Thủ tướng: Xây dựng pháp luật phải xuất phát từ thực tiễn

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh tại phiên họp Chính phủ chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 9/2025 (phiên thứ hai), diễn ra ngày 13/9. Phiên họp tập trung thảo luận 10 dự án luật và một dự thảo nghị quyết, dự kiến trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 sắp tới.

Danh mục các nội dung bao gồm: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng; Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo; Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn; Luật Xây dựng (sửa đổi); Luật Quản lý thuế (sửa đổi); Luật Quản lý nợ công (sửa đổi); Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi); Luật Thống kê (sửa đổi); Luật Giá (sửa đổi); Luật Đầu tư (sửa đổi); cùng một nghị quyết về cơ chế, chính sách đặc biệt thực hiện Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế.

Từ đầu nhiệm kỳ, công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế được Chính phủ coi là nhiệm vụ trọng tâm. Đã có 43 phiên họp chuyên đề, nhiều hội nghị toàn quốc và hàng chục hội nghị triển khai thi hành luật, nghị quyết được tổ chức. Riêng trong năm 2025, Chính phủ tiến hành 10 phiên họp chuyên đề, xem xét khoảng 90 hồ sơ dự án luật và nghị quyết.

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, dự kiến khai mạc tháng 10/2025, sẽ là kỳ họp cuối nhiệm kỳ, đồng thời có số lượng dự án luật, nghị quyết nhiều nhất từ trước tới nay. Chính phủ dự kiến trình khoảng 120 hồ sơ, trong đó có 50 dự án luật, nghị quyết, 24 tờ trình và 44 báo cáo công tác.

Trong vòng chưa đầy 10 ngày đầu tháng 9, Chính phủ đã tổ chức 4 phiên họp, riêng 3 phiên về chuyên đề pháp luật đã xem xét 32 hồ sơ dự án để kịp trình Quốc hội tại Kỳ họp tới.

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh thể chế là một trong ba đột phá chiến lược, được coi là “đột phá của đột phá”. Khi còn những điểm nghẽn, vướng mắc thì phải tháo gỡ để khơi thông nguồn lực cho phát triển nhanh và bền vững.

Ông dẫn lại ý kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm tại các cuộc làm việc gần đây, khẳng định cần đổi mới tư duy trong xây dựng pháp luật, biến thể chế từ điểm nghẽn thành lợi thế cạnh tranh, chuyển từ quản lý sang kiến tạo phát triển, đặt người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.

Thủ tướng yêu cầu các bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ tập trung trí tuệ, công sức cho công tác này, với tinh thần đổi mới, hành động quyết liệt, hiệu quả, không cầu toàn, không nóng vội. Các chủ trương, nghị quyết của Đảng cần được cụ thể hóa thành luật, nghị quyết; đồng thời phải bám sát thực tiễn, xử lý kịp thời những vấn đề mới nảy sinh mà pháp luật chưa điều chỉnh hoặc đã lạc hậu.

Người đứng đầu Chính phủ cũng lưu ý việc hội nhập phải hài hòa giữa pháp luật Việt Nam và luật pháp quốc tế, tuân thủ cam kết, đồng thời phát huy hợp tác và chủ nghĩa đa phương. Điều này vừa giúp Việt Nam tham gia giải quyết các vấn đề toàn cầu, vừa hạn chế ảnh hưởng tiêu cực đến trong nước.

Theo Thủ tướng, các nội dung được xem xét lần này nhằm hoàn thiện khung khổ pháp lý, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, thuận lợi, thu hút đầu tư, đồng thời bảo vệ quyền lợi người dân và doanh nghiệp. Đây cũng là cơ sở để tăng cường phòng, chống tham nhũng, bảo đảm quyền công dân trong khiếu nại, tố cáo, cũng như tạo cơ chế chính sách để Việt Nam chủ động hội nhập quốc tế.

Thủ tướng đề nghị các thành viên Chính phủ và đại biểu phát biểu ngắn gọn, rõ ràng, đi thẳng vào vấn đề, đảm bảo “6 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ kết quả, rõ thẩm quyền. Ông nhấn mạnh yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), đồng thời tiếp thu ý kiến nhân dân, chuyên gia và giới khoa học để hoàn thiện hồ sơ, dự án luật, nghị quyết trình Quốc hội, bảo đảm đúng tiến độ và chất lượng.