Thủ tướng: “Đánh chuột nhưng không vỡ bình” khi tháo gỡ khó khăn 1.533 dự án

Sáng 30/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp với Ban Chỉ đạo về rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án để nghe báo cáo về tình hình rà soát, đánh giá, tìm giải pháp tiếp tục tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các dự án đang tồn đọng.

Tập trung tháo gỡ vướng mắc

Tính đến ngày 25/3, theo báo cáo của Bộ Tài chính – cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo, cả nước có 1.533 dự án gặp khó khăn, vướng mắc. Trong đó, có 338 dự án đầu tư công, 1.126 dự án đầu tư ngoài ngân sách và 69 dự án PPP. Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng nhận được phản ánh từ doanh nghiệp về 12 dự án đang gặp trở ngại.

Bộ Tài chính đã bước đầu phân loại các khó khăn, vướng mắc thành 17 nhóm chính, bao gồm: xử lý tài sản công, quản lý và bố trí vốn đầu tư công, chuyển mục đích sử dụng đất, dừng hoặc thu hồi dự án… Đồng thời, các dự án cũng được phân loại theo thẩm quyền xử lý, từ cấp Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng đến các bộ, ngành và địa phương.

Chính phủ đã trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 170/2024/QH15 nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại TP.HCM, Đà Nẵng và Khánh Hòa. Đồng thời, Nghị quyết số 171/2024/QH15 được ban hành để thí điểm triển khai dự án nhà ở thương mại theo cơ chế thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết 233/NQ-CP về chủ trương tháo gỡ khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo. Dự kiến, trong đầu tháng 4, các cơ quan sẽ trình Chính phủ nghị quyết xử lý vướng mắc đối với 5 dự án tại TP.HCM.

Riêng hai dự án Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức cơ sở 2, Chính phủ đã có Nghị quyết số 34/NQ-CP, đồng thời thống nhất bố trí thêm ngân sách từ nguồn tăng thu năm 2024, đảm bảo hoàn thành trong năm 2025, sớm đưa vào phục vụ nhân dân.

Bảo đảm công khai, minh bạch

Phát biểu tại cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc tháo gỡ khó khăn, ách tắc tại các dự án tồn đọng, kéo dài là nhiệm vụ trọng tâm, nhằm tránh lãng phí nguồn lực của Nhà nước, doanh nghiệp và xã hội.

Theo Thủ tướng, đây không chỉ là giải pháp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, dự kiến đạt 8% trong năm 2025 và hướng tới mức hai con số trong các năm tiếp theo, mà còn tạo việc làm, ổn định sinh kế cho người dân, cải thiện cảnh quan môi trường.

Bên cạnh đó, Thủ tướng khẳng định việc tháo gỡ vướng mắc phải đi đôi với xác định rõ trách nhiệm của từng tập thể, cá nhân để xử lý thỏa đáng, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí, qua đó giải tỏa bức xúc trong nhân dân. Đồng thời, Chính phủ khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám đột phá vì lợi ích chung, đảm bảo môi trường minh bạch và công bằng trong thực thi chính sách.

Trước khối lượng công việc lớn, nội dung phức tạp và thời gian gấp rút, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh yêu cầu phải nâng cao quyết tâm, nỗ lực hết sức, hành động quyết liệt, hiệu quả. Mọi công việc cần được triển khai có trọng tâm, trọng điểm, với sự phân công cụ thể, rõ ràng về người thực hiện, nhiệm vụ, thời gian, sản phẩm, trách nhiệm và thẩm quyền.

Thủ tướng yêu cầu cấp nào có vướng mắc thì cấp đó phải chủ động tháo gỡ, ai có thẩm quyền thì người đó giải quyết, tuyệt đối không đùn đẩy, né tránh. Quá trình xử lý phải bảo đảm công khai, minh bạch, bình đẳng, hướng đến lợi ích chung. Đồng thời, trách nhiệm của cá nhân, tập thể sẽ được làm rõ đến đâu thì xử lý đến đó, không để xảy ra tình trạng “sai chồng sai” hay tạo tiền lệ cho các vi phạm tiếp theo. "Đánh chuột nhưng không vỡ bình", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng yêu cầu tập trung giải quyết dứt điểm 1.533 dự án đã có báo cáo, đồng thời tiếp tục xử lý các dự án phát sinh theo nguyên tắc “rõ tới đâu, làm tới đó”, đảm bảo chắc chắn, hiệu quả, không cầu toàn nhưng cũng không nóng vội. Với những vấn đề mang tính cá biệt, cần đề xuất cơ chế đặc thù để tháo gỡ.

Về thời hạn, Thủ tướng nhấn mạnh, các thủ tục liên quan phải được hoàn thành trước ngày 30/5. Riêng với các dự án gặp vướng mắc về mặt bằng, Thủ tướng yêu cầu chính quyền địa phương, đặc biệt là cấp cơ sở, phải chủ động xử lý triệt để. Việc hỗ trợ người dân phải dựa trên cơ sở pháp luật, điều kiện thực tế và khả năng của địa phương, đảm bảo quyền lợi hợp pháp, chính đáng, đồng thời có chính sách phù hợp đối với những đối tượng đặc biệt, người khó khăn, yếu thế.

Bên cạnh đó, Thủ tướng yêu cầu xử lý nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm, chây ỳ, chống đối, nhằm đảm bảo tiến độ triển khai các dự án, tránh lãng phí nguồn lực và tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng cũng yêu cầu rà soát các quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch chuyên ngành, nhằm đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất với hệ thống quy hoạch chung, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng để triển khai các dự án.

Đối với những vướng mắc liên quan đến đất đai và các dự án nằm trong kết luận thanh tra, kiểm tra hoặc bản án, sẽ đề xuất Quốc hội cho phép các địa phương, bộ, ngành vận dụng cơ chế đặc thù đã được thông qua tại các Nghị quyết 170 và 171, áp dụng với các dự án có tính chất tương tự.

Với các dự án đã triển khai nhưng gặp sai phạm trong quá trình thực hiện và khó thu hồi, Thủ tướng chỉ đạo nghiên cứu giải pháp tháo gỡ, cho thời gian khắc phục hậu quả, đảm bảo nguyên tắc hiệu quả, nhân văn và phù hợp thực tiễn. Việc xử lý sẽ ưu tiên các biện pháp kinh tế, dân sự, hành chính trước khi áp dụng các biện pháp khác, đồng thời đảm bảo không bỏ sót sai phạm, không để thất thoát tài sản nhà nước nhưng vẫn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và doanh nghiệp.

Riêng các dự án khó khăn, vướng mắc nhưng chưa có quy định của pháp luật để điều chỉnh và cũng không áp dụng được cơ chế chính sách đặc thù đã được Quốc hội ban hành thì phải nghiên cứu, đề xuất Quốc hội tại kỳ họp sắp tới.