TÀI CHÍNH ĐA CHIỀU: Hai “đỉnh” lãi suất

LÊ MỸ• 08/10/2022 05:15

Trong tuần này, lãi suất huy động tiếp tục lên cao và lãi suất liên ngân hàng vọt đỉnh là 2 chuyển động rất đáng chú ý.

>>> Lãi suất nóng hầm hập

Thiết lập mặt bằng lãi suất tiết kiệm mới

Theo đó, đỉnh lãi suất huy động tiết kiệm tạm thời “chốt đỉnh” đã được AnBinhBank niêm yết từ cách đây vài tuần ở mức 8,8%, thì nay tuy đó vẫn là mức cao, nhưng mặt bằng lãi suất chung thì đã được đẩy lên một nấc thang mới với lãi cao phổ biến hơn ở các tổ chức tín dụng.

Chỉ với 10 triệu đồng, có thể gửi tiết kiệm qua hình thức chứng chỉ tiền gửi với lãi suất lên tới 8,4% tại ngân hàng Bản Việt. (Ảnh: BVB)

Cuộc đua hút vốn huy động đã tiếp tục diễn ra không chỉ qua điều chỉnh biểu lãi suất tiền gửi, nâng cao lãi các kỳ hạn, mà còn được các ngân hàng tận dụng với hình thức phát hành chứng chỉ tiền gửi - một hình thức khá rộ ở cả ngân hàng lẫn công ty tài chính thời điểm trước dịch năm 2019.

Điển hình trong tuần, ngân hàng Bản Việt đã công bố phát hành chứng chỉ tiền gửi với lãi suất lên tới 8,4%/năm kỳ hạn 18 tháng, lãnh lãi cuối kỳ chỉ với mức tiền gửi từ 10 triệu đồng. Những kỳ hạn khác cũng có mức lãi suất khá cao như kỳ hạn 6 tháng lãi suất 7,5%/năm, 9 tháng là 7,8%/năm, 12 tháng 8%/năm... Lãi suất trên được cố định trong suốt thời gian gửi.

Trước đó, SeABank, Techcombank cũng đã phát hành chứng chỉ tiền gửi nhằm đa dạng hình thức hơn cho người gửi tiết kiệm lựa chọn, với lãi vay hấp dẫn trên 8%. Ngoài ra, có cả trường hợp lãi “cộng thêm”, thực trả cao hơn so với lãi suất được ghi trong chứng chỉ tiền gửi tiết kiệm của khách hàng ở ngân hàng nhỏ.

>>>Tăng lãi suất giữ tỷ giá, cân nhắc nới thêm trần tín dụng

Ghi nhận qua các thông báo điều chỉnh biểu lãi suất của các ngân hàng cho thấy, lãi suất tiết kiệm hiện nay quanh mức 8,2%-8,5% đã không còn là "hiếm”. Đây có thể xem là một mặt bằng lãi suất huy động mới, vượt qua cả mặt bằng lãi trái phiếu mà chính các ngân hàng huy động nhằm tăng vốn cấp 2 cách đây chưa lâu.

Lãi suất liên ngân hàng vọt đỉnh

Trên thị trường các ngân hàng cho vay lẫn nhau, ngày áp dụng 5/10 được Ngân hàng Nhà nước cập nhật, đã ghi nhận dữ liệu “lịch sử” với lãi suất VND bình quân liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính chiếm 80 - 90% tổng khối lượng giao dịch) tăng lên 8,44%/năm - mức cao nhất trong hơn 10 năm qua.

Lãi suất trên thị trường 2 áp dụng ngày 6/10 neo lãi suất kỳ hạn 9 tháng ở mức đỉnh 10,0%.

Lãi suất trên thị trường 2 áp dụng ngày 6/10 neo lãi suất kỳ hạn 9 tháng ở mức đỉnh 10,0%. "Tin an ủi" cho thị trường là doanh số giao dịch ở kỳ hạn này rất thấp cho thấy các ngân hàng cũng chưa hoàn toàn sẵn sàng vay mượn dài hạn bằng bất kỳ giá nào. (Nguồn thống kê: SBV)

Ngoài kỳ hạn qua đêm, các kỳ hạn khác cũng ghi nhận cột mốc lãi suất khủng với: Lãi suất kỳ hạn 1 tuần và 9 tháng đã tăng vượt mức 9%, lên lần lượt 9,48%/năm và 9,72%/năm.

Đà tăng này nối tiếp mức tăng vọt từ 5,26% trong phiên 3/10 lên 7,88%/năm vào phiên 4/10.

Doanh số giao dịch giữa các ngân hàng bất chấp lãi cao, ở kỳ hạn vay qua đêm tới đạt 234.196 tỷ đồng, tăng vọt so với mức 156.844 tỷ trong phiên 4/10.

Một chuyên gia lý giải điều này cho thấy nhu cầu vay mượn ngắn hạn để bù đắp thanh khoản của các nhà băng vẫn là rất lớn. Nhiều TCTD có những lúc đột ngột thiếu thanh khoản do việc đáo hạn các hợp đồng bán USD đã khiến một lượng VND không nhỏ tương ứng bị rút ra khỏi hệ thống, đẩy mặt bằng lãi suất liên ngân hàng lên cao. Do đó các ngân hàng vẫn phải chấp nhận vay lấy tiền thanh toán các kỳ nội tệ đáo hạn hoặc các hợp đồng tín dụng tới hạn giải ngân.

Ngoài ra, việc nhiều doanh nghiệp phải rút tiền để mua lại trái phiếu trước hạn với giá trị khá lớn trong thời gian qua, bên cạnh đó là nợ cơ cấu lại, việc phải đáp ứng đủ theo quy định tỷ lệ huy động vốn ngắn hạn sử dụng cho vay dài hạn… cũng khiến ngân hàng đột ngột thiếu thanh khoản.

Tuy nhiên ngay sau đó thị trường cũng ghi nhận NHNN đã linh hoạt phát huy vai trò “nhạc trưởng”, thông qua các nghiệp vụ trên thị trường mở, lập tức đưa lãi suất liên ngân hàng hạ nhiệt ở kỳ hạn ngắn.

Ghi nhận tại ngày áp dụng 6/10, lãi suất bình quân liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm còn 7,86%/ năm. Song doanh số giao dịch vẫn ở mức rất cao trên 242.386 tỷ đồng. Và đáng chú ý, lãi suất các kỳ hạn khác vẫn ở mức rất cao như 1 tuần: 7,91%; 3 tháng: 7,98% và đặc biệt đáng lưu ý, kỳ hạn 9 tháng áp dụng lãi suất lên tới 10,0%/ năm.

Các chuyên gia đánh giá với dấu hiệu NHNN có khả năng sẽ tiếp tục nâng lãi suất điều hành, “đỉnh” của lãi suất huy động và thậm chí cả lãi suất liên ngân hàng đều có thể biến động lên nấc cao hơn nữa. Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho biết, khi lãi suất đầu vào tăng, lãi vay khó có thể giữ được ổn định. Các doanh nghiệp đang hết sức lo ngại về một chu kỳ lãi vay đắt đỏ mới đã bắt đầu.