Để ngăn chặn việc lợi dụng người có ảnh hưởng để quảng cáo sai sự thật, góp ý Dự thảo Luật Quảng cáo (sửa đổi), không ít ý kiến đề xuất, “siết” điều kiện, tiêu chí đối với người truyền tải quảng cáo.
Theo đó, sau tiếp thu, chỉnh lý, Dự thảo Luật Quảng cáo (sửa đổi) trình ra Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV gồm 3 Điều, trong đó đã sửa đổi, bổ sung 23 Điều, bãi bỏ 1 Điều và 7 điểm, khoản của Luật Quảng cáo năm 2012, tăng 5 Điều sửa đổi, bổ sung so với Dự thảo trình tại Kỳ họp thứ 8.
Cụ thể, Dự thảo Luật (sửa đổi) lần này đã chỉnh sửa, làm rõ hơn một số thuật ngữ mới, còn nhiều ý kiến tại Kỳ họp thứ 8, như: “Hoạt động cung cấp dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới tại Việt Nam”, “người chuyển tải sản phẩm quảng cáo”,... đồng thời làm rõ hình thức mặc, treo, gắn, dán, vẽ hoặc các hình thức tương tự.
Đặc biệt, đối với thuật ngữ “người chuyển tải sản phẩm quảng cáo”, Dự thảo Luật đã chỉnh sửa theo hướng điều chỉnh 02 loại đối tượng: Thứ nhất là người trực tiếp quảng cáo, khuyến nghị, xác nhận các sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ trên mạng; Thứ hai là người trực tiếp quảng cáo bằng hình thức mặc, treo, gắn, dán, vẽ, sử dụng có mục đích sinh lợi hoặc các hình thức khác theo quy định của Chính phủ.
Bổ sung giải thích thuật ngữ “người chuyển tải sản phẩm quảng cáo là người có ảnh hưởng”, chủ yếu dẫn chiếu đến quy định của pháp luật về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Ngoài ra, Dự thảo Luật cũng đã bổ sung quy định về quyền và nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo (Điều 15a); về nghĩa vụ của người quảng cáo, người kinh doanh dịch vụ quảng cáo, người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, người phát hành quảng cáo tham gia hoạt động quảng cáo trên mạng (khoản 3, khoản 4, khoản 5 Điều 23); về trách nhiệm của người kinh doanh dịch vụ quảng cáo trên mạng khi thiết lập, vận hành nền tảng số trung gian để cung cấp dịch vụ (điểm g khoản 5 Điều 23),…
Đánh giá cao những nội dung đề xuất sửa đổi, bổ sung được đưa vào luật hóa, tuy nhiên, bên cạnh những nội dung đã có, nhằm giải quyết vấn đề thực tiễn nhiều đối tượng lợi dụng người có ảnh hưởng để chuyển tải quảng cáo sai sự thật trên mạng, đặc biệt là mạng xã hội, gây thiệt hại cho người tiêu dùng, không ít ý kiến đề xuất, cần “siết” điều kiện, tiêu chí đối với người truyền tải quảng cáo.
Đồng tình với việc đưa vào khái niệm "người truyền tải quảng cáo", bao gồm "người có ảnh hưởng", tham gia góp ý hoàn thiện Dự thảo Luật Quảng cáo (sửa đổi), đại biểu Trịnh Xuân An - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai cho rằng, hiện nay, định nghĩa và quy định về "người có ảnh hưởng" còn chưa rõ ràng. Theo Nghị định 55/2024 và Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, người có ảnh hưởng thường là người có trình độ chuyên môn, có ảnh hưởng nhất định đến hành vi tiêu dùng, nhưng thực tế hiện nay lại phát sinh nhiều tình huống: người nổi tiếng (hoa hậu, người mẫu, ca sĩ, diễn viên) tham gia quảng cáo sản phẩm mà không hề có chuyên môn hay hiểu biết về sản phẩm đó, chỉ dựa vào hình ảnh để gây chú ý. Điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro và gây hệ lụy cho người tiêu dùng.
“Tôi cho rằng, cần quy định rõ: chỉ những người có chuyên môn, năng lực liên quan trực tiếp đến sản phẩm, dịch vụ mới được phép thực hiện quảng cáo trong vai trò người truyền tải. Điều này sẽ giúp ngăn chặn tình trạng quảng cáo tràn lan, thiếu kiểm soát như thời gian qua”, đại biểu Trịnh Xuân An đề xuất.
Đồng thời cho rằng, nếu chúng ta xác định người có ảnh hưởng là một chủ thể trong hoạt động quảng cáo thì cần quy định rõ hơn về quyền và nghĩa vụ của họ. Đồng thời, đề nghị siết chặt điều kiện, tiêu chí đối với người truyền tải quảng cáo, làm rõ các quyền và nghĩa vụ của họ theo hướng cụ thể, minh bạch hơn.
Cùng quan điểm, tham gia góp ý Dự thảo Luật, một số ý kiến cũng cho rằng, cần rà soát, bổ sung các quy định về đạo đức, trách nhiệm nghề nghiệp, trách nhiệm pháp lý của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, nhất là những người có ảnh hưởng truyền tải quảng cáo.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng nên sớm sửa đổi Nghị định về xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo, nâng cao mức phạt để đảm bảo tính răn đe, góp phần bảo vệ sức khỏe, tính mạng, tài sản và quyền lợi của người tiêu dùng, tạo ra một môi trường quảng cáo lành mạnh và bình đẳng.
Được biết, Dự thảo Luật Quảng cáo (sửa đổi) sẽ được trình ra Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại phiên họp thứ 46 đang diễn ra, và theo Chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dự kiến Dự thảo Luật này sẽ được Quốc hội biểu quyết thông qua tại phiên họp ngày 13/6 tới đây.