Sớm sửa đổi toàn diện Luật Đất đai

Khiếu kiện đất đai còn kéo dài

Tại Hội nghị tổng kết, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, thời gian qua, ngành tài nguyên môi trường đã đạt được nhiều kết quả, góp phần giải quyết hài hòa giữa phát triển kinh tế, xã hội với bảo vệ tài nguyên môi trường. Tuy nhiên song hành cùng đó là không ít những vấn đề vướng mắc cần giải quyết triệt để.

Cụ thể, theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, nhiều chủ trương, chính sách lớn mang tầm chiến lược dài hạn đã được ngành xây dựng, trình ban hành, góp phần giải quyết hài hòa giữa phát triển kinh tế, xã hội với bảo vệ môi trường, nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn tài nguyên cho phát triển mới của đất nước.

Trong 5 năm qua, các nguồn tài nguyên được quản lý chặt chẽ, sử dụng hiệu quả. Chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường được tập trung hoàn thiện; phương thức quản lý được đổi mới, chuyển trọng tâm từ bị động ứng phó sang chủ động phòng ngừa các nguy cơ ô nhiễm từ giai đoạn đầu tư, giám sát chặt chẽ nguồn thải lớn.

Trong năm 2020, trong bối cảnh nguồn thu ngân sách khó khăn nhưng nguồn thu từ đất đai vẫn đạt 133% kế hoạch, khoáng sản đạt 112%. Chỉ tính riêng trong lĩnh vực đất đai, trong giai đoạn 2016-2020, đã chuyển dịch hơn 230.000 ha đất cho phát triển kết cấu hạ tầng, công nghiệp, dịch vụ, đô thị và nhà ở; đưa 926.000 ha đất chưa sử dụng vào sử dụng chủ yếu cho phát triển rừng.

Cùng với đó, các quyết sách về ứng phó với biến đổi khí hậu được chủ động đề xuất, thúc đẩy triển khai có hệ thống với tầm nhìn chiến lược; công tác dự báo khí tượng thuỷ văn được tập trung hiện đại hóa, nâng cao chất lượng để các Bộ, ngành, địa phương chủ động phương án sản xuất, kinh doanh, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai. Chỉ tính riêng đợt hạn mặn năm 2019 – 2020, mức độ ảnh hưởng lớn gấp 2 - 2,5 lần năm 2016, nhưng mức độ thiệt hại giảm 9,6%.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cũng thừa nhận, công tác quản lý tài nguyên và môi trường trong giai đoạn 2016-2020 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế và những thách thức cần phải vượt qua.

Trong đó có thể kể đến như tình trạng khiếu kiện về đất đai có giảm mạnh nhưng vẫn còn những vụ việc phức tạp kéo dài nhiều năm. Tại một số địa phương còn tình trạng dự án được giao đất, cho thuê đất nhưng chậm đưa đất vào sử dụng, đầu cơ đất đai; tình trạng suy giảm, suy thoái các nguồn tài nguyên còn xảy ra do hạn hán, xâm nhập mặn, lũ lụt rửa trôi, xói mòn...

Tập trung sửa đổi Luật Đất đai 2013

Phát biểu tại Hội nghị, Phó Thủ Tướng Trịnh Đình Dũng yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường tập trung tổng kết đánh giá tình hình thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW của BCH Trung ương khóa XI về tiếp tục đổi mới chính sách, pháp luật về đất đai trong thời kỳ đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới. Trên cơ sở đó, đề xuất các nội dung cần sửa đổi, bổ sung để làm cơ sở cho BCH Trung ương ban hành Nghị quyết mới làm định hướng sửa đổi căn bản, toàn diện Luật Đất đai năm 2013.

Ngoài ra, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng yêu cầu khẩn trương rà soát, hoàn thành các quy hoạch quốc gia, quy hoạch ngành TN&MT: Quy hoạch sử dụng đất đai quốc gia và Quy hoạch không gian biển quốc gia.

“Ngành TN&MT phải quản lý chặt chẽ và nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn lực tài nguyên, nhất là đất đai. Đất đai tính theo giá thị trường nhưng vẫn phải có sự hỗ trợ của nhà nước. Đất đai cho người dân nghèo, cho khu vực khó khăn, cho khu công nghiệp, cho nhà ở xã hội thì được nhà nước hỗ trợ” – Phó Thủ tướng nêu rõ.

Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng cũng nhấn mạnh giải quyết các vấn đề liên quan đến sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu, xây dựng chiến lược quốc gia về an ninh nguồn nước, quy hoạch tài nguyên nước quốc gia và các lưu vực sông.

Đồng thời, yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong hoạt động khoáng sản, xử lý nghiêm, triệt để tình trạng khai thác khoáng sản trái phép; thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản.