Cú "đảo chiều" của Uber

Kể từ khi thành lập năm 2009, vận mệnh của Uber luôn xoay quanh một câu hỏi lớn: Liệu công ty này sẽ gia nhập đội ngũ 100 tỷ USD, hay sẽ theo đuổi mục tiêu lớn hơn 1 nghìn tỷ USD và vươn tay vào mọi lĩnh vực mà có liên quan đến thuê xe.

Có lẽ ám ảnh với những dự đoán này, cựu CEO Uber Travis Kalanick đã thực hiện vô số vụ “cá cược” kinh doanh vào hàng loạt ngành công nghiệp như xe tự lái, xe đạp điện, taxi máy bay (loại máy bay thực hiện các cuộc bay ngắn),… với mục tiêu mở rộng hết mức có thể tổng giá trị của công ty này.

Tuy nhiên đáng tiếc, đa số các vụ cá cược này đều đem về kết quả không khả quan. Vì vậy, người kế nhiệm Dara Khosrowshahi đã phải cho ngưng các dự án này.

Cụ thể, vào tuần trước, Uber đã giải tán bộ phận nghiên cứu thiết bị không người lái (ATG - Advanced Technology Group) và chuyển giao cho Aurora Innovation; đồng thời chuyển giao mảng taxi máy bay cho Joby Aviation. Hồi giữa năm nay, Uber cũng chuyển giao bộ phận xe đạp và xe tay ga cho Lime

Thương vụ với Aurora đổi về cho Uber khoản đầu tư 400 triệu USD vào công ty này, chiếm 26% cổ phần.

Uber cũng giữ vai trò cổ đông nhỏ trong Joby và Lime, mặc dù vậy có lẽ họ sẽ không tái tạo lại tất cả công nghệ mà cựu CEO Kalanick đã ấp ủ.

Dù đã cắt giảm rất mạnh tay nhiều mảng tiêu tốn như vậy, nhưng Uber vẫn đang trong trạng thái báo động đỏ. Họ đã lỗ 1 tỷ USD chỉ trong quý vừa qua.

Tuy vậy, tình hình thị trường lại có vẻ mang lại những khởi sắc cho Uber. Hồi tháng trước, họ đã có một chiến thắng pháp lý quan trọng.

Trước đó, bang California, thị trường lớn của Uber, ra một phán quyết buộc Uber phải coi tài xế là nhân viên chính thức. Từ đó khiến chi phí hoạt động của Uber tăng vọt. Uber thậm chí tính đến chuyện ngừng hoạt động tại Cali.

Nhưng tháng trước, một điều luật mới ra đời, lại cho phép Uber coi tài xế là “đối tác”, mở lại ‘con đường sống’ cho hãng gọi xe này.

Có vẻ như những động thái cắt giảm đầu tư, cùng với điều luật “đối tác” vừa rồi đã đem đến sự khởi sắc cho Uber. Cổ phiếu của công ty này tăng thêm 50% so với cuối tháng 10, nâng tổng vốn thị trường đạt 93 tỷ USD.

Với tình hình này, có lẽ lời tuyên bố của Khosrowshahi muốn biến Uber “trở thành đơn vị dẫn đầu trong lĩnh vực xe công nghệ và giao hàng” đang dần trở nên gần hơn. Mà “xe công nghệ” và “giao hàng” đều là những mảng thị trường khổng lồ, rất đáng để cho Uber tập trung toàn lực vào.