Vì sao nhiều hãng xe đang dần nói lời “chia tay” với Apple CarPlay?

Động thái gây nhiều chú ý nhất đến từ General Motors (GM), khi hãng tuyên bố dừng hỗ trợ CarPlay và Android Auto trên các mẫu xe mới, bắt đầu từ dòng xe điện và sau đó mở rộng sang xe động cơ đốt trong. GM không giấu mục tiêu tạo một hệ sinh thái phần mềm hoàn chỉnh, nơi mọi trải nghiệm của người lái từ dẫn đường, giải trí, trợ lý ảo đến điều khiển xe đều đi qua giao diện do hãng phát triển. Việc phụ thuộc vào nền tảng của Apple khiến hãng khó thu thập dữ liệu, khó tối ưu dịch vụ và ảnh hưởng đến chiến lược mở rộng nguồn thu từ phần mềm. Tập đoàn này còn đặt cược vào trí tuệ nhân tạo thông qua kế hoạch tích hợp Google Gemini vào hệ thống xe từ năm 2026 và hướng tới một nền tảng phần mềm - phần cứng thế hệ mới trên mẫu Escalade IQ 2028.

BMW cũng thể hiện quan điểm tương tự. Hãng vẫn duy trì CarPlay, nhưng từ chối triển khai phiên bản CarPlay Ultra, với lý do dữ liệu nội bộ cho thấy phần lớn khách hàng của họ sử dụng hệ thống bản đồ và dẫn đường BMW nhiều hơn CarPlay. Theo hãng xe Đức, trải nghiệm liền mạch và ổn định khi dùng hệ thống nội bộ còn quan trọng hơn một ứng dụng quen thuộc đến từ điện thoại. Quyết định này cho thấy BMW đang ưu tiên xây dựng bản sắc phần mềm riêng thay vì chia sẻ “sân chơi” với Apple.

Nếu GM và BMW là những hãng rút lui dần dần, thì Tesla và Rivian chưa bao giờ mở cửa cho Apple CarPlay. Những hãng xe điện này từ đầu đã coi phần mềm là “trái tim” của chiếc xe. Rivian thiết kế một hệ thống nội bộ toàn diện, kiểm soát gần như toàn bộ chức năng chỉ qua một màn hình hoặc lệnh giọng nói. Hãng cho rằng việc người lái phải liên tục chuyển đổi giữa CarPlay và giao diện của Rivian sẽ phá vỡ trải nghiệm thống nhất mà hãng hướng tới. Tesla cũng đi theo triết lý tương tự. Suốt nhiều năm, hãng chỉ cung cấp kết nối Bluetooth cơ bản và từ chối tích hợp CarPlay, một phần vì muốn giữ quyền kiểm soát dữ liệu và trải nghiệm, một phần vì mối quan hệ không mấy mặn mà với Apple.

Nhìn rộng hơn, việc các hãng xe hạn chế hoặc loại bỏ CarPlay không chỉ là câu chuyện về giao diện hay tiện ích. Đằng sau xu hướng này là cuộc tranh giành quyền kiểm soát dữ liệu người dùng - yếu tố ngày càng được coi là tài nguyên cốt lõi trong ngành ô tô hiện đại. Một chiếc xe ngày nay có thể tạo ra hàng terabyte dữ liệu mỗi năm, từ thói quen lái, lộ trình, lịch sử điều khiển đến nhu cầu bảo dưỡng. Nếu CarPlay chiếm vai trò trung gian, quyền truy cập và khai thác dữ liệu sẽ bị hạn chế. Do đó, với nhiều hãng xe, phát triển hệ sinh thái riêng không chỉ để tối ưu trải nghiệm, mà còn nhằm đảm bảo tự chủ về dữ liệu, đồng thời mở ra cơ hội kinh doanh từ các dịch vụ phần mềm trả phí - lĩnh vực hứa hẹn biên lợi nhuận cao hơn cả việc bán xe.

Tuy nhiên, việc loại bỏ CarPlay cũng đi kèm rủi ro không nhỏ. Một bộ phận lớn người dùng xem CarPlay là tính năng bắt buộc khi chọn mua xe mới. Nhiều mẫu xe bị từ chối chỉ vì thiếu CarPlay, đặc biệt ở nhóm khách hàng trẻ, quen thuộc với hệ sinh thái Apple. Sự phản ứng đã xuất hiện ngay khi GM công bố quyết định của mình, với lo ngại rằng hệ thống nội bộ chưa đủ ổn định, còn AI như Google Gemini vẫn là dấu hỏi lớn. Thực tế cho thấy, không phải hãng xe nào cũng đủ nguồn lực công nghệ để cạnh tranh sòng phẳng với Apple về giao diện hay độ mượt mà của trải nghiệm người dùng.

Cuối cùng, tương lai của CarPlay trên ô tô sẽ phụ thuộc vào chính người tiêu dùng. Nếu người lái tiếp tục coi CarPlay là tiện ích không thể thiếu, các hãng xe có thể phải nhượng bộ. Nhưng nếu thị trường chấp nhận các hệ sinh thái phần mềm do hãng tự phát triển như cách Tesla đã tạo được tệp khách hàng trung thàh, CarPlay có thể dần mất vị thế thống trị.

Khi ô tô bước sâu vào kỷ nguyên số hóa, phần mềm trở thành yếu tố then chốt quyết định năng lực cạnh tranh của các hãng xe. Việc bỏ CarPlay vì thế không đơn thuần là một thay đổi kỹ thuật, mà là dấu hiệu của một cuộc tái định hình sâu rộng trong ngành công nghiệp ô tô, nơi mỗi hãng đang tìm cách kiểm soát tương lai số hóa của chiếc xe.