Thủ tướng chỉ đạo cương quyết “tuyên chiến” với khai thác IUU

Đây là chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Công điện số 198/CĐ-TTg.

Công tác chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo "Thẻ vàng" là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, hàng đầu trước mắt; đồng thời có ý nghĩa lâu dài đối với phát triển bền vững ngành thủy sản, kiên quyết không để một bộ phận nhỏ ngư dân, doanh nghiệp vì lợi ích cá nhân, làm ăn phi pháp, vi phạm pháp luật, một số cán bộ, công chức thiếu trách nhiệm trong thực thi công vụ làm ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh quốc gia trên trường quốc tế, ảnh hưởng công bằng xã hội, tác động tiêu cực đến đời sống, sinh kế của đa số người dân làm ăn chân chính.

Chính vì vậy, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các Bộ trưởng, trưởng ngành, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố ven biển tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 10 tháng 4 năm 2024 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định, các ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các văn bản khác có liên quan, quyết liệt chỉ đạo và cương quyết "tuyên chiến" với hành vi vi phạm khai thác IUU, tập trung tối đa thời gian và nguồn lực để thực hiện đợt cao điểm các nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách sau.

Theo đó, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo rà soát, hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 38/2024/NĐ-CP ngày 05 tháng 4 năm 2024 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Hoàn thành trước ngày 25/10/2025. Tiếp tục hoàn thiện, hướng dẫn triển khai thực hiện hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT). Hoàn thành trước ngày 15/11/2025. Thiết lập kênh liên hệ với các tổ chức nghề cá khu vực, quốc gia tàu treo cờ, cấp giấy phép để xác minh, đối chiếu thông tin quản lý tàu, giấy phép khai thác, chuyển tải. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025.

Đồng thời, bố trí đủ nguồn lực để kiểm tra hồ sơ, giám sát khối lượng, thành phần loài thủy sản nhập khẩu tại cảng biển, tại nhà máy chế biến, xuất khẩu thủy sản; mua thông tin, truy cập cơ sở dữ liệu quốc tế để xác minh, đối chiếu thông tin tàu, sản phẩm thủy sản khai thác nhập khẩu vào Việt Nam. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025. Thực hiện kết nối, liên thông đồng bộ cơ sở dữ liệu theo dõi, cập nhật kết quả xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản của Bộ Quốc phòng và Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025.

Thủ tướng giao Bộ trưởng Bộ Quốc phòng chỉ đạo đưa vào sử dụng hệ thống kiểm soát tàu cá ngư dân trên các vùng biển. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025.

Chỉ đạo Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông Quân đội (Viettel) đưa vào sử dụng hệ thống cảnh báo mất kết nối VMS, e-logbook. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025. Áp dụng hệ thống báo cáo vị trí tàu cá tự động khi mất kết nối hệ thống VMS trên biển tại Trung ương và địa phương. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025. Hoàn thiện hệ thống giám sát tàu cá, cơ chế đồng bộ dữ liệu, báo cáo vị trí tàu cá; phân tích trường hợp tàu cá do hệ thống VMS cảnh báo vi phạm để thông báo đến cơ quan, lực lượng chức năng xử lý theo quy định. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025.

Đồng thời, hoàn thành hệ thống theo dõi, giám sát, cảnh báo tàu cá; số hóa toàn diện công tác quản lý tàu cá (trong đó có việc kiểm soát tàu cá ra, vào cảng) tích hợp với dữ liệu về dân cư, chia sẻ, kết nối liên thông giữa các ngành, các địa phương để phục vụ công tác quản lý hoạt động đánh bắt hải sản của các lực lượng trên biển, trên bờ và cung cấp các dịch vụ công, đảm bảo đúng, đủ, sạch, sống, công khai, minh bạch. Và các ứng dụng phục vụ quản lý hoạt động khai thác IUU: truy xuất nguồn gốc, quản lý tàu cá và ngư dân xuất, nhập bên trên VNelD; cảnh báo mất kết nối VMS tự động và tuân thủ quy định khi bị mất kết nối VMS, vượt ranh giới. Hoàn thành trước ngày 15/11/2025.

Điều phối, bố trí tối đa lực lượng, phương tiện (Cảnh sát biển, Biên phòng, Hải quân, Công an, Kiểm ngư trung ương, Kiểm ngư địa phương,...) thực hiện đợt cao điểm tuần tra, kiểm tra, kiểm soát thường xuyên, liên tục trên các vùng biển giáp ranh với các nước như Malaysia, Thái Lan, Indonesia và các đảo, cửa biển, cửa sông, cửa lạch, bãi ngang ven biển... để ngăn chặn, xử lý tàu cá vi phạm khai thác IUU đến khi kết thúc đợt thanh tra lần thứ 5 của Ủy ban châu Âu. Hoàn thành trước ngày 15/11/2025.

Bên cạnh đó, thực hiện kết nối, liên thông đồng bộ giữa cơ sở dữ liệu kiểm soát phương tiện của Bộ Quốc phòng và hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử (eCDT) của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025. Tập trung xác minh, xử lý vi phạm về VMS, vượt ranh giới cho phép khai thác trên biển, gửi, vận chuyển thiết bị VMS, vi phạm khai thác hải sản bất hợp pháp ở vùng biển nước ngoài từ năm 2024 đến nay theo thẩm quyền quy định tại Nghị định số 38/2024/NĐ-CP. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025.

Tại Công điện số 198, Thủ tướng giao Bộ trưởng Bộ Công an chỉ đạo đưa vào sử dụng hệ thống kiểm soát tàu cá và ngư dân xuất nhập bến trên VNelD. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025. Kiểm kê và định danh toàn bộ tàu cá hiện có để quản lý. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025. Làm việc với các ngư dân đã bị bắt giữ, xử lý ở nước ngoài và được trả về để xác định đối tượng chủ mưu, môi giới đưa tàu cá và ngư dân vi phạm vùng biển nước ngoài. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025.

Thủ tướng cũng giao Bộ trưởng Bộ Ngoại giao chỉ đạo làm việc với lực lượng chức năng nước sở tại, thuyền trưởng đang bị giam giữ ở nước ngoài để điều tra, thu thập bằng chứng, xử lý triệt để các vụ việc vi phạm theo quy định. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025. Cung cấp thông tin chi tiết của tàu cá và ngư dân bị nước ngoài bắt giữ năm 2024 và 2025 để các cơ quan có thẩm quyền trong nước xử lý theo quy định của pháp luật. Hoàn thành trước ngày 30/10/2025.