Gửi bình luận
Theo Lãnh đạo UBCKNN, thị trường vốn nợ còn nhiều vấn đề cần cải thiện; tới đây sẽ được tiếp tục bổ sung các quy định nhằm khơi mở nguồn vốn qua quỹ chỉ số, quỹ hạ tầng, quỹ ESG...
Theo ông Nguyễn Hoàng Hải - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), chúng ta đang ở trong thời kỳ thực sự sôi động và rất có ý nghĩa của Việt Nam cũng như thị trường vốn Việt Nam.
"Cuối năm 2024, khi lần đầu tiên tôi được nghe những khái niệm tăng trưởng 2 con số, kỷ nguyên vươn mình… Chúng ta nghe và vô cùng thú vị nhưng chưa thể tưởng tượng được những điều đó sẽ diễn ra như thế nào. Nhưng chỉ trong chưa đầy 10 tháng nhiều thay đổi đã diễn ra. Bộ tứ trụ cột Nghị quyết, trong đó đặc biệt có ý nghĩa với khu vực kinh tế tư nhân là Nghị quyết 68, đã được ban hành. Bộ máy quản lý Chính phủ tinh gọn, các tỉnh thành sáp nhập mở ra không gian kinh tế mới, chính quyền quản lý 2 cấp đã đi vào vận hành… Tất cả những điều đó đã diễn ra trong khi tăng trưởng kinh tế vẫn ổn định tích cực. Những thay đổi cho thấy một "kỷ nguyên đổi mới version 2.0" đã diễn ra.
Trước đây, chúng ta chưa dám mơ trở thành nền kinh tế phát triển, thu nhập cao, thành “người khổng lồ”… nhưng những nền tảng cho giấc mơ đó đang được đặt ra", Phó Chủ tịch UBCKNN phát biểu tại Tọa đàm Thị trường Vốn Nợ Việt Nam 2025 do FiinRatings và CGIF tổ chức vừa diễn ra.
Thị trường chứng khoán cũng được đặt trên những yếu tố mang ý nghĩa nền tảng đó. Đối với thị trường chứng khoán, chúng ta chỉ mới có 25 năm phát triển nhưng vô cùng đáng tự hào. Hiện nay tuy vốn hóa thị trường vẫn còn khiêm tốn nhưng đã vượt qua 1 số thị trường, ví dụ Malaysia, thanh khoản những tháng qua của chứng khoán sôi động với những phiên 2 tỷ USD. Nếu chỉ tính trong 1-2 tháng vừa qua thì thanh khoản gấp 1,5-2 lần so với thanh khoản các thị trường Thái Lan hoặc Singapore, ông Hải cho biết.
Theo Phó Chủ tịch UBCKNN, dù vậy, thị trường vốn nợ còn nhiều vấn đề phải cải cách, hoàn thiện. Quy mô thị trường trái phiếu Chính phủ (TPCP) lẫn thị trường trái phiếu Doanh nghiệp (TPDN)/ GDP vẫn còn khiêm tốn, tuy nếu so với GDP chúng ta đang nhỉnh hơn 1 chút so với nhiều nước ASEAN, nhưng quy mô vốn nợ vẫn thấp hơn nhiều so với mục tiêu - trong khi mục tiêu chỉ riêng TPDN phải hơn 30% GDP.
Bên cạnh quy mô vốn hóa, thì thanh khoản của thị trường vốn nợ cũng còn nhiều điều phải cải thiện. Với thị trường TPCP, đối tượng tham gia chủ yếu hiện là ngân hàng thương mại, bảo hiểm và bảo hiểm xã hội Việt Nam, chưa có sự tham gia của các đối tượng khác. Hiện TPCP đã làm tốt vai trò huy động vốn cho Nhà nước nhưng khi nhu cầu lớn hơn, các dự án đầu tư công quy mô lớn, cần vốn lớn thì sẽ khó nếu không cải thiện đối tượng tham gia.
TPDN trong năm 2025 đang có sự kiểm soát so với trước, tốc độ tăng trưởng vừa phải hơn, quy mô dư nợ phần lớn vẫn từ lượng phát hành trước năm 2022, qua các kênh chủ yếu tín dụng; TPDN riêng lẻ vẫn chưa đến được với nhà đầu tư; trong khi nhiều tổ chức không có chuẩn mực, quy chuẩn đạo đức đã bán trái phiếu cho các nhà đầu tư cá nhân không thực sự hiểu về trái phiếu. Đến hôm nay vẫn đang phải giải quyết những vấn đề của giai đoạn trước.
Từ năm 2025, mặc dù có sự thay đổi tích về người mua trên thị trường TPDN, nhưng vẫn chủ yếu các tổ chức phát hành là ngân hàng và bất động sản - thiếu sự đa dạng tổ chức phát hành lẫn người mua; Tỷ lệ phát hành vẫn thấp, ông Hải nói.
Theo Phó Chủ tịch UBCKNN, thị trường này nhìn chung đang thiếu: Thứ nhất, thiếu các định chế giúp TPCP, TPDN phát hành trơn tru. May mắn chúng ta đã có các định chế xếp hạng tín nhiệm với các đối tác uy tín.
Thứ hai, chưa có khung pháp lý cho sự ra đời của các tổ chức bảo lãnh phát hành trái phiếu cung cấp thêm dichjvuj và giúp "khỏe hóa" thị trường.
Thứ ba, các định chế phân phối vẫn còn hạn chế, cần phải cải thiện dù chúng ta có rất nhiều CTCK. Phần tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp trong trung gian phát hành phân phối TPDN cũng cần được nâng cao. "Chúng tôi hi vọng sự tham gia chặt chẽ của Hiệp hội thị trường trái phiếu Việt Nam sẽ thay đổi điều này".
Thứ tư, từ phía nhà đầu tư hiện cũng đang có các quỹ nhưng chưa đa dạng, 1 số quỹ gặp cản trở về pháp lý như hạn mức đầu tư, loại sản phẩm cần đầu tư. Sự phát triển của "hệ quỹ" vào trái phiếu vẫn chưa lớn.
Thứ năm, hiện nay, dù đã có những chính sách để tăng cường khả năng tiếp cận của nhà đầu tư nước ngoài vào thị trường, song vẫn có những cản trở như: Công cụ headging vào quỹ trái phiếu chưa có, nhà phát hành còn cần nâng cấp minh bạch hóa thông tin, tổ chức phát hành không tài sản đảm bảo...
Thị trường vốn nợ Việt Nam được UBCKNN xác định cần được phát triển cân bằng. Cơ quan quản lý đã có nhiều chủ trương, chính sách để thay đổi thị trường và sẽ tiếp tục cải thiện. UBCKNN đang dự thảo Thông tư sửa đổi Thông tư số 98/2020/TT- BTC theo hướng nâng hạn mức đầu tư của quỹ vào trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (dự kiến 15%-20%). Trong thời gian tới, tiếp tục tăng cường triển khai các giải pháp nhằm đa dạng hóa nguồn cung hàng cho các quỹ. UBCKNN đang phối hợp với các thành viên thị trường và chuyên gia để nghiên cứu đa dạng hóa các sản phẩm đầu tài chính bền vững như trái phiếu xanh, trái phiếu bền vững và thị trường tín chỉ các-bon.
Với sửa đổi Thông tư 98, dự thảo có quy định về các quỹ chỉ số, quỹ hạ tầng, quỹ bất động sản, quỹ ESG..., tăng hạn mức đầu tư của các CTCK vào trái phiếu… nhằm đáp ứng khơi cầu của các "chủ nợ", ông Hải cho biết.
