Buôn bán, kinh doanh hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ trên địa bàn TP HCM vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt là các mặt hàng thực phẩm, thuốc chữa bệnh, bảo vệ sức khỏe…
Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Quang Huy - Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) - Sở Công Thương TP HCM về tình trạng hình buôn lậu hàng giả, hàng nhái trên địa bàn TP HCM.
Ông đánh giá như thế nào về tình trạng buôn lậu, kinh doanh hàng giả trên địa bàn TP HCM trong thời gian vừa qua?
Có thể nói, tình hình buôn lậu, kinh doanh hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, gian lận thương mại đến thời điểm này vẫn không có dấu hiệu giảm. Trong đó, các nguồn hàng hóa di chuyển vào địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh chủ yếu được tập kết tại các kho hàng, điểm trung chuyển, chứa trữ và được bày bán, kinh doanh tại các tuyến phố du lịch, địa bàn nổi cộm, trọng điểm, trung tâm thương mại, đặc biệt trong đó nổi cộm là phục vụ cho các hoạt động kinh doanh trên thương mại điện tử; các đối tượng kinh doanh hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng kém chất lượng tận dụng triệt để các nền tảng trực tuyến (website, mạng xã hội, sàn TMĐT) để hoạt động nên tình hình diễn ra phức tạp, khó kiểm soát.
Đặc biệt, tình hình sản xuất, buôn bán, kinh doanh hàng giả, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ diễn biến phức tạp, quy mô lớn, đặc biệt là đối với các mặt hàng thực phẩm, thuốc chữa bệnh, sữa và thực phẩm bảo vệ sức khỏe.
Và từ cơ sở đó, lực lượng Quản lý thị trường Thành phố đã tăng cường đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi vi phạm buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vi phạm bản quyền, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các vụ việc kinh doanh hàng nhập lậu, sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, đặc biệt là các vi phạm trên môi trường thương mại điện tử.
Lực lượng Quản lý thị trường TP HCM đã có chương trình hành động cụ thể gì trước những diễn biến phức tạp nêu trên, thưa ông?
Trước những diễn biến phức tạp nêu trên, QLTT đã chỉ đạo, tổ chức thực nghiêm các Công điện, Chỉ thị của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, nhiệm vụ trọng tâm là Công điện số 40/CĐ-TTg ngày 17 tháng 4 năm 2025 về xử lý vụ việc sản xuất, phân phối sữa giả; Công điện số 41/CĐ-TTg ngày 17 tháng 4 năm 2025 về xử lý vụ việc sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thực phẩm bảo vệ sức khỏe; Công điện số 55/CĐ-TTg ngày 02 tháng 5 năm 2025 về tăng cường phối hợp, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân liên quan đến sản xuất, buôn bán thuốc chữa bệnh giả, sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả; Công điện số 65/CĐ-TTg ngày 15 tháng 5 năm 2025 về mở đợt cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; Chỉ thị số 13/CT-TTg ngày 17 tháng 5 năm 2025 về tăng cường công tác chống buôn lậu gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới; Công điện số 82/CĐ-TTg ngày 04 tháng 6 năm 2025 về tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Bên cạnh đó, QLTT TP HCM cũng đã yêu cầu các Đội Quản lý thị trường tăng cường nắm tình hình tại địa bàn để kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật về giá; kinh doanh hàng hóa nhập lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng, không đảm bảo an toàn thực phẩm và các hành vi gian lận khác; chú trọng các mặt hàng thiết yếu như xăng dầu, vàng, vật tư nông nghiệp, lương thực, thực phẩm, thuốc tân dược, các loại vật tư, trang thiết bị y tế,…; chú trọng công tác giám sát, kiểm tra, kiểm soát các giao dịch thương mại điện tử, các trang mạng xã hội, xử lý nghiêm các hành vi kinh doanh hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng nhập lậu trong thương mại điện tử và các hành vi vi phạm thuộc chức năng, kiểm tra, xử lý của Quản lý thị trường.
