vịnh Hạ Long xuất hiện nhiều trong các phim quốc tế nổi tiếng…
Ông Phạm Việt Anh – Đại diện Trang du lịch Bay Nhé cho biết, thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã xây dựng các chương trình, kế hoạch tổ chức các sự kiện, hoạt động biểu diễn nghệ thuật, tổ chức nhiều chương trình, liên hoan ca nhạc, gặp gỡ điện ảnh. Đặc biệt, nhiều chương trình nghệ thuật cũng góp phần tạo sản phẩm du lịch mới, như các show biểu diễn âm nhạc với sự tham gia của các ca sĩ, nghệ sĩ trẻ, nổi tiếng… thu hút đông đảo người dân, du khách đến thưởng thức. Đây là một trong những lợi thế để thúc đẩy ngành công nghiệp văn hoá của địa phương này phát triển.
Theo ông Nguyễn Ngọc Sơn - Phó Chủ tịch UBND TP Hạ Long, với vùng rừng núi rộng lớn ở phía Bắc thành phố, vùng biển xa bao la, với 32 dân tộc cùng sinh sống và văn hoá truyền thống lâu đời, đã hun đúc nên sự sinh động về truyền thống văn hoá, sinh hoạt và phong cách của người bản địa. Đây là nguồn tài nguyên, nguồn lực dồi dào để phát triển du lịch với các sản phẩm, hình thức phong phú, đa dạng cũng là cơ hội rất tốt để phát triển công nghiệp văn hoá trên địa bàn TP Hạ Long.
Dồn lực cho phát triển
Theo các chuyên gia nhận định, tỉnh Quảng Ninh có nhiều tiềm năng, lợi thế về tài nguyên, cơ sở hạ tầng và có nguồn lực để phát triển công nghiệp văn hóa. Tuy nhiên cần có những ý tưởng đổi mới sáng tạo, đột phá về công nghiệp văn hóa được kết nối với nhau để phát triển.
Theo TS. Nguyễn Khánh Ngọc - Phó Trưởng khoa, phụ trách Khoa Quản lý Văn hóa nghệ thuật, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, tỉnh Quảng Ninh có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển công nghiệp văn hóa. Địa phương này cũng là nơi diễn ra nhiều sự kiện văn hóa lớn, các lễ hội, nghệ thuật truyền thống, văn hóa ẩm thực, do đó cần nhiều đạo diễn, diễn viên. Tỉnh cần khuyến khích khởi nghiệp trong lĩnh vực văn hóa và có trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp để từ đó tạo ra nhiều ý tưởng sáng tạo, kinh doanh về văn hóa từ đó biến thành sản phẩm, cần xây dựng nhà hát tiêu chuẩn quốc tế...
Được biết, trong những năm gần đây, việc xây dựng và phát triển văn hóa nói chung, công nghiệp văn hóa nói riêng đã được quan tâm, chỉ đạo xuyên suốt từ Trung ương tới địa phương.
Tại tỉnh Quảng Ninh, triển khai thực hiện Nghị quyết số 17-NQ/TU về “Xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Quảng Ninh trở thành nguồn lực nội sinh, động lực cho phát triển nhanh, bền vững”, Chỉ thị số 30/CT-TTg ngày 29/8/2024 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam, địa phương xác định sẽ tập trung nguồn lực để phát triển công nghiệp văn hóa, trong đó trọng tâm là xây dựng Đề án thí điểm khu, tổ hợp công nghiệp văn hoá, sáng tạo tại TP Hạ Long.
Theo đó, tỉnh Quảng Ninh sẽ xây dựng thí điểm khu, tổ hợp công nghiệp văn hóa, sáng tạo tại TP Hạ Long thu hút, phát triển công nghệ mới, tiên tiến, hiện đại; có tổ chức đủ mạnh với bộ máy quản lý tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; có cơ chế, chính sách đặc thù, ưu đãi vượt trội, cạnh tranh để thu hút mạnh đầu tư từ các tập đoàn, các nhà đầu tư có tiềm lực nhằm tạo cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại cho công nghiệp văn hóa tại tỉnh phát triển. Cấu trúc khu, tổ hợp công nghiệp văn hóa, sáng tạo, gồm: Khu vực các không gian sáng tạo nội dung công nghiệp văn hóa; Khu vực phụ trợ; Các thiết chế văn hóa; Khu văn phòng hành chính; Khu vực dịch vụ thương mại - du lịch.
Ngoài ra, địa phương này còn triển khai nghiên cứu xây dựng Đề án thí điểm thành lập Trung tâm Hỗ trợ phát triển công nghiệp văn hóa Quảng Ninh. Theo đó, bước đầu ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã xây dựng đề cương, trong đó tập trung vào các ngành, lĩnh vực đầu tư phát triển gồm: Du lịch văn hóa; điện ảnh; nghệ thuật biểu diễn; mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; quảng cáo; thời trang… Đặc biệt, sẽ thu hút đầu tư ứng dụng công nghệ cao vào khu công nghiệp văn hóa như: Công nghệ trí tuệ nhân tạo, công nghệ thực tế ảo, bản sao số, in 3D, công nghệ ánh sáng thông tin và quang tử...
Bà Nguyễn Thị Hạnh - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh cho biết, tỉnh Quảng Ninh xác định phải đẩy mạnh phát triển công nghiệp văn hóa, có thêm nhiều sản phẩm du lịch hấp dẫn dựa trên tiềm năng, thế mạnh về thiên nhiên, văn hóa, con người, đặc biệt là Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long đã 3 lần được UNESCO vinh danh.
Còn theo ông Nguyễn Ngọc Sơn, TP Hạ Long đã tìm hiểu, nghiên cứu, định hướng phát triển công nghiệp văn hoá theo 4 hướng chính. Theo đó, TP Hạ Long định hướng phát triển ngành du lịch văn hoá, sáng tạo tập trung vào việc tổ chức các chương trình biểu diễn nghệ thuật trên Vịnh Hạ Long. Phát triển các tuyến tham quan di sản và nghệ thuật truyền thống. Khai thác du lịch về đêm kết hợp với trình diễn ánh sáng, nhạc nước và công nghệ số. Đồng thời, tiếp tục tu bổ, tôn tạo các di tích trên địa bàn để trở thành những điểm du lịch hấp dẫn, tiếp tục phát triển kinh tế đêm trên địa bàn.