Gửi bình luận
Việt Nam là một trong số ít quốc gia Đông Nam Á được hưởng lợi từ căng thẳng thương mại đang diễn ra giữa các nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình, ông Donald Trump đã phát động cuộc chiến thuế quan nhằm vào hàng trăm tỷ đô la Mỹ hàng hóa Trung Quốc. Lúc đó, tất cả đều lo lắng bị cuốn vào cuộc chiến thương mại này.
Nhưng vài năm sau đó, tổng kết lại, từ thời điểm hàng Trung Quốc chịu thuế cao, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ tăng đều đặn 25% mỗi năm. Đà phát triển này kéo dài đến hết nhiệm kỳ của ông Joe Biden, đưa tổng kim nghạch hai chiều Việt - Mỹ đạt 113 tỷ đô la Mỹ.
Việt Nam là một trong số ít quốc gia Đông Nam Á được hưởng lợi từ căng thẳng thương mại đang diễn ra giữa các nền kinh tế lớn nhất thế giới. Không chỉ là thương mại, mảng đầu tư nước ngoài của Việt Nam cũng đã chứng kiến dòng chảy vốn đầu tư từ Trung Quốc sang nước ta. Kết thúc năm 2024, nhà đầu tư từ Trung Quốc đã rót gần 4,5 tỷ đô la Mỹ vào Việt Nam - tăng 78% so với năm trước.
Ông Trump đã trở lại Nhà trắng, với kịch bản kinh tế thương mại gần giống với nhiệm kỳ đầu: Tăng thuế đối với chất bán dẫn của Trung Quốc từ 25% lên 50%; áp thuế 100% đối với xe điện của Trung Quốc, 50% đối với pin mặt trời và 25% đối với thép, nhôm, pin EV và các khoáng sản quan trọng.
Ông Trump còn tuyên bố rằng sẽ áp thuế từ 10 đến 20% đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu. Điều này khác với mức thuế 60% trở lên đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Mỹ.
Câu hỏi quan trọng lúc này là Việt Nam có thể kéo dài lợi thế trong bối cảnh cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung sẽ tiếp tục làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu? Rõ ràng, Việt Nam có nhiều thứ để cung cấp hơn.
Đầu tiên, khi Trung Quốc chuyển trọng tâm sang các sản phẩm có giá trị gia tăng cao hơn, Việt Nam có thể lấp đầy khoảng trống còn lại trong khâu lắp ráp của quy trình sản xuất.
Với làn sóng đầu tư mới, các nhà lãnh đạo cấp cao của Việt Nam đã nhấn mạnh quyết tâm của đất nước trong việc đẩy nhanh cải cách, cam kết tạo ra một môi trường kinh doanh cạnh tranh bằng cách tinh giản các thủ tục hành chính và thúc đẩy các hoạt động bền vững.
Sẽ có lợi cho các cuộc đàm phán thuế quan nếu Việt Nam tự tạo thêm giá trị cho sản phẩm trước khi xuất khẩu sang Mỹ, đặc biệt là từ các công ty trong nước. Ví dụ, các công ty sản xuất pin mặt trời có cơ hội gia tăng xuất khẩu vào Mỹ khi những nhà sản xuất của Trung Quốc tại Đông Nam Á bị đánh thuế cao.
Bên cạnh đó, làm cân bằng cán cân thương mại với Trung Quốc và Mỹ. Từ năm 2019 đến năm 2023, Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ tăng 34 tỷ đô la Mỹ, trong khi nhập khẩu vào Việt Nam từ Trung Quốc tăng 30 tỷ đô la Mỹ. Việt Nam đạt được thặng dư thương mại rất cao với Mỹ nhưng thâm hụt lớn với Trung Quốc.
Có nghĩa Việt Nam có thể sẽ phải mua nhiều hàng hóa hơn từ Mỹ. Đây có thể trở thành xu hướng thương mại sau khi ông Trump lên nắm quyền. Đồng thời, các hoạt động thương mại có dấu hiệu gian lận từ bên kia biên giới cần được kiểm soát chặt chẽ hơn.
Ngay cả khi bị áp thuế mới, một số ngành như may mặc và dệt may vẫn có thể giành được lợi thế xuất khẩu so với đối thủ cạnh tranh là Trung Quốc, Pakistan. Tỷ phú Elon Musk, người dự kiến sẽ đóng vai trò chính thức trong chính quyền Trump, đã bày tỏ sự ủng hộ đối với Việt Nam.
