Tiếp tục giảm thuế VAT 2%: “Cú hích” cho tăng trưởng

Tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Chính phủ đã trình Quốc hội Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng theo Nghị quyết số 43/2022/QH15 theo hướng mở rộng hơn đối tượng áp dụng.

Chia sẻ tại Tờ trình, cơ quan soạn thảo cho biết, Dự thảo Nghị quyết lần này có sự thay đổi nội dung so với quy định tại các Nghị quyết trước đây. Theo đó, thuế VAT có các loại hàng hóa, dịch vụ chịu thuế VAT và không chịu thuế VAT (có hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế VAT, có hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu áp dụng thuế suất 0%, có hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất 5% và có hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất 10%) thì chỉ giảm thuế đối với hàng hóa, dịch vụ chịu thuế suất 10%.

Cụ thể, Dự thảo quy định, giảm 2% thuế suất thuế VAT đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% (còn 8%), trừ một số nhóm hàng hóa, dịch vụ như: Viễn thông, hoạt động tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, sản phẩm kim loại, sản phẩm khai khoáng (trừ than), sản phẩm hàng hóa và dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt (trừ xăng).

Mặc dù theo ước tính của cơ quan soạn thảo, việc giảm thuế như đề xuất dự kiến số giảm thu ngân sách Nhà nước trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026 khi thực hiện đề xuất trên tương đương khoảng 121,74 nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, nhìn nhận về chính sách này, nhiều ý kiến cho hay, đây là giải pháp cần thiết tạo “cú hích” cho tăng trưởng.

Bởi, chính sách giảm thuế VAT được coi là một trong số những chính sách tài khóa có hiệu lực ngay trong việc kích thích tiêu dùng, đặc biệt, khi thời gian tới sẽ tổ chức đại hội Đảng các cấp và tổ chức sắp xếp chính quyền hai cấp. Khi đó, Ban chấp hành khoá mới sẽ tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2025-2030, nên việc giảm thuế sẽ kích thích hoạt động sản xuất kinh doanh.

Đặc biệt, đây sẽ là sự động viên của Đảng và Nhà nước với người dân và doanh nghiệp khi bắt tay vào thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn tới, tiến tới hoàn thành Chiến lược phát triển kinh tế giai đoạn 2021-2030.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục giảm thuế VAT trong bối cảnh hiện nay, đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long cho rằng, đây là biện pháp hướng vào tiêu dùng nội địa nhằm thúc đẩy tăng trưởng, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng 8% đã đề ra.

“Việc giảm thuế VAT sẽ trực tiếp giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó kích thích sản xuất kinh doanh, tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong 6 tháng cuối năm 2025 và cả năm 2026”, đại biểu bày tỏ.

Theo đại biểu, đối với người dân và doanh nghiệp, việc giảm 2% mức thuế VAT sẽ góp phần giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ. Đồng thời, giúp doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm, giúp sản phẩm của doanh nghiệp tăng khả năng cạnh tranh.

Dẫn chứng cho nhận định đã nêu, đại biểu chỉ rõ, nhìn lại những hiệu quả rõ rệt mà chính sách giảm thuế VAT đã mang lại trong những năm qua cho thấy, năm 2022, chính sách đã hỗ trợ doanh nghiệp và người dân khoảng 51,4 nghìn tỷ đồng, giúp tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 19,8% so với năm 2021, đóng góp quan trọng vào sự phục hồi kinh tế.

Năm 2023, tiết kiệm được khoảng 23,4 nghìn tỷ đồng trong 6 tháng cuối năm, giúp tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,6%. Năm 2024, tổng mức hỗ trợ đạt 49 nghìn tỷ đồng, góp phần vào tăng trưởng GDP 7,09%, kiểm soát lạm phát với CPI tăng 3,63%, và xuất siêu ước đạt 24,77 tỷ USD.

Trong 2 tháng đầu năm 2025, ước tính giảm khoảng 8,3 nghìn tỷ đồng thuế VAT, giúp tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 9,4% so với cùng kỳ, và cán cân thương mại hàng hóa tiếp tục xuất siêu 1,47 tỷ USD.

“Những con số này là minh chứng rõ ràng cho vai trò quan trọng của chính sách giảm thuế VAT trong việc kích thích kinh tế, ổn định thị trường và hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp, người dân”, đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh nhấn mạnh.

Còn theo đại biểu Trần Hoàng Ngân – Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hồ Chí Minh, có ý kiến cho rằng, việc kéo dài thời gian giảm 2% thuế suất VAT sẽ làm thất thu nguồn thu vào ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, qua thực tế triển khai, việc giảm thuế cho thấy nguồn thu ngân sách vẫn tăng.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh, để thực hiện được mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2025 từ 8% trở lên thì tổng mức bán buôn, bán lẻ và doanh thu tiêu dùng phải tăng trưởng. Do đó, việc giảm 2% thuế suất VAT không nên chỉ áp dụng đối với một số mặt hàng mặt hàng, thúc đẩy việc bán buôn, bán lẻ mà cần áp dụng cho tất cả các mặt hàng, trong đó có sản phẩm công nghệ, viễn thông...

Xoay quanh đề xuất tiếp tục giảm thuế VAT 2%, trước đó không ít chuyên gia cũng cho rằng, các lần giảm thuế trước đây cho thấy đã hỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh tốt hơn, góp phần kích thích tăng trưởng kinh tế. Và trong bối cảnh, nhiều doanh nghiệp vẫn đang gặp khó khăn và chưa phục hồi hoàn toàn, việc tiếp tục giảm 2% thuế VAT trong 6 tháng cuối năm 2025 và kéo dài sang năm 2026 là hợp lý để kích thích sản xuất và tiêu dùng, thúc đẩy mục tiêu tăng trưởng.

Được biết, theo Chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, tại phiên họp ngày 17/6 tới đây, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng.