Số phận hai lô "đất vàng" của Đường sắt Việt Nam sẽ đi về đâu?

Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản truyền đạt ý kiến Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình kết quả xử lý sau thanh tra về quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR).

Xử lý hình sự nếu không thu hồi hai khu ‘đất vàng’

Nêu tại văn bản này, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình yêu cầu: Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo Đường sắt Việt Nam khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực theo thông báo số 165/TB-VPCP năm 2018 liên quan đến việc góp vốn của VNR tại khu đất 80 Lý Thường Kiệt - 22 Phan Bội Châu (Hà Nội) đảm bảo thu hồi tài sản cho nhà nước.

“Nếu không chấp hành nghiêm sẽ chuyển cơ quan chức năng xem xét hình sự”- văn bản nêu rõ.

Phó Thủ tướng Thường trực cũng chỉ đạo Thanh tra Chính phủ chủ trì, phối hợp với cơ quan liên quan nghiên cứu báo cáo Thủ tướng Chính phủ phương án cụ thể xử lý đối với kiến nghị của Tổng Công ty: Không thu hồi khoản 41,742 tỉ đồng về Quỹ hỗ trợ sản xuất kinh doanh và phát triển doanh nghiệp thuộc Bộ Tài chính. Khoản chi phí khấu hao tài sản cố định khi hạch toán chi phí tính thuế thu nhập doanh nghiệp của 15 công ty quản lý đường sắt và Công ty Cổ phần công trình đường sắt với giá trị 43,104 tỉ đồng. Và khoản chi phí thay đổi phương án thi công đối với 7 trụ của cầu Đồng Nai do Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam phê duyệt phát sinh tăng chi phí hơn 1,6 tỷ đồng.

Ngay sau đó, Bộ GTVT vừa có công văn yêu cầu Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Thường trực tại Thông báo số 165/TB-VPCP ngày 31/10/2018, Văn bản số 4766/VPCP-V.I ngày 15/6/2020 của Văn phòng Chính phủ liên quan đến việc góp vốn của VNR tại khu đất số 80 Lý Thường Kiệt và số 22 Phan Bội Châu, Tp. Hà Nội đang thực hiện Dự án Khách sạn Thương mại Sài Gòn.

Bộ GTVT giao Vụ Quản lý doanh nghiệp chủ trì, Vụ Tài chính (Bộ GTVT), Cục Đường sắt Việt Nam phối hợp tham mưu cho Bộ xử lý các vấn đề liên quan đến việc góp vốn của VNR tại khu đất số 80 Lý Thường Kiệt và số 22 Phan Bội Châu, Tp. Hà Nội theo quy định.

Góp vốn trái quy định

Năm 2016, Thanh tra Chính phủ (TTCP) công bố Kết luận số 2222 về việc chấp hành quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại VNR. Theo Thanh tra Chính phủ, VNR đã làm trái các quy định của Nhà nước khi góp vốn kinh doanh ngoài ngành bằng quyền thuê đất và tài sản gắn liền với đất tại 80 Lý Thường Kiệt và 22 Phan Bội Châu.

Kết luận của TTCP cho biết, VNR không xây dựng phương án thành lập pháp nhân mới, phương án đầu tư nhằm khai thác có hiệu quả theo ý kiến chỉ đạo của Bộ Giao thông Vận tải nhưng vẫn tiến hành ký biên bản thỏa thuận hợp tác với Công ty TNHH MTV Hà Thành. Đồng thời, thuê thẩm định giá, đàm phán vốn góp, làm thủ tục đăng ký kinh doanh, bàn giao tài sản nhà đất.

Hội đồng thành viên VNR đã quyết định giá trị vốn góp là 47 tỷ đồng thiếu cơ sở, trong khi VNR thuê thẩm định giá có chứng thư xác định là 67,4 tỷ đồng. Sau khi đi vào hoạt động, 6 tháng cuối năm 2013 doanh nghiệp lỗ 588 triệu đồng và 9 tháng đầu năm 2014 lỗ 2,5 tỷ đồng.

Theo xác định của TTCP, việc thực hiện thủ tục góp vốn của Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam trái với Nghị quyết 94/NQ-CP ngày 27/9/2011 của Chính phủ, trái với quy định đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án tái cơ cấu ngành đường sắt giai đoạn 2012 – 2015 (chấm dứt việc đầu tư ngoài ngành).

Về nội dung này, theo TTCP, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã xem thường lợi ích Nhà nước, của doanh nghiệp, lợi dụng thủ tục góp vốn và thực hiện việc góp vốn trái chủ trương quy định để hợp thức hóa việc chuyển nhượng tài sản không qua đấu giá, đầu thầu.

Liên quan đến nội dung này, Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Tài chính chủ trì phối hợp Bộ GTVT, Bộ TNMT, UBND TP Hà Nội rà soát lập phương án sử dụng đất tại 2 địa chỉ nêu trên đảm bảo có hiệu quả, đúng pháp luật, không để thất thoát lãng phí tài sản Nhà nước, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên đến nay sau 4 năm có kết luận của TTCP, 2 khu đất vàng tại 80 Lý Thường Kiệt - 22 Phan Bội Châu, vẫn chưa được thu hồi về cho Nhà nước, trong khi cá nhân, tập thể liên quan để xảy ra vi phạm cũng chưa bị xử lý trách nhiệm.

Mới đây, TTCP có báo cáo kết quả kiểm tra việc thực hiện Kết luận thanh tra số 2222. Theo đó, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ GTVT thực hiện kiểm điểm, xử lý những tập thể, cá nhân liên quan việc góp vốn kinh doanh ngoài ngành bằng quyền thuê đất và tài sản gắn liền với đất tại số 80 Lý Thường Kiệt và 22 Phan Bội Châu.

Đồng thời, phối hợp với Bộ Tài chính, UBND TP.Hà Nội, VNR xử lý các sai phạm có liên quan, thu hồi tài sản nhà nước và lập phương án sử dụng 2 khu đất hiệu quả, đúng pháp luật.

Liên quan tới chỉ đạo của Bộ GT-VT yêu cầu Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) sớm xử lý dứt điểm việc thu hồi quyền cho thuê 2 khu đất vàng tại số 80 Lý Thường Kiệt và số 22 Phan Bội Châu, Tp. Hà Nội, ông Vũ Anh Minh, Chủ tịch HĐTV Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam cho biết đang tích cực thực hiện chỉ đạo của cơ quan thanh tra cũng như Bộ ngành trung ương.

Ông Minh nói thêm, chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GTVT dựa trên kết luận của thanh tra trước đó. Về phía Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, sau khi có kết luận thanh tra, cơ quan đã chỉ đạo rà soát lại kết luận thanh tra.

Cùng với đó Tổng công ty cũng đang chuẩn bị các thủ tục pháp lý để làm việc với các nhà đầu tư.

"Thực hiện kết luận thanh tra là trách nhiệm của Tổng Công ty, tuy nhiên, việc này cần phải có thời gian", ông Minh nói.