Thiếu hành lang pháp lý cho dữ liệu số

ĐỖ HUYỀN• 22/12/2021 03:50

Thứ trưởng Bộ TT&TT Thứ trưởng Phạm Đức Long cho biết Việt Nam đã nhận thức được vai trò của dữ liệu số, song hầu như chưa có hành lang pháp lý cho công tác quản lý, khai thác, chia sẻ.

>> Tốc độ tăng trưởng kinh tế số của Việt Nam có thể đứng đầu Đông Nam Á

Nói về tầm quan trọng của dữ liệu số trong cách mạng công nghiệp 4.0, Thứ trưởng Phạm Đức Long, Bộ Thông tin & Truyền thông (Bộ TT&TT) cho biết, dữ liệu là nội dung đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Trong tương lai, Chính phủ hướng đến mục tiêu 20% GDP đóng góp bởi kinh tế số.

Hành lang pháp lý về dữ liệu số gần như bị bỏ trống.

Đồng quan điểm, ông Vũ Hoàng Liên, Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam cho biết, thông tin trên môi trường mạng là kho kiến thức khổng lồ phục vụ công việc, góp phần phát triển kinh tế – xã hội.

Ông cho rằng, dữ liệu trên Internet ngày nay đang trở thành mạch máu của nền kinh tế và là động lực cho sự đổi mới. Việc sử dụng dữ liệu trên Internet một cách thông minh có thể có tác động chuyển đổi đối với tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế và có thể tạo ra các cơ hội mới cho tăng trưởng kinh tế, bao gồm cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Thứ trưởng Long cho biết, các quốc gia trên thế giới đã đi trước rất nhiều, trong việc nhận thức cũng như hoàn thiện hệ thống hành lang pháp lý về an toàn thông tin trên không gian mạng. Việt Nam cũng đang thể hiện được vai trò to lớn của dữ liệu, bởi kinh tế số là nền kinh tế dựa trên dữ liệu.

Tuy nhiên, hiện nay hành lang pháp lý để quản lý, khai thác, chia sẻ dữ liệu của nước ta gần như còn bỏ trống. Bên cạnh đó, cần coi dữ liệu là tài nguyên quý của quốc gia.

Có thể thấy, cuộc cách mạng công nghệ lần thứ tư là cuộc cách mạng về thể chế, không chỉ riêng vấn đề công nghệ. “Công nghệ là điều không thể thiếu nhưng cần có thể chế để ứng dụng công nghệ tạo ra những môi trường kinh doanh mới”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Theo đó, chuyển đổi số cần có thể chế số, song dữ liệu cần có hành lang pháp lý phù hợp để đảm bảo hoạt động liên quan được diễn ra hiệu quả.

Ông cho biết thêm, Bộ Thông tin và Truyền thông đang đề xuất, xây dựng và sửa đổi 2 Luật, đó là Luật Giao dịch điện tử, thứ hai là Luật Công nghiệp công nghệ số.

Cụ thể, sẽ có những hành lang pháp lý quy định về dữ liệu trong giao dịch, Luật Công nghiệp Công nghệ số là luật chung để quy định toàn bộ thông tin, vấn đề liên quan tới dữ liệu: khai thác, quản lý kinh doanh…

>> Phát triển ứng dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ chuyển đổi số quốc gia

Về vấn đề bảo vệ an toàn thông tin trên không gian số được đặc biệt lưu tâm, trình bày về chủ đề này Đại tá, TS. Nguyễn Ngọc Cương, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng & Phòng chống tội phạm sử dụng Công nghệ cao, Bộ Công An chỉ ra 5 nhóm vấn đề chính.

Thứ nhất, minh bạch, công khai các hoạt động xử lý dữ liệu cá nhân của các chủ thể có liên quan.

Thứ hai, tăng cường sự quản lý của Nhà nước đối với các hoạt động xử lý dữ liệu cá nhân và đối với các hệ thống thu thập dữ liệu cá nhân trên quy mô lớn, có phạm vi toàn bộ cư dân mạng của quốc gia.

Thứ ba, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân phải được bảo đảm trong hoạt động xử lý dữ liệu cá nhân.

Thứ tư, cần có biện pháp bảo vệ dữ liệu cá nhân cần được quy định cụ thể trong văn bản pháp luật nhằm bảo đảm tính an toàn ở mức tối thiểu và khuyến nghị ở mức cao.

Cuối cùng, phải có mức xử lý phù hợp, đủ sức răn đe với hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.