Gửi bình luận
Công nghệ và thương mại là những vấn đề quan ngại nhất của giới lập pháp Mỹ về Trung Quốc thông qua báo cáo mới nhất gửi tới Quốc hội ngay trước thềm thượng đỉnh Mỹ - Trung bên lề Hội nghị APEC 2023.
Báo cáo mới của Ủy ban thuộc Quốc hội Mỹ cho thấy nhiều nguy cơ đối đầu trong quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc
Theo đó, đánh giá thường niên về quan hệ Mỹ- Trung của Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Mỹ-Trung trình Quốc hội Mỹ được công bố vào ngày 14/11, cung cấp cái nhìn toàn diện về mối quan hệ giữa hai cường quốc trong năm qua.
>>APEC 2023: Đàm phán IPEF về thương mại đổ vỡ
Báo cáo năm 2023 cũng đã đưa ra các khuyến nghị chính sách cho Quốc hội Mỹ để quản lý mối quan hệ quan trọng này. 30 đề xuất đã được đưa ra trong báo cáo năm nay nêu bật chính sách đối ngoại ngày càng khó lường của Trung Quốc, đặc biệt là về công nghệ thông tin, bất chấp hai bên đã có những trao đổi cấp cao thời gian qua.
“Kết quả của các cuộc gặp cấp cao giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc chỉ đơn thuần là lời hứa hẹn về những cuộc gặp tiếp theo - tức là nói nhiều hơn là hành động cụ thể”, Ủy ban viết trong báo cáo.
Báo cáo được đưa ra ngay trước thềm cuộc gặp giữa Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong khuôn khổ APEC 2023 tại San Francisco, càng khiến giới quan sát nghi ngờ về những tiến bộ hai bên có thể đạt được.
“Trung Quốc giờ đây dường như coi ngoại giao với Mỹ chủ yếu là một công cụ để ngăn chặn và trì hoãn áp lực của Mỹ trong nhiều năm trong khi Trung Quốc ngày càng tiến xa hơn trên con đường phát triển năng lực kinh tế, quân sự và công nghệ của mình”, báo cáo nêu rõ.
Công nghệ được cho là nhân tố chủ yếu chi phối mối quan hệ Mỹ-Trung trong năm qua. Theo Ủy ban, Mỹ đã giảm hơn một nửa lượng xuất khẩu chất bán dẫn sang Trung Quốc trong 8 tháng đầu năm 2023 so với cùng kỳ năm ngoái; và các doanh nghiệp Hoa Kỳ tiếp tục cân nhắc lại về khoản đầu tư của họ vào Trung Quốc.
Nhắc tới việc Mỹ hướng tới các nhà cung cấp không phải của Trung Quốc để thay thế, báo cáo cho biết giải pháp này có thể không hiệu quả trong việc “làm giảm đáng kể sự phụ thuộc của Mỹ” vào Trung Quốc, bởi một số nhà cung cấp ở các nước thứ ba cũng thuộc sở hữu của các thực thể Trung Quốc.
Do đó, Ủy ban đề nghị chính phủ phải khắc phục những “lỗ hổng” bằng những biện pháp mới. Một số khuyến nghị nổi bật như tăng cường tiết lộ thông tin của các công ty đại chúng về mức độ tiếp xúc của họ với Trung Quốc; một “khung ma trận rủi ro” để kiểm tra mối đe dọa an ninh quốc gia của các sản phẩm điện tử Trung Quốc; hay mở rộng thẩm quyền của Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Hoa Kỳ (CFIUS) để xem xét các khoản đầu tư có thể giúp ích cho đối thủ.
>> Quan hệ Mỹ - Trung đang “tan băng”
Ngoài ngành chip, trí tuệ nhân tạo cũng là lĩnh vực Ủy ban lo ngại về nguy cơ Trung Quốc. Theo đó, báo cáo cho biết: “Chương trình kết hợp quân sự-dân sự của Trung Quốc đã đạt được tiến bộ nhanh chóng về AI cho các ứng dụng quốc phòng bằng cách tận dụng những tiến bộ thương mại”.
Cuộc gặp sắp tới giữa ông Biden với ông Tập được cho cũng có thể dẫn tới những thỏa thuận về việc sử dụng AI trong các ứng dụng quân sự. Nhưng theo các nhà lập pháp Mỹ, đây là lĩnh vực mà lợi ích quốc gia Mỹ dễ trở thành mục tiêu của Bắc Kinh.
Công nghệ vẫn sẽ là lĩnh vực chứng kiến nhiều căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc
“Các mô hình đầu tư và mua sắm cho thấy quân đội Trung Quốc nhắm mục đích sử dụng các hệ thống vũ khí hỗ trợ AI để chống lại các lợi thế cụ thể của Hoa Kỳ và nhắm vào các điểm yếu của Hoa Kỳ”, báo cáo cho biết.
Bên cạnh đó, vấn đề Đài Loan cũng được báo cáo nhấn mạnh. Theo đó, Ủy ban đề xuất Quốc hội Mỹ thảo luận các kế hoạch trừng phạt kinh tế đối với Trung Quốc trong trường hợp xung đột xảy ra; hay mở rộng hợp tác quân sự trong khu vực.
Một vấn đề mà Ủy ban thuộc Quốc hội Mỹ tỏ rõ sự quan tâm là tình trạng nền kinh tế Trung Quốc, trong đó các nhà lập pháp Mỹ cho rằng đang có sự “mất cân bằng sâu sắc” trong nền kinh tế Trung Quốc.
Theo báo cáo, quá trình phục hồi kinh tế sau Covid của Trung Quốc đã diễn ra chậm chạp và nhiều năm đầu tư vào bất động sản và cơ sở hạ tầng - những lĩnh vực hiện đang khủng hoảng - đã trở thành “gánh nặng” nợ nần và phải phụ thuộc vào tăng trưởng nhờ xuất khẩu.
Theo các chuyên gia Mỹ, những “cơn gió ngược” này có thể cản trở khả năng của Trung Quốc trong việc đầu tư vào các công nghệ tiên tiến cần thiết để cạnh tranh với Hoa Kỳ.
Một điểm yếu khác của Bắc Kinh trong cạnh tranh với Mỹ cũng được báo cáo mới chỉ ra – chất lượng hệ thống giáo dục.
Theo đó, khả năng bồi dưỡng nhân tài trong nước của Trung Quốc đang trở nên suy yếu. Việc tập trung nguồn lực vào một số trường đại học hàng đầu đã gây tổn hại cho các khoản đầu tư trên diện rộng vào hệ thống giáo dục của đất nước. Báo cáo cho rằng sự khác biệt lớn về chất lượng giáo dục giữa thành thị và nông thôn sẽ làm suy yếu lực lượng lao động tương lai rộng lớn hơn trong lĩnh vực công nghệ - lĩnh vực mà Trung Quốc tham vọng thống trị.
Bà Carolyn Bartholomew, cựu Chủ tịch Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Mỹ - Trung, nhận định: “Hệ thống giáo dục của Trung Quốc thực sự được đặc trưng bởi một vài điểm xuất sắc trong vô số những điều tầm thường”.
Có thể bạn quan tâm
Thượng đỉnh Mỹ - Trung: Một cuộc gặp, nhiều mục tiêu
03:30, 15/11/2023
Nếu ông Trump tái đắc cử, các đồng minh của Mỹ sẽ gặp thách thức gì?
04:00, 13/11/2023
Mỹ, Nga và Trung Quốc “long tranh hổ đấu” ở Trung Á
04:00, 10/11/2023
Kỳ vọng gì tại cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ - Trung?
14:35, 08/11/2023
