Tesla hụt hơi tại châu Âu khi thị trường xe điện bùng nổ, cho thấy bài học đắt giá về đa dạng sản phẩm và chiến lược thích ứng địa phương.
Trong nhiều năm, Tesla được coi là biểu tượng của ngành xe điện toàn cầu, nắm vị thế dẫn đầu nhờ sự bứt phá công nghệ và sức hút thương hiệu. Tuy nhiên, tại thị trường châu Âu năm 2025, hãng xe điện Mỹ đang cho thấy dấu hiệu hụt hơi khi so với các đối thủ cạnh tranh.
Theo InsideEVs, dữ liệu sơ bộ từ DataForce chỉ ra rằng trong 8 tháng đầu năm 2025, Tesla là cái tên duy nhất trong top 10 hãng xe điện bán chạy nhất châu Âu chứng kiến sự sụt giảm doanh số. Nguyên nhân chính đến từ danh mục sản phẩm thiếu đa dạng, khi Tesla chỉ tập trung vào hai mẫu xe cũ kỹ là Model 3 và Model Y, trong khi các hãng khác liên tục tung ra nhiều dòng xe mới, đa dạng về phân khúc và mức giá, đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường.
Cụ thể, dù Model Y vẫn giữ ngôi vương là mẫu xe điện bán chạy nhất châu Âu, doanh số lại giảm tới 34%, chỉ đạt 83.314 xe. Model 3 cũng không khá hơn khi bán ra 50.237 xe, tương đương mức giảm 29% so với cùng kỳ. Điều này cho thấy ngay cả những sản phẩm chủ lực cũng không còn giữ được đà tăng trưởng như trước, trái ngược với xu hướng toàn thị trường.
Trên thực tế, thị trường ô tô điện tại châu Âu lại đang trong giai đoạn bùng nổ, với mức tăng trưởng chung lên tới 26% sau 8 tháng. Đây là thời điểm mà các thương hiệu truyền thống như Volkswagen, BMW hay những tập đoàn lớn khác đã nhanh chóng nắm bắt cơ hội, tung ra nhiều mẫu xe điện mới phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng.
Diễn biến trong tháng 8/2025 càng cho thấy rõ sự thay đổi cán cân cạnh tranh. Volkswagen vươn lên đứng đầu thị trường với 16.105 xe bán ra, tăng trưởng 45% so với cùng kỳ. Tesla tụt xuống vị trí thứ hai với 14.245 xe, giảm 23%, trong khi BMW đạt 12.546 xe, tăng trưởng 7%. Như vậy, Tesla tuy vẫn giữ vị thế cao về doanh số tuyệt đối nhưng đã đánh mất lợi thế về tốc độ tăng trưởng, đồng nghĩa với việc dần để đối thủ chiếm ưu thế.
Dù vậy, không thể phủ nhận rằng Tesla vẫn sở hữu sức hút thương hiệu đáng kể. Tháng 7/2025, hãng thậm chí từng lọt vào top 7 thương hiệu ô tô bán chạy nhất châu Âu. Tuy nhiên, chừng đó vẫn chưa đủ để bù đắp cho điểm yếu cố hữu: danh mục sản phẩm thiếu mới mẻ.
Ở góc độ vĩ mô, các chuyên gia nhấn mạnh rằng thị trường xe điện châu Âu đang bước vào thời kỳ tăng trưởng bền vững. EU đã đặt mục tiêu xe điện phải chiếm 20-25% doanh số xe mới giai đoạn 2025-2027, và theo InsideEVs, thực tế cột mốc này đã chính thức đạt được trong tháng 8/2025 khi 154.582 xe điện bán ra, chiếm khoảng 20% thị phần. Nghĩa là, tiềm năng thị trường ngày càng mở rộng, nhưng Tesla lại không tận dụng được để tăng trưởng cùng nhịp với toàn ngành.
Từ sự hụt hơi của Tesla, có thể rút ra nhiều bài học quan trọng cho các hãng xe khác. Thứ nhất, sự đa dạng sản phẩm là yếu tố sống còn. Người tiêu dùng ngày nay không chỉ quan tâm đến hiệu năng hay thương hiệu, mà còn đòi hỏi nhiều lựa chọn về phân khúc, giá cả, kiểu dáng và công nghệ. Việc phụ thuộc quá lâu vào một vài mẫu xe chủ lực dễ dẫn đến bão hòa.
Thứ hai, yếu tố địa phương hóa và khả năng thích ứng chính sách đóng vai trò quyết định. Các hãng xe cần có chiến lược sản xuất, phân phối và dịch vụ phù hợp từng khu vực, thay vì chỉ dựa vào sức mạnh thương hiệu toàn cầu. Ngay cả đối với thị trường Việt Nam, những yếu tố như ưu đãi thuế, hạ tầng trạm sạc hay quy định khí thải đều có ảnh hưởng trực tiếp đến hành vi mua xe.
Thứ ba, đổi mới công nghệ không chỉ dừng ở “tiên phong” mà phải duy trì liên tục. Tesla từng đi trước nhờ tự lái và OTA, nhưng khi các đối thủ bắt kịp, hãng lại thiếu những tính năng đủ khác biệt. Đây là bài học nhãn tiền cho các hãng xe mới nổi tại Việt Nam: không thể chỉ dựa vào “hào quang khởi đầu”, mà cần liên tục nâng cấp sản phẩm để giữ chân khách hàng.
Cuối cùng, sự gắn kết thương hiệu và lòng tin người tiêu dùng mới là nền tảng bền vững. Ở Việt Nam, nơi thị trường xe điện còn non trẻ, việc đầu tư mạnh vào trải nghiệm khách hàng, dịch vụ hậu mãi và độ tin cậy sản phẩm sẽ tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn trước cả các đối thủ ngoại.
Tesla đang trải qua giai đoạn khó khăn tại châu Âu - một thị trường then chốt của xe điện toàn cầu. Song chính thất bại này lại trở thành lời nhắc nhở cho toàn ngành: để duy trì vị thế, các hãng xe phải liên tục đổi mới, đa dạng hóa sản phẩm, thích ứng với từng thị trường và xây dựng niềm tin vững chắc nơi khách hàng. Với Việt Nam, khi xe điện còn ở giai đoạn đầu, việc sớm nhìn ra “cái bẫy Tesla” sẽ giúp doanh nghiệp trong nước định hình chiến lược phát triển bền vững, tránh rơi vào cảnh lạc lõng ngay trên sân nhà.