Vì sao thế giới chờ đón chuyến công du Mỹ của Chủ tịch Trung Quốc?

CẨM ANH• 16/11/2023 03:00

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đến San Fransisco để tham dự Hội nghị thượng đỉnh APEC và tham gia cuộc gặp với Tổng thống Mỹ Joe Biden.

>> Ông Biden và ông Tập sẽ bàn chuyện gì bên lề Thượng đỉnh APEC?

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vẫy tay chào khi đến Sân bay Quốc tế San Francisco để dự Tuần lễ Cấp cao APEC 2023

Chuyến công du lần này của ông Tập Cận Bình diễn ra trong bối cảnh ông đang nỗ lực vực dậy nền kinh tế Trung Quốc, với thị trường bất động sản đang khủng hoảng và tỷ lệ thất nghiệp ở thanh niên ở mức cao kỷ lục.

Được biết, đây là chuyến đi đầu tiên của ông Tập tới Mỹ sau 6 năm. Mặc dù vậy, cho đến thời điểm hiện tại, kỳ vọng về những đột phá lớn tại cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo là rất thấp khi hai bên có những mục tiêu khác nhau trong cuộc gặp lần này.

Theo ông Yun Sun, Giám đốc Chương trình Trung Quốc tại Viện nghiên cứu Trung tâm Stimson: “Vào thời điểm cả ông Biden và ông Tập đều phải đối mặt với những thách thức trong nước và thách thức chính sách đối ngoại, họ có thêm động lực để ổn định mối quan hệ giữa 2 nước”.

“Ông Tập cho rằng Mỹ muốn cải thiện mối quan hệ với Trung Quốc khi Washington liên tục cử những phái đoàn cấp cao đến Bắc Kinh. Và ông Tập cho rằng Trung Quốc cần đáp lại”, ông Suisheng Zhao, Giám đốc Trung tâm Hợp tác Trung-Mỹ tại Đại học Denver đánh giá.

Các nhà phân tích cho rằng, một vấn đề hàng đầu trong chuyến công du lần này của ông Tập tới Mỹ nhằm hoá giải việc Mỹ đang đa dạng hóa chuỗi cung ứng nhằm giảm sự phụ thuộc vào sản xuất của Trung Quốc và những nỗ lực của nước này nhằm hạn chế Trung Quốc tiếp cận các loại công nghệ tiên tiến của Mỹ.

Các nhà phân tích nhận định ông Tập sẽ yêu cầu ông Biden làm rõ và xác định phạm vi cách tiếp cận của Mỹ đối với các hạn chế về công nghệ. Đồng thời, có khả năng nhà lãnh đạo Trung Quốc sẽ vận động Tổng thống Biden đảm bảo về chính sách của Mỹ đối với Đài Loan.

“Bắc Kinh biết cuộc bầu cử tại Đài Loan sắp diễn ra. Bắc Kinh đang nói với Washington bằng mọi cách có thể rằng đây là một vấn đề nhạy cảm, đừng chạm vào nó và tốt hơn hết Mỹ nên có cách thức kiểm soát một cách hợp lý để không dẫn đến một cuộc xung đột”, ông Yun Sun nhận định.

>> Trung Quốc và sứ mệnh quản trị toàn cầu

Vẫn còn nhiều kỳ vọng vào cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc

Chuyến đi tới Mỹ lần này cũng sẽ là cơ hội để ông Tập thuyết phục các doanh nhân Mỹ về việc Trung Quốc vẫn là nơi có nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn và cam kết tiếp tục thực hiện các cải cách hỗ trợ doanh nghiệp.

Niềm tin kinh doanh ở Trung Quốc đã suy giảm trong những năm gần đây do các biện pháp kiểm soát đại dịch nghiêm ngặt và việc tăng cường kiểm soát của nhà nước đối với nền kinh tế, cũng như mở rộng luật chống gián điệp. Một loạt các cuộc đột kích và bắt giữ ảnh hưởng đến các công ty quốc tế đã làm gia tăng mối lo ngại của các doanh nghiệp phương Tây về những rủi ro khi kinh doanh tại Trung Quốc.

Tuy nhiên, cũng có một số tín hiệu tích cực đem đến kỳ vọng quan hệ hai nước sẽ có đột phá. Theo các cuộc khảo sát hàng tháng do công ty nghiên cứu kinh doanh Morning Consult thực hiện, thiện cảm của công chúng Trung Quốc đối với Mỹ dường như tăng lên trong những tháng gần đây. Cuộc khảo sát cho thấy, từ tháng 4 đến tháng 10, tỷ lệ người trưởng thành Trung Quốc coi Mỹ là "đối thủ hoặc quốc gia không thân thiện” đã giảm 9%, xuống còn 48%.

Ông Shi Yinhong, Giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc cho biết: “Mặc dù cả Trung Quốc và Hoa Kỳ đều hy vọng ngăn chặn sự cạnh tranh và đối đầu của họ trở nên xấu hơn, nhưng không ai trong số họ sẵn sàng đưa ra bất kỳ nhượng bộ đáng kể và lâu dài nào”.

"Ngay cả trong các vấn đề quốc tế, nơi cả hai nước đều có lợi ích trong việc đảm bảo sự ổn định toàn cầu, vẫn chưa rõ mức độ phối hợp có thể đạt được giữa hai quốc gia này", chuyên gia Shi phân tích, đồng thời nói thêm, điều này có nghĩa là mặc dù Trung Quốc và Mỹ có khả năng nối lại các tương tác tích cực sau cuộc gặp lần này nhưng mối quan hệ giữa họ sẽ vẫn còn mong manh.