Thuế, phí cao cản trở người Việt mua ô tô hiện đại và an toàn

TRẦN THỦY• 16/11/2023 04:31

Thuế, phí ô tô tại Việt Nam quá cao, đang cản trở việc mua sắm những chiếc xe mới nhất và an toàn nhất. Người dân sẽ tiếp tục sử dụng những dòng xe cũ, lỗi thời, gây rủi ro khi tham gia giao thông.

>>Thu nhập thấp, giá bán cao, ước mơ ô tô xa tầm với

Không dám “mơ” xe tốt

Một nghiên cứu mới đây của Đại học RMIT (Úc) cho thấy, các dòng xe ô tô hiện đại không chỉ thân thiện hơn với môi trường mà cũng chú trọng nhiều đến sự an toàn. Nhiều dòng xe được chào bán trên thị trường hiện nay tích hợp hàng loạt công nghệ thông minh, giúp giảm tai nạn, như phần mềm nhận dạng khuôn mặt để tránh ngủ gật, hệ thống giám sát áp suất lốp, cảnh báo va chạm phía trước hoặc cảnh báo đi chệch làn đường, phát hiện điểm mù, phát hiện tài xế buồn ngủ, kiểm soát đổ đèo, hệ thống nhìn ban đêm, hệ thống hỗ trợ đỗ xe... Nhưng những công nghệ này là vô nghĩa đối với những người không có đủ khả năng tài chính để trang bị chúng.

Với những chiếc xe được trang bị công nghệ này, đều là xe hiện đại, tại Việt Nam có giá bán từ gần 1 tỷ đồng trở lên, nên chỉ có số ít người tiêu dùng có đủ khả năng tài chính để mua nó. Mức thuế, phí cao áp lên ô tô tại Việt Nam đang cản trở việc mua sắm những chiếc xe mới nhất và an toàn nhất trên thị trường.

ccc

Thuế, phí cao trong khi thu nhập của phần lớn người dân còn thấp khiến nhiều người không thể sở hữu những chiếc ô tô hiện đại. (Ảnh minh họa)

Bộ Công thương cho biết, giá xe tại Việt Nam cao hơn gần 2 lần so với các nước trong khu vực (Thái Lan và Indonesia) và con số này còn lớn hơn nếu so với các nước có ngành công nghiệp ô tô đã phát triển ổn định như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc...Nguyên nhân lớn nhất khiến giá xe tại Việt Nam cao là do thuế và phí cao, đồng thời sản lượng tích lũy trong nước thấp.

Hiện tại, chỉ 3 khoản thuế (nhập khẩu, tiêu thụ đặc biệt và giá trị gia tăng) đã chiếm từ 40-55% giá bán các mẫu xe sử dụng động cơ đốt trong, có dung tích xi lanh từ 3.0L trở xuống. Chưa kể, để được lưu thông, người mua xe còn phải chi thêm 10-12% lệ phí trước bạ và các loại phí khác. Thuế, phí cao trong khi thu nhập của phần lớn người dân còn thấp khiến nhiều người không thể sở hữu những chiếc ô tô hiện đại.

Theo chuyên gia Ngô Trí Long, giá bán lẻ của một chiếc ô tô thực tế là bảng cộng gộp của giá thành sản phẩm, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng và chi phí phân phối, bán hàng... Khi chưa có thuế, giá của một chiếc xe sản xuất tại Việt Nam cũng không cao hơn nhiều so với khu vực. Nhưng cộng thêm thuế phí vào thì cao vọt. Hiện tại, người Việt Nam không dám “mơ” xe giá rẻ mà ngay cả mức giá hợp lý và ngang bằng với các nước phát triển thôi, chúng ta cũng vẫn phải “mơ”.

Ô tô cũ nát rủi ro cao

>>Ô tô cũ 70 triệu đồng rao bán nhan nhản, mua về vừa lái vừa run

Theo tính toán hiện nay, một lao động có thu nhập từ 15 - 20 triệu đồng/tháng, để đảm bảo cuộc sống, chỉ có thể chọn mua ô tô cỡ nhỏ như: Kia Morning, Hyundai i10, Toyota Wigo, Honda Brio… giá từ 350-450 triệu đồng. Đây là xe thuộc phân khúc hạng A, không có nhiều công nghệ hiện đại, độ an toàn không cao, chỉ có mục đích chính là che nắng che mưa, đỡ khổ khi tham gia giao thông. Thu nhập từ 15-20 triệu/tháng tương đương với trên 7.000 - 10.000 USD/năm, tức là cao gấp đôi thu nhập bình quân đầu người cả nước hiện nay. Cũng không phải có nhiều người Việt Nam đạt mức thu nhập này.

ccc

Tá hỏa khi phát hiện vỏ lon nước ngọt trám trong lỗ thủng trong khung ô tô cũ.

Với thu nhập thấp hơn, nếu vẫn khát khao sở hữu ô tô thì chỉ có cách tìm mua xe cũ giá rẻ. Đấy là lý do nhiều người Việt tìm đến những chiếc xe cũ đời sâu. Trên thị trường ô tô cũ hiện nay, không thiếu những chiếc xe có giá trên dưới 100 triệu đồng, được rao bán. Thậm chí có xe giá chỉ vài chục triệu đồng, ngang với một chiếc xe máy mới. Tuy nhiên, năm sản xuất của chúng đều rất sâu, tuổi đời xe từ 15-30 năm. Việc mua những chiếc ô tô cũ như này, sẽ giúp chủ xe không phải băn khoăn về tài chính. Thích là mua được ngay, có thể “lên đời” ô tô bất cứ lúc nào. Tuy nhiên, xe quá cũ, giá quá rẻ, thì rủi ro sẽ rất cao.

Câu chuyện về một khách hàng tại Thanh Hóa, mua chiếc ô tô cũ Kia Pride đời 2004, tá hỏa khi phát hiện dưới lớp sơn bả, khung xe có lỗ thủng được trám bằng vỏ lon nước ngọt, khi chia sẻ trên mạng, đã khiến mọi người lo ngại. Mặc dù có rất nhiều lời khuyên hãy tránh xa những chiếc xe có tuổi đời quá cao, bởi rất rủi ro, nhưng không ít người tiêu dùng vẫn lựa chọn mua nó.

Còn theo Nghiên cứu của Đại học RMIT, khi người dân không thể mua những chiếc xe hiện đại do mức thuế cao, họ sẽ tiếp tục sử dụng những dòng xe cũ, với các tính năng an toàn lỗi thời, cho đến khi hỏng thì thôi. Đây là mối hiểm nguy cho mọi người tham gia giao thông, cùng với đó là gây ô nhiễm môi trường nặng nề.

Nghiên cứu của Đại học RMIT cũng chỉ ra, số lượng ca tử vong do tai nạn ô tô có thể giảm 7,5% nếu thuế ô tô giảm 10%. Khi thuế giảm thì nhà sản xuất có điều kiện tích hợp những công nghệ mới và giữ giá bán hợp lý.