Vậy, công tác phối hợp với lực lượng chức năng cùng các giải pháp căn cơ nhằm đẩy lùi tình trạng buôn lậu được QLTT TP HCM quan tâm như thế nào? thưa ông?
Sau khi thực hiện đồng bộ các giải pháp, kết quả kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính trong Quý 3 năm 2025 đối với các đơn vị, cá nhân cho thấy tình trạng vi phạm còn khá cao.
Cụ thể, sau khi kiểm tra 46 vụ thì cả 46 vụ vi phạm, trong đó có 01 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính/Quyết định tịch thu theo thẩm quyền của UBND/TP; 45 Quyết định xử phạt vi phạm hành chính/Quyết định tịch thu theo thẩm quyền của Quản lý thị trường.
Số tiền phạt hành chính của 46 quyết định xử phạt phát sinh trong Quý 3 năm 2025 là 1.241.250.000 đồng. Trong đó, giá trị hàng hóa vi phạm nói chung đối với tài sản có căn cứ và xác định thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính là đơn vị tính khác thì thực hiện tổng hợp số liệu theo đơn vị tính lên tới 5.343.520.000 đồng. Đặc biệt, trong kỳ, Chi cục Quản lý thị trường Thành phố đã chuyển cơ quan cảnh sát điều tra 09 vụ có dấu hiệu tội phạm về sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm.
Về công tác phối hợp liên ngành, Chi cục Quản lý thị trường Thành phố cử công chức tham gia các Đoàn kiểm tra liên ngành của Thành phố, phường/xã/đặc khu (Đoàn kiểm tra liên ngành phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm; Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật trong lĩnh vực nông nghiệp và thủy sản; Đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; Đoàn kiểm tra liên ngành an toàn thực phẩm) đã kiểm tra 64 vụ, không có vụ vi phạm.
Về các giải pháp, QLTT TP HCM đã quán triệt sâu sắc các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương, Ủy ban nhân dân Thành phố và Sở Công Thương Thành phố để triển khai thực hiện đầy đủ, đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn góp phần nâng cao hiệu quả thực thi công vụ, tạo môi trường lành mạnh cho hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nước. Bên cạnh đó, tập trung thực hiện các giải pháp bảo đảm cân đối cung cầu, bình ổn thị trường, không để gián đoạn, không tạo khoảng trống trong công tác quản lý thị trường.
Đồng thời, tập trung kiểm tra việc kinh doanh, vận chuyển trái phép hàng hóa trên thị trường nội địa; xây dựng các kế hoạch, phương án cụ thể, triển khai đồng bộ, thường xuyên hoạt động kiểm tra kiểm soát thị trường và xử lý vi phạm hành chính đối với hàng hóa nhập lậu, hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng hóa không bảo đảm an toàn thực phẩm; tập trung giám sát, kiểm tra trong thương mại điện tử; đặc biệt tăng cường kiểm tra việc niêm yết giá, bán hàng theo giá niêm yết, chống đầu cơ, găm hàng, tăng giá bất hợp lý trong các dịp lễ tết hoặc dịch bệnh, thiên tai. Song song đó, đẩy mạnh số hoá, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vào công tác quản lý điều hành, công tác kiểm tra, xử lý vi phạm hành chính; phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, các lực lượng chức năng trong đấu tranh chống buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng nhập lậu, hàng kém chất lượng, an toàn thực phẩm và tăng cường hợp tác, đẩy mạnh hoạt động trao đổi thông tin với các doanh nghiệp, hiệp hội ngành hàng để công tác kiểm tra, xử lý hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đạt hiệu quả. Đồng thời, đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục chính sách pháp luật cho tổ chức, cá nhân kinh doanh; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thông tin truyền thông kịp thời đưa tin về hoạt động kiểm tra, xử lý vi phạm của lực lượng Quản lý thị trường, các vụ việc điển hình nhằm giáo dục phòng ngừa chung và thông tin cảnh báo người tiêu dùng trong mua bán và sử dụng hàng hóa, dịch vụ trên thị trường.
Trân trọng cảm ơn ông!