Quốc hội "chốt" giảm tiền thuê đất hỗ trợ phục hồi kinh tế

Quyết định này nhằm hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Tờ trình do Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng trình bày sáng 11/3 cho biết, thời gian qua, để tháo gỡ khó khăn do ảnh hưởng của dịch COVID-19 và góp phần phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, của Chính phủ, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành các Quyết định về việc giảm tiền thuê đất phải nộp năm 2020, 2021, 2022 đối với doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất trả tiền thuê đất hằng năm bị ảnh hưởng của dịch COVID-19 và Quyết định số 25 ngày 3/10/2023 về việc giảm tiền thuê đất của năm 2023.

Theo đó, số tiền thuê đất được giảm theo các quyết định của Thủ tướng Chính phủ năm 2020 - 2023 trung bình là 2.890 tỉ đồng, còn từ 2021 - 2023 là 3.734 tỉ đồng/năm, qua đó góp phần hỗ trợ cho doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Với năm 2024, Chính phủ đề nghị giảm 30% tiền thuê đất nhằm có thêm nguồn lực hỗ trợ doanh nghiệp, người dân ứng phó với những khó khăn, thách thức trong thời gian tới, đồng thời hỗ trợ các tổ chức, cá nhân tại địa phương bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.

Liên quan tới tác động tới nguồn thu NSNN, Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho hay, dự kiến số tiền thuê đất giảm theo dự thảo nghị định khoảng 4.000 tỷ đồng (tương đương số tiền thuê đất dự kiến giảm của năm 2023 với mức giảm 30% trên phạm vi cả nước) tương ứng với 0,26% tổng thu NSNN một năm và 9% số thu NSNN từ tiền thuê đất một năm (tính theo số liệu năm 2023).

Tuy nhiên, theo số liệu từ Tổng cục Thuế, dự toán thu NSNN năm 2024 đã đạt và vượt; vì vậy, số tiền thuê đất giảm theo chính sách này không ảnh hưởng đáng kể đến số thu NSNN nói chung nhưng sẽ có tác động lớn tới việc phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh của các tổ chức, cá nhân, hộ gia đình, doanh nghiệp; từ đó tăng thu ngân sách từ thuế (thuế thu nhập cá nhân, thuế thu nhập doanh nghiệp,...) để bù đắp cho số giảm thu do giảm tiền thuê đất.

Qua thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, đa số ý kiến trong Ủy ban nhất trí về sự cần thiết việc tiếp tục giảm tiền thuê đất năm 2024 theo đề nghị của Chính phủ. Có ý kiến cho rằng, việc Chính phủ quy định việc giảm tiền thuê đất cho các đối tượng, trường hợp như dự thảo nghị định của Chính phủ là quá rộng.

Đồng thời, Tờ trình của Chính phủ chưa làm rõ các trường hợp khác thuộc thẩm quyền cho ý kiến của UBTVQH và các trường hợp thuộc thẩm quyền của Chính phủ theo quy định tại khoản 1 Điều 157 của Luật Đất đai năm 2024.

Ông Mãi cũng cho biết, có ý kiến đề nghị Chính phủ cần làm rõ có thực hiện chính sách này trong các năm tiếp theo hay không để tránh việc trình nhiều lần cho 1 chính sách tương tự với trình tự, thủ tục phức tạp, thời gian kéo dài, làm giảm hiệu quả của chính sách.

Báo cáo thêm tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho biết, trong năm 2023, đối tượng thụ hưởng chính sách giảm tiền thuê đất là 29.734 tổ chức, cá nhân, bao gồm 23.487 tổ chức, doanh nghiệp và 6.247 là hộ gia đình, cá nhân. Số tiền miễn giảm thuế đất năm 2023 là khoảng 4.000 tỉ đồng.

Về vấn đề thời điểm, ông Khắng cho hay, trong năm 2024, do doanh nghiệp gặp khó khăn nên Chính phủ đã quyết định gia hạn nộp tiền thuê đất tới hết 31/12/2024 và tới nay cơ bản các đối tượng vẫn chưa nộp nên việc thực hiện giảm không có vấn đề gì. Với một số tổ chức, doanh nghiệp đã rồi thì sẽ được khấu trừ vào tiền nộp thuế đất năm tiếp theo.

Về việc các năm tiếp theo có tiếp tục thực hiện giảm tiền thuê đất hay không, ông Khắng cho biết, tại tờ trình, Chính phủ cũng xin ý kiến Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép từ năm 2025 giao Chính phủ có thể chủ động căn cứ tình hình thực tiễn, hoạt động của doanh nghiệp, người dân, để miễn giảm tiền thuê đất.

Tại phiên họp, 100% thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đồng ý giảm tiền thuê đất năm 2024 và ban hành nghị định của Chính phủ quy định về việc này.