Rủi ro đầu tư tài chính nhìn từ PTiC

PTiC vừa công bố báo cáo tài chính quý I/2019 với lợi nhuận ròng đạt 8,2 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lỗ 0,8 tỷ đồng. Tại thời điểm cuối quý I/2019, Công ty ghi nhận khoản mục chứng khoán kinh doanh ở mức 358 tỷ đồng, tăng 42% so với thời điểm đầu năm 2018. Đồng thời, Công ty ghi dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh hơn 1 tỷ đồng.

Việc tiếp tục đẩy mạnh hoạt động đầu tư chứng khoán cũng khiến cho vay nợ ngắn hạn của PTiC “phình to”. Cụ thể, tại thời điểm 31/3/2019, vay nợ ngắn hạn của Công ty ở mức hơn 360 tỷ đồng, tăng 32,5% so với đầu năm. Trong đó, PTiC ghi nhận khoản vay từ hai công ty chứng khoán là Công ty CP Chứng khoán KB Việt Nam và Công ty TNHH Chứng khoán Mirae Asset (Việt Nam) với số dư lần lượt là 54,3 tỷ đồng (tăng 710% so với thời điểm đầu năm) và 101,5 tỷ đồng (tăng 143%).

Theo các chuyên gia, thời gian gần đây khi tình hình kinh doanh khó khăn, nhiều doanh nghiệp đã chuyển hướng sang lĩnh vực đầu tư chứng khoán. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế thế giới đang có nguy cơ bất ổn do chiến tranh thương mại leo thang, việc vay vốn đầu tư chứng khoán của PTiC tiềm ẩn nhiều rủi ro. 

Ông Nguyễn Hải An- Chuyên viên Công ty Kiểm toán AVA phân tích, khi lĩnh vực xây dựng gặp khó khăn, không riêng gì PTiC, mà nhiều doanh nghiệp khác cũng đã chuyển hướng tìm kiếm lợi nhuận từ đầu tư tài chính, đặc biệt là mua, bán cổ phiếu. Do đây chỉ là mảng đầu tư kinh doanh phụ, nên mảng kinh doanh cốt lõi của các doanh nghiệp vẫn được coi trọng. Tuy nhiên, riêng đối với PTiC ít quan tâm đến mảng kinh doanh cốt lõi. Còn nhớ trong năm 2018, doanh thu từ hoạt động kinh doanh cốt lõi của PTiC đã giảm mạnh từ 155 tỷ đồng xuống còn 26,6 tỷ đồng. Trong khi đó, doanh thu từ hoạt động đầu tư tài chính lại tăng lên 22,2 tỷ đồng.

Thực tế, PTiC bắt đầu chuyển hướng kinh doanh từ lĩnh vực xây dựng sang đầu tư chứng khoán vào đầu năm 2016. Cụ thể, chỉ trong năm 2016, số dư khoản mục chứng khoán kinh doanh của PTiC đã tăng mạnh từ 38,8 tỷ đồng lên 184,4 tỷ đồng. Đến cuối năm 2017, con số này tiếp tục tăng 4,5% lên 192,8 tỷ đồng và 252,6 tỷ đồng tại thời điểm cuối năm 2018.

Nhìn vào thuyết minh báo cáo tài chính của PTiC cho thấy, việc chuyển hướng kinh doanh chứng khoán là một trong những nguyên nhân khiến dòng tiền thuần từ hoạt động kinh doanh cốt lõi của Công ty liên tục âm trong nhiều năm (năm 2016 âm 160 tỷ đồng, năm 2017 âm 25,4 tỷ đồng và năm 2018 tiếp tục âm 77 tỷ đồng).

Được biết, ngày 8/5, HoSE đã thông báo tiếp tục giữ nguyên diện kiểm soát đối với cổ phiếu PTC của PTiC do lợi nhuận sau thuế chưa phân phối tính đến ngày 31/12/2017 âm 14,13 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ năm 2018 âm 52,25 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế chưa phân phối tính đến ngày 31/12/2018 là âm 66,18 tỷ đồng, có ý kiến kiểm toán ngoại trừ và nhấn mạnh, căn cứ Quy chế niêm yết chứng khoán tại HoSE. Việc xem xét hướng xử lý tiếp theo đối với cổ phiếu của PTiC căn cứ vào báo cáo tài chính soát xét bán niên năm 2019 của Công ty…

Rõ ràng đầu tư tài chính không phải là hoạt động dễ dàng, thậm chí nhiều công ty chứng khoán tự doanh còn đang lỗ nặng. Là doanh nghiệp chuyên ngành xây dựng, đầu tư tài chính chỉ là nghiệp dư, trong bối cảnh TTCK đang biến động khó lường, thì rủi ro đầu tư tài chính đối với PTiC vẫn còn rất lớn.