Các trạm đổi pin dành cho xe điện đang phát triển mạnh tại nhiều thành phố lớn, sẽ ngày càng phổ biến, bởi sự tiện lợi và an toàn.
Khi xe máy điện phát triển nhanh, số lượng quá lớn sẽ khiến việc sạc pin truyền thống gặp nhiều thách thức. Khi đó, hạ tầng điện dân dụng khó đáp ứng đủ, nhiều tòa nhà chung cư không đủ chỗ cho sạc xe, tăng nguy cơ quá tải nguồn điện và cháy nổ. Chính vì thế, các trạm đổi pin sẽ trở thành giải pháp giải quyết những bất cập trên.
Theo khảo sát của các hãng xe điện, mô hình đổi pin được người tiêu dùng ưa chuộng nhất là những tài xế chạy dịch vụ, vì không phải mất hàng giờ cho việc sạc pin. Thao tác đổi pin chỉ mất vài phút, được nhóm người sử dụng xe điện tần suất cao đánh giá cao.
Hơn nữa, pin là bộ phận đắt đỏ nhất của xe điện, chiếm khoảng 30-40% giá trị phương tiện. Khi chuyển sang mô hình thuê pin và trả phí, sẽ giúp giá xe điện bán ra thấp hơn đáng kể so với xe kèm pin và người dùng cũng không phải lo pin xuống cấp.
Các trạm đổi pin được doanh nghiệp quản lý tập trung, sạc theo quy trình tự động, có cảm biến nhiệt, ngắt mạch, loại bỏ pin lỗi trước khi giao lại cho người dùng và được trang bị hệ thống chữa cháy, cảnh báo khi có tình huống nguy hiểm, nên đảm bảo an toàn cháy nổ.
Tại Đài Loan, các trạm đổi pin dành cho xe máy điện hiện đã phủ khắp hòn đảo. Công ty Gogoro đã sớm phát triển mạng lưới đổi pin từ 2011 đến nay đã trở thành hệ thống quy mô lớn nhất Đài Loan. Gogoro hiện có hơn 2.600 trạm đổi pin được triển khai trên toàn Đài loan, đáp ứng khoảng 340.000 lượt thay pin mỗi ngày. Lũy kế, hệ thống này đã thực hiện hơn 325 triệu lượt đổi pin kể từ khi hoạt động đến nay. Với giải pháp này, người dùng xe máy điện tại Đài Loan không còn phụ thuộc vào trạm sạc nữa.
Tại các đô thị lớn của Trung Quốc như Thâm Quyến, Thượng Hải, Quảng Châu, Nam Kinh… đang chứng kiến sự bùng nổ của mô hình đổi pin dành cho xe máy điện. Với hình thức này, người dân chỉ cần dừng lại vài phút tại trạm đổi pin là có thể tiếp tục hành trình, thay vì phải cắm sạc hàng giờ tại nhà hoặc các trạm sạc tập trung.
Trung Quốc hiện là thị trường xe máy lớn nhất thế giới, với ước tính hơn 420 triệu phương tiện đang lưu thông, vốn chủ yếu cho mục đích di chuyển cá nhân, giao hàng và vận chuyển nội đô. Số lượng xe lớn dẫn đến quá tải hạ tầng sạc tại nhiều thành phố, cộng với những vụ cháy tại các khu dân cư có nguyên nhân từ sạc xe điện, đã khiến các cơ quan chức năng siết chặt quy định. Yêu cầu di dời khu sạc ra không gian riêng hoặc cấm hoàn toàn việc sạc trong khu dân cư không đạt chuẩn. Lúc này, các trạm đổi pin trở thành giải pháp khả thi.
.jpg)
Tại Đông Nam Á sự phát triển các trạm đổi pin cũng ngày càng sôi động . Ở Indonesia, Công ty Swap Energi hiện đã vận hành hơn 1.300 trạm đổi pin tại các thành phố lớn. Indonesia đặt mục tiêu có 10.000 trạm đổi pin trong 2026. Ở Thái Lan, hạ tầng đổi pin mới ở giai đoạn đầu nhưng đã có bước khởi động rõ nét. Các doanh nghiệp tư nhân đang chi hàng chục nghìn tỷ bath với kế hoạch phát triển hàng nghìn trạm đổi pin tại các thành phố lớn.
Tại Việt Nam, Công ty VinFast đã công bố kế hoạch triển khai 150.000 trạm đổi pin dành cho xe máy điện trên quy mô toàn quốc, sẽ hoàn tất trong vòng 3 năm tới. Ngoài ra, các công ty như Selex Motors, TMT Motors, V- Green, Charge Plus… cũng hợp tác với các đối tác để phát triển hệ thống trạm sạc và đổi pin dành cho xe điện, với số lượng lên đến hàng chục ngàn trạm từ nay tới 2030. Tổng cộng có thể lên tới khoảng 200.000 trạm đổi pin, nhiều hơn cả số cây xăng hiện nay trên toàn quốc.
Xu hướng sử dụng xe điện đổi pin và trạm đổi pin sẽ ngày càng phố biến, bởi sự tiện lợi và an toàn. Qua đó thúc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang giao thông xanh.